Του Κωνσταντίνου Ασημακόπουλου*
Σήμερα, όσο ποτέ, αποτελεί μονόδρομο, η πολιτική σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, να συνδυαστεί με την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες, ώστε να δοθεί ώθηση στις τοπικές οικονομίες και, με αυτό τον τρόπο, να μπει ένα λιθαράκι στην προσπάθεια της Ελλάδας να έλθει στον δρόμο της ανάπτυξης, δημιουργώντας θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα. Η καινοτομία είναι κάτι παραπάνω από τις πολιτικές έρευνας και ανάπτυξης. Καινοτομία είναι η ικανότητα ενός συστήματος να παράγει νέες ιδέες, αλλά και να τις διοχετεύει στην αγορά, να τις μεταφράζει σε οικονομική ανάπτυξη και ευημερία