Μεγάλες προοπτικές για την ανάπτυξη μιας τριγωνικής σχέσης μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ «βλέπει» ο κ. Χάρις, ο οποίος επισκέφθηκε τη χώρα μας και συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών, Ευάγγελο Βενιζέλο. Μιλώντας στην «Εφ.Συν.» εκφράζει τον προβληματισμό του για την άνοδο του ρατσισμού και του αντισημιτισμού στην Ευρώπη, θεωρώντας ότι δεν μπορούν να γίνονται αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης.

«Στην Ουκρανία ο Πούτιν βλέπει μια ευκαιρία, καθώς Ε.Ε. και ΗΠΑ διστάζουν»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Τάσο Τσακίρογλου

• Τι νέο υπάρχει στις ελληνο-ισραηλινές σχέσεις σχεδόν ένα χρόνο μετά την τελευταία σας επίσκεψη;

Οι σχέσεις των δύο χωρών συνεχίζουν να διευρύνονται και εμβαθύνονται και βρίσκονται σε θετική κατεύθυνση. Πάνω απ’ όλα είμαστε ικανοποιημένοι γιατί βλέπουμε ένα αμοιβαίο ενδιαφέρον.

• Υπάρχουν εξελίξεις σχετικά με τη μεταφορά του ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη; Παραμένουν η Κύπρος και η Ελλάδα ένας πιθανός διάδρομος ή η τελική επιλογή θα είναι η Τουρκία;

Δεν νομίζω ότι έχει ληφθεί απόφαση. Γνωρίζω ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι συζητήσεις, αλλά δεν έχω περισσότερες πληροφορίες.

• Ποιες είναι οι προοπτικές για τις σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ;

Υπάρχουν μεγάλες προοπτικές για μια τριγωνική σχέση και συνεργασία στα ενεργειακά μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Ομως αυτά είναι αρκετά περίπλοκα θέματα. Πριν την Αθήνα ήμασταν στο Αζερμπαϊτζάν και επί τρεις ημέρες ακούγαμε για την περιπλοκότητα των ενεργειακών θεμάτων, των αγωγών μεταφοράς κ.λπ. Ετσι, οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται γρήγορα, αφού εμπλέκονται οικονομικά συμφέροντα, τεχνικά προβλήματα και πολιτικοί υπολογισμοί.

• Πόσο θα βοηθούσε τη συνεργασία η επίλυση του Κυπριακού;

Σίγουρα δεν θα έβλαπτε (γέλια). Φέτος είναι η τεσσαρακοστή επέτειος του Κυπριακού και η AJC έχει εκφράσει την ελπίδα σ’ αυτήν την επέτειο να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην επίλυση αυτής της σύγκρουσης, από την οποία να προκύψει ένα ενιαίο κράτος. Είναι ενθαρρυντικά ορισμένα σχόλια του Νίκου Αναστασιάδη, τον οποίο θα συναντήσουμε σύντομα. Δήλωσε ότι ίσως υπάρξει κάποια νέα ώθηση στην επίλυση. Θα θέλαμε να δούμε τη λύση του προβλήματος.

• Πώς βλέπετε τον αντισημιτισμό στη Δυτική Ευρώπη και κυρίως στην Ελλάδα;

Δεν πίστευα ποτέ ότι στο 2014 θα συζητούσαμε για την αναβίωση του αντισημιτισμού στην Ευρώπη. Θεωρούσα ότι μετά το Ολοκαύτωμα και ειδικά μετά τις δεκαετίες του 1980, του 1990 και τις αρχές του 2000, όταν γράφτηκαν τόσα βιβλία, παίχτηκαν τόσες ταινίες, ανέβηκε το μορφωτικό επίπεδο σε όλη την Ευρώπη και κυριάρχησε το σύνθημα «ποτέ ξανά», δεν θα συζητούσαμε γι’ αυτό το θέμα. Ομως υπάρχουν οι αναφορές και οι εκθέσεις διεθνών οργανισμών, όπως και της Ε.Ε., που το βεβαιώνουν. Σε συγκεκριμένες χώρες υπάρχουν στοιχεία για τον αντισημιτισμό -και αυτό περιλαμβάνει και την Ελλάδα, αλλά δεν περιορίζεται μόνο σ’ αυτήν.

