Mε αφορμή την ελληνική μετάφραση του βιβλίου του «Ο Κόσμος σε Εξέγερση» (εκδ. Δίαυλος), για τις εξεγέρσεις που ξέσπασαν την τελευταία πενταετία, ο Βρετανός δημοσιογράφος και συγγραφέας Πολ Μέισον μιλάει στην «Εφ.Συν.» για τις εξεγέρσεις που έρχονται, για την προοπτική μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και την ανάγκη του για «καλογραμμένα, λογοτεχνικά ρεπορτάζ στα πρότυπα του Οργουελ και του Χέμινγουεϊ». Η χώρα μας έχει για τον Μέισον ξεχωριστή σημασία, καθώς θεωρεί ότι «βρίσκεται στο επίκεντρο της παγκόσμιας κρίσης» και την επισκέπτεται συχνά. Στο βιβλίο του τής αφιερώνει δύο εκτενή κεφάλαια, καταλήγοντας ότι μία Ελλάδα παγκόσμιο πειραματόζωο της λιτότητας αφήνει τη νέα γενιά αντιμέτωπη με το δίλημμα «πολιτική της αλληλεγγύης ή μια ειδεχθής πορεία προς την απανθρωπιά».

 «Δεν θα μου έκανε έκπληξη, αν οι εναπομείναντες της Χ.Α. προσπαθούσαν να σχηματίσουν ένα κόμμα στα πρότυπα της Μαρίν Λεπέν

«Εχουμε την ανάγκη για καλογραμμένα, λογοτεχνικά ρεπορτάζ στα πρότυπα του Οργουελ και του Χέμινγουεϊ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στην Αφροδίτη Τζιαντζή

• Σε μια νέα έκδοση του βιβλίου σας θα περιλαμβάνατε τα γεγονότα στην Ουκρανία; Στη Βοσνία;

Η βασική διαφορά της Ουκρανίας δεν είναι τόσο η συμμετοχή της άκρας Δεξιάς. Και στο Σύνταγμα το 2011 συμμετείχε κόσμος από τα δεξιά του πολιτικού φάσματος πιθανόν και «κρυφοί» χρυσαυγίτες. Η βασική διαφορά της Ουκρανίας είναι ότι αντανακλά μία ρήξη στην πολιτική ελίτ, για τον στρατηγικό προσανατολισμό της χώρας. Κατά τα άλλα, όσα συνέβησαν στην Ουκρανία, συνέβησαν για τους ίδιους λόγους που συμβαίνουν παντού. Η παγκόσμια τάξη και οικονομία είναι αποδιοργανωμένες και όσο αυτό βαθαίνει τόσο η Αμερική, η Ρωσία και η Κίνα θα χάνουν σταδιακά την επιρροή τους στον έλεγχο ιστορικών γεγονότων. Σίγουρα δεν πρόκειται για κλασική εξέγερση, αλλά περισσότερο για αντανάκλαση εξέγερσης. Η Βοσνία είναι πιο κοντά σε ό,τι περιγράφω: νέες μορφές εξεγέρσεων, στις οποίες οι παλιοί διαχωρισμοί Αριστεράς και Δεξιάς ωθούνται στο παρασκήνιο, και στο προσκήνιο έρχεται η χρόνια αδυναμία της πολιτικής ελίτ να ικανοποιήσει τις ανάγκες των λαών, είτε για δημοκρατία ώστε να ορίζουν οι ίδιοι τις ζωές τους, είτε στην οικονομία. Οσο παρατείνεται αυτή η αδυναμία, από το 2008 και μετά, τόσο περισσότερες χώρες θα εξεγείρονται. Η Βοσνία είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα. Ειδικά για το πώς οι διαδηλωτές βρίσκουν τρόπους να ξεπερνάνε τις δημαγωγικές προσπάθειες να πάρει η σύγκρουση εθνικιστικό χαρακτήρα.

• Στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης φαντάζεστε μια μελλοντική εξέγερση όπου τα μέλη του ΚΚΕ θα ενωθούν με τους αναρχικούς του μπλακ μπλοκ, οι μετανάστες θα συμμετέχουν ενεργά στα κοινωνικά κινήματα και στα σκυλάδικα θα παίζονται πολιτικά τραγούδια. Δεν είναι αρκετά ουτοπικό;

Είμαστε σε ένα σημείο στην Ιστορία που χρειαζόμαστε περισσότερες ουτοπίες. Θα βρούμε μια συλλογική διέξοδο από την κρίση, όχι τόσο μέσα από τη στενή οικονομία όσο μέσα από τη δύναμη της φαντασίας. Δεύτερον, ήθελα να περιγράψω πώς θα ήταν μια ελληνική εκδοχή του πάρκου Γκεζί, μια μεγάλη παλλαϊκή εξέγερση που αψηφά τις παλιές πολιτικές ιεραρχίες. Το καλοκαίρι του 2011, η Ελλάδα έφτασε κοντά σε κάτι τέτοιο, όταν όμως το κίνημα κατέπεσε, οι ιεραρχίες επανήλθαν. Σε αυτό συνέβαλε παραδόξως και η κοινοβουλευτική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ, σε αντίθεση με άλλες χώρες που ο κόσμος γύρισε την πλάτη του στην κοινοβουλευτική πολιτική.

