Το Σύνταγμα διακηρύσσει ότι «οι βουλευτές έχουν απεριόριστο το δικαίωμα της γνώμης και ψήφου κατά συνείδηση» (άρθρο 60 § 1). Θαυμάσια δημοκρατική αρχή και ακόμη πιο αξιέπαινη η κατοχύρωσή της. Ομως ο ελληνικός λαός, οι ψηφοφόροι, εκλέγει ως βουλευτές αυτούς που τα κόμματα επιλέγουν να τοποθετήσουν στα ψηφοδέλτιά τους.Ανεξάρτητοι ή μεμονωμένοι υποψήφιοι εκλέγονται σπανιότατα ή ποτέ. Αρα αυτοί που καταλαμβάνουν τα έδρανα της Βουλής των Ελλήνων είναι αυτοί που επιλέγονται από τα κόμματα και τις ηγεσίες τους.
Στη σύγχρονη εποχή τα αρχηγικά κόμματα γεμίζουν τα ψηφοδέλτιά τους με τους εκλεκτούς του αρχηγού ή της στενής ομάδας που τον περιβάλλει. Αλλα κόμματα με αυστηρή, δογματική λογική και οργάνωση επιλέγουν τους υποψηφίους τους με διαδικασίες που θεωρούνται από τα ίδια δημοκρατικές, αλλά είναι άγνωστες στην ευρύτερη μάζα των ψηφοφόρων. Αλλα κόμματα έχουν διαλέξει τις ανοιχτές δημοκρατικές διαδικασίες για την επιλογή των υποψηφίων τους. Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που δεν μπορεί να αποκλειστεί είναι οι μεθοδεύσεις και η χειραγώγηση των κομματικών μελών, των οπαδών ή των συμπαθούντων για την προώθηση και την εκλογή κάποιων έναντι κάποιων άλλων – κάτι που καταστρατηγεί βέβαια κάθε δημοκρατική διαδικασία.
Από τη στιγμή όμως που οι εκλεγμένοι βουλευτές καταλάβουν την έδρα τους, η σύγχρονη κοινοβουλευτική ιστορία μας έχει να επιδείξει αρκετά επεισόδια πλήρους ευτελισμού του θεσμού και των «υπηρετών» του. Η πιο συνηθισμένη πρακτική είναι να ψηφίζουν οι βουλευτές -εκβιαζόμενοι ή όχι- σαν πρόβατα ό,τι τους ζητήσει η ηγεσία του κόμματός τους. Εξίσου συνηθισμένη είναι η πρακτική να πηδάνε ορισμένοι βουλευτές σαν ποντίκια από το βυθιζόμενο σκάφος-κόμμα, για να εξασφαλίσουν την τύχη τους σε κάποιον άλλο σχηματισμό που μοιάζει να εγγυάται την επανεκλογή τους, έστω και με άλλα χρώματα. Κάποιοι άλλοι ανεξαρτητοποιούνται μέχρι να διαπιστώσουν ποια θα είναι η καλύτερη σημαία ευκαιρίας και μερικές φορές επανακάμπτουν γονυπετείς εκεί απ' όπου έφυγαν επικαλούμενοι -τότε, όχι τώρα- την περιούσια γνώμη ή ψήφο «κατά συνείδηση». Ευτυχώς ή δυστυχώς, η πρόσφατη ιστορία μας έχει αναδείξει αρκετούς «αποστάτες» ή εκείνους που είδαν το φως και «ανένηψαν» μεταπηδώντας σε άλλα κόμματα.
Ηαλήθεια είναι ότι στον χώρο των κομμάτων της Αριστεράς δεν υπήρξε ιστορικά τέτοια «κινητικότητα». Ομως η τελευταία περίπτωση ανεξαρτητοποίησης βουλευτή επαναφέρει στην ημερήσια διάταξη τα περιθώρια προσωπικών επιλογών και απόψεων που έχουν οι βουλευτές αυτού του χώρου. Αναμφίβολα, η φίμωση των βουλευτών της Αριστεράς δεν ταιριάζει σε κόμματα που διεκδικούν τον χαρακτήρα ανανεωτικών και ριζοσπαστικών κομμάτων.
Ευθύνες μπορεί να έχουν όσοι συμπεριλήφθηκαν στα ψηφοδέλτια για να φέρουν ψήφους και δεν μπόρεσαν να τιθασεύσουν τη λυσσασμένη επιθυμία τους να είναι καθημερινά στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, έστω και με ευτελείς ατάκες, εφάμιλλες καλοκαιρινών φτηνών επιθεωρήσεων. Ευθύνες όμως έχουν και όσοι τους επιλέγουν με μόνο κριτήριο την «αναγνωρισιμότητά» τους ή το όνομά τους ή το γεγονός ότι εγκατέλειψαν ένα άλλο κόμμα, έστω και αν η συγκρότησή τους, η ιδεολογία τους, οι απόψεις τους και κυρίως η δημόσια παρουσία τους κάθε άλλο παρά ταιριάζουν με τις αξίες και τις αρχές μιας σύγχρονης ανανεωτικής Αριστεράς.
Πριν λοιπόν από τις εκ των υστέρων αποδοκιμασίες, ας φροντίζουν να επιλέγουν σωστά και σε αντιστοιχία με την ιστορία και την προσφορά της Αριστεράς όσους θα επωμιστούν επάξια τα βάρη της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης…