• Πώς σχολιάζετε τους ισχυρισμούς του ναζιστικού κόμματος της Χρυσής Αυγής ότι οι επισκέψεις σας στην Ελλάδα συνιστούν μια προσπάθεια να ασκήσετε «την εβραϊκή επιρροή στα ελληνικά πολιτικά πράγματα»;

Πρόκειται για ανοησίες. Ενα κόμμα σαν τη Χρυσή Αυγή εξαρτάται από τη δημιουργία εχθρών. Είναι μέρος της νοοτροπίας της, διότι δεν έχουν κάτι θετικό να παρουσιάσουν. Στηρίζονται στη δημιουργία φανταστικών εχθρών. Είμαστε πολλά χρόνια φίλοι της Ελλάδας και υπέρ των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, υπέρ των σχέσεων της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του εβραϊκού λαού, υπέρ των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων. Οι αποφάσεις που αφορούν την Ελλάδα λαμβάνονται στην Ελλάδα από τους Ελληνες πολιτικούς. Εμείς ερχόμαστε ως φίλοι.

• Τι λέτε για την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ στα αιχμηρά σας σχόλια που αφορούσαν τα αντισημιτικά σχόλια ενός υποψηφίου του (Θ. Καρυπίδη);

Η ανακοίνωσή μας δεν αφορούσε τους υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά έναν συγκεκριμένο. Δεν αφορούσε το κόμμα και τους υποψηφίους του, αλλά ένα μεμονωμένο πρόσωπο. Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε τη σωστή απόφαση, άρα δεν υπάρχει διαφωνία.

• Οι ίδιοι όμως σας κατηγορούν ότι κάνετε τα στραβά μάτια όσον αφορά το γεγονός ότι στη Ν.Δ. συμμετέχουν πρόσωπα που στο παρελθόν έχουν εκφράσει ρατσιστικές ή αντισημιτικές απόψεις, όπως ο Μ. Βορίδης ή ο Αδ. Γεωργιάδης. Τι απαντάτε;

Δεν κάνουμε τα στραβά μάτια για κανέναν. Οποιο κόμμα και να είναι. Είτε της Αριστεράς είτε της Δεξιάς. Ομως το συγκεκριμένο άτομο που έβαλε υποψηφιότητα στις δημοτικές εκλογές εξέφρασε ρατσιστικές απόψεις και εμείς πολεμάμε τον ρατσισμό. Και επαναλαμβάνω: Ο ΣΥΡΙΖΑ συμφωνεί, διότι πήρε την ίδια απόφαση. Ετσι, το θέμα έχει κλείσει.

• Το θέμα του ρατσισμού έχει προκαλέσει πολιτική αντιπαράθεση στην Ελλάδα.

Ενα πράγμα θα έπρεπε να έχουμε μάθει από την Ιστορία: ο ρατσισμός δεν είναι αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης. Δεν ανήκει σε μια πόλη ή μια κοινότητα. Ολοι οι άνθρωποι καλής θέλησης πρέπει να το αντιμετωπίσουν. Και ειδικά στον σημερινό κόσμο, ο οποίος είναι ένα παγκόσμιο χωριό. Ο,τι συμβαίνει σ’ ένα ελληνικό χωριό αποτελεί παγκόσμιο θέμα.

• Ποια είναι η άποψή σας για τις εξελίξεις στην Ουκρανία και πώς σχολιάζετε τη συμμετοχή στη νέα κυβέρνηση νεοναζιστών της ουκρανικής Ακροδεξιάς;

Κατ’ αρχάς είμαστε υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας. Εχουμε την ίδια άποψη με την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Δυστυχώς για εμάς υπάρχουν σ’ αυτήν την περίπτωση ορισμένοι ιστορικοί παράγοντες. Θέλω να το ξεκαθαρίσω. Δεν θέλω να συγκρίνω τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τη Ρωσία με τη Γερμανία και το πώς έβλεπε η τελευταία τη Σουδητία (σ.σ.: δηλαδή τις γερμανόφωνες περιοχές της Τσεχοσλοβακίας, οι οποίες τελικά προσαρτήθηκαν από τη ναζιστική Γερμανία). Οι Γερμανοί ισχυρίζονταν ότι οι γερμανόφωνοι δεν προστατεύονταν επαρκώς από την Τσεχοσλοβακία και ως εκ τούτου ήταν καθήκον της Γερμανίας να αναλάβει την προστασία τους. Αρα σήμερα πρέπει να υπερασπιστούμε την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και να πούμε ότι εντός αυτής της επικράτειας πρέπει να τυγχάνουν προστασίας όλοι. Είτε Ρώσοι, είτε Ουκρανοί είτε μειονοτικοί πληθυσμοί. Και τελικά, εάν ο Πούτιν βρίσκει ένα δυτικό κόσμο που είναι αδύναμος, διστακτικός και διασπασμένος, δεν είμαι βέβαιος για τη συνέχεια. Και θα θυμίσω πως λίγοι γνωρίζουν ονόματα όπως της Υπερδνειστερίας ή της Αμπχαζίας και της Οσετίας. Οι δύο τελευταίες περιοχές της Γεωργίας δεν τής ανήκουν πλέον (σ.τ.μ.: μετά τη σύγκρουση με τη Ρωσία το 2008) και η αυτονομία τους έχει αναγνωριστεί μόνο από τη Μόσχα και τη Νικαράγουα. Τώρα μιλάμε για την Κριμαία, το Χάρκοβο ή την Οδησσό. Ποια θα είναι η επόμενη, καθώς η Ρωσία λέει: «Ποιος άλλος ρωσόφωνος πληθυσμός θέλει προστασία;». Αυτό είναι επικίνδυνο.

• Σας ρώτησα και για τους ναζιστές του Σβομπόντα.

Το Σβομπόντα είναι ένα πολιτικό κίνημα που το παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά. Τα ρατσιστικά, αντισημιτικά και ξενοφοβικά κόμματα δεν είναι ένα τοπικό πρόβλημα. Ανησυχούμε πολύ για τα ακροδεξιά κινήματα στη σημερινή Ουκρανία. Είχαμε πολλές συζητήσεις περί αυτού. Είναι μείζον θέμα για εμάς. Ομως ταυτόχρονα υπάρχουν και άλλα κόμματα και κινήματα στη χώρα που απορρίπτουν τις αντισημιτικές και ξενοφοβικές διαστάσεις. Και πρέπει να προσθέσω ένα σημείο. Δεν είμαι σίγουρος ότι κάθε αντισημιτικό περιστατικό προέρχεται από το Σβομπόντα. Επίσης, δεν έχουν όλοι την ίδια άποψη στο Σβομπόντα. Ομως εδώ βρίσκουν κάποιοι άλλοι την ευκαιρία να χειραγωγήσουν και να υποκινήσουν τα πράγματα. Υπάρχουν και άλλα κόμματα εδώ και άλλες χώρες που μπορεί να υποκινούν. Και μαντέψτε ποιες μπορεί να είναι.

• Πώς θα επηρεάσει το ουκρανικό τις ρωσοαμερικανικές σχέσεις;

Σίγουρα δεν θα βοηθήσει (γέλια). Είναι μια πρόκληση. Το ερώτημα είναι: Πιστεύει ο Πούτιν ότι η Ε.Ε. είναι επικεντρωμένη στα εσωτερικά οικονομικά της προβλήματα; Οτι οι ΗΠΑ μόλις έχουν εγκαταλείψει το Ιράκ και το Αφγανιστάν και επικεντρώνονται στα δικά τους εσωτερικά οικονομικά προβλήματα; Αρα ο Πούτιν βλέπει μια ευκαιρία. Βλέπει τους άλλους να διστάζουν.

• Τι γίνεται με τη συνεργασία της αμερικανοεβραϊκής και της ελληνοαμερικανικής κοινότητας στις ΗΠΑ;

Είναι έξοχη. Η AJC και η ελληνοαμερικανική κοινότητα εργάζονται από κοινού για τουλάχιστον τριάντα πέντε χρόνια, όσο προΐσταμαι εγώ της οργάνωσής μας. Αυτό αποτελεί και μιαν απάντηση στη Χρυσή Αυγή. Ερχόμαστε μαζί με εκπροσώπους της επειδή ενδιαφερόμαστε για την Ελλάδα. Ειδικά σήμερα που η χώρα σας αντιμετωπίζει προβλήματα. Και σε περιόδους με προβλήματα χρειαζόμαστε τους φίλους.