Του Τάσου Παππά
Οι εντάσεις γύρω από την υποψηφιότητα του Οδ. Βουδούρη έφεραν ξανά στην επιφάνεια τις διαφορετικές αντιλήψεις που διατρέχουν τον ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τις πολιτικές συμμαχίες. Δεν είναι το μόνο θέμα που διχάζει την αξιωματική αντιπολίτευση, ωστόσο αυτό απασχολεί σήμερα και κάνοντας μια προβολή στο μέλλον μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι θα τον απασχολήσει και στην περίπτωση που τερματίσει πρώτος στην εκλογική κούρσα.
Το πρόγραμμα του κόμματος αντιμετωπίζει το επίμαχο ζήτημα με «γενναιοδωρία»: συνεργασία από την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά μέχρι την αριστερή σοσιαλδημοκρατία. Το πρόβλημα με τις διακηρύξεις είναι η ευρυχωρία τους. Για ευνόητους λόγους είναι εσκεμμένη. Το άνοιγμα προσελκύει κόσμο, το στένεμα στο όνομα της ιδεολογικής καθαρότητας διώχνει. Ετσι, όταν καλείται ο σχηματισμός να εξηγήσει τι ακριβώς εννοεί, ή όταν, που είναι και το σημαντικότερο, αναγκάζεται να εφαρμόσει μια πολιτική συμμαχιών σε κυβερνητικό επίπεδο, η κάθε πλευρά επιχειρεί να προσαρμόσει τις αποφάσεις στη δική της οπτική. Και τότε αρχίζουν οι παρεξηγήσεις.
Για παράδειγμα: πώς ορίζεται η «αριστερή σοσιαλδημοκρατία»; Οι ομάδες και τα πρόσωπα που πιστεύουν ότι ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός δεν είναι της παρούσης και ότι αυτό που προέχει δεν είναι η ρήξη με τον καπιταλισμό, αλλά η ανατροπή της σημερινής πολιτικής, ανήκουν στην αριστερή σοσιαλδημοκρατία; Στην «εξωκοινοβουλευτική Αριστερά» περιλαμβάνονται όλα τα σχήματά της, ακόμη κι αυτά (είναι τα περισσότερα) που θεωρούν ότι ο κοινοβουλευτισμός και οι θεσμοί του αστικού κράτους είναι επιβιώσεις ενός παρηκμασμένου και αυταρχικού καθεστώτος;
Η Αριστερή Πλατφόρμα δεν έχει σταματήσει να υποστηρίζει ότι μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συνεργαστεί με το ΚΚΕ και τις άλλες δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Μόνο που ούτε το ΚΚΕ ούτε οι υπόλοιποι επιθυμούν κάτι τέτοιο. Κατηγορούν μάλιστα τον ΣΥΡΙΖΑ ότι ρέπει προς τη συμβιβασμένη σοσιαλδημοκρατία και ότι η στρατηγική του εξωραΐζει το σύστημα εκμετάλλευσης.
Από την πλευρά της, η ηγεσία του κόμματος προσπαθεί να βρει συνομιλητές στα δεξιά της. Οι ΑΝ.ΕΛΛ. προσφέρονται στο πεδίο του Μνημονίου. Ομως έως εκεί. Παντού αλλού οι διαφορές είναι αγεφύρωτες. Η ΔΗΜΑΡ θέτει ως όρο την προγραμματική συμφωνία, κεντρικό στοιχείο της οποίας είναι η παραμονή της χώρας πάση θυσία στο ευρώ. Αυτό το «πάση θυσία» πάντως δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο καμιάς πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε καν της νεοπαγούς σοσιαλιστικής συνιστώσας.
Με τη λογική της Αριστερής Πλατφόρμας, δεν μπορεί να προκύψει συμφωνία με όποιον στήριξε τα μνημόνια, έστω κι αν αργότερα κράτησε αποστάσεις. Με τη λογική της ηγεσίας, η αποχώρηση από τα μνημονιακά κόμματα η ή έγκαιρη μετακίνηση σε άλλη γραμμή που είναι σε κόντρα με τις τρέχουσες πολιτικές συνιστούν έμπρακτη αυτοκριτική και ως εκ τούτου πρέπει να αρθούν οι αντιρρήσεις. Είτε πρόκειται για κόμματα (ΔΗΜΑΡ) είτε πρόκειται για πρόσωπα (Βουδούρης, Μιχελογιαννάκης, Κουρουμπλής, Τζάκρη).
Η μόνη λύση για τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι η αυτοδυναμία. Επειδή όμως αυτή δεν φαίνεται πιθανή με βάση τα δημοσκοπικά ευρήματα, το ζήτημα των συμμαχιών θα επιστρέψει ως πρόβλημα μείζονος σημασίας κατά τη διάρκεια των διερευνητικών εντολών, εφόσον βεβαίως ο ΣΥΡΙΖΑ κόψει πρώτος το νήμα. Και τότε οι πάντες θα κριθούν από τις απαντήσεις που θα δώσουν στα ερωτήματα της συγκυρίας. Κυβέρνηση συνεργασίας με προγραμματικές εκπτώσεις; Ξανά εκλογές; Παραμονή στην αντιπολίτευση και αναμονή μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες; Ολες οι απαντήσεις περιέχουν υψηλό ρίσκο.