• Θεωρείτε ότι η φυλάκιση της ηγεσίας ή ακόμα και η πιθανή απαγόρευση της Χρυσής Αυγής θα καταπολεμήσει τον νεοναζισμό στην Ελλάδα;

Το ένστικτό μου λέει ότι δεν μπορεί να ξαναχτίσεις ένα ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα σε μια χώρα που έχει περάσει γερμανική Κατοχή, αν κρύβεις στο σπίτι σου συλλογές με σβάστικες. Ομως δεν θα μου έκανε έκπληξη αν οι εναπομείναντες της Χρυσής Αυγής προσπαθούσαν να σχηματίσουν ένα κόμμα στα πρότυπα της Μαρίν Λεπέν. Πάντως η πραγματικά κρίσιμη ερώτηση για την ελληνική δημοκρατία και το ελληνικό κράτος είναι: Μπορεί να ανεχθεί μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ;

• Αρκετοί το αναρωτιούνται.

Ομως όταν έκανα αυτή την ερώτηση στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, το έβρισκαν δύσκολο να την απαντήσουν. Ρώτησα τον Τσίπρα μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα: «Πώς θα εμποδίσεις την πιθανότητα να είσαι ο επόμενος Αλιέντε;». Δεν νιώθουν άνετα. Υπάρχουν ενδείξεις για διείσδυση της ακροδεξιάς στο ελληνικό κράτος, από τις σχέσεις της Χ.Α. με τμήματα της Αστυνομίας ή από το ότι το δικαστικό σύστημα άφησε για πολύ καιρό ατιμώρητες τις ρατσιστικές επιθέσεις. Η δύσκολη ερώτηση για ένα τέτοιο κράτος -επίσημο και μη- είναι: Τι θα συμβεί αν ο ΣΥΡΙΖΑ ή μια αναμορφωμένη Αριστερά γίνει κυβέρνηση; Επίσης, ποια θα είναι η στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Το πιο σκληρό που θα μπορούσε να κάνει η Ε.Ε. σε μια υποθετική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι να διακόψει τη χρηματοδότηση του πακέτου διάσωσης.

• Γράφετε για τους νέους πτυχιούχους, που ξέρουν ότι θα ζήσουν χειρότερα από τους γονείς τους. Το θεωρείτε αναπόδραστο;

Εχω συνειδητοποιήσει ότι δεν θα επιστρέψουμε ποτέ στην ευημερία των προηγούμενων δεκαετιών. Οι εξεγέρσεις αυτές είναι απλώς η αρχή μιας μεγαλύτερης περιόδου αλλαγών, για το πώς θα πρέπει να είναι η κοινωνική δικαιοσύνη στον δυτικό κόσμο και η αναδιανομή του πλούτου.

• Αναφέρεστε μάλλον αρνητικά στα κυρίαρχα ελληνικά ΜΜΕ. Τι είδους δημοσιογραφία θα θέλατε να δείτε από την Ελλάδα;

Αυτό που λαχταρώ περισσότερο είναι το καλό, λογοτεχνικό, προσεγμένο γράψιμο. Στην αγγλόφωνη παράδοση της δεκαετίας του ’30, μεγάλων ρεπορτάζ που πηγαίνουν κατευθείαν στην καρδιά του προβλήματος. Ο,τι έκανε ο Οργουελ και ο Χέμινγουεϊ. Επίσης λαχταρώ μια δημοσιογραφική λογοτεχνία του σήμερα, νουβέλες, θεατρικά, ντοκιμαντέρ, όπως αυτά του Αρη Χατζηστεφάνου που γνωρίζω. Πρόσφατα δούλεψα με Ελληνες δημοσιογράφους σε ένα ντοκιμαντέρ που θα λέγεται «Ερωτας στην εποχή της κρίσης», για την οικογένεια και τις σχέσεις στην περίοδο της κρίσης. Αυτά τα θέματα θέλω να δω και όχι απλώς καταγραφή ειδήσεων.

………………………………………………………………………………………..

Ποιος είναι

Γεννήθηκε το 1960. Εργάστηκε 12 χρόνια στο BBC στη βραβευμένη με το βραβείο Οργουελ εκπομπή Newsnight, ενώ από τον Αύγουστο του 2013 είναι αρχισυντάκτης πολιτισμού και νέων τεχνολογιών στο Channel 4. Εχει πολλές δημοσιογραφικές διακρίσεις, μεταξύ άλλων ως «εξειδικευμένος δημοσιογράφος της χρονιάς» το 2012 από τη Royal Television Society για την κάλυψη κυρίως των γεγονότων σε Ελλάδα και Ισπανία. Εχει γράψει βιβλία για την παγκόσμια ιστορία του εργατικού κινήματος (Live Working Or Die Fighting), την οικονομική κρίση 2008-2009 (Meltdown) και το μυθιστόρημα Rare Earth που διαδραματίζεται στην Κίνα. «Ο κόσμος σε εξέγερση» είναι το πρώτο βιβλίο του που μεταφράζεται στα ελληνικά.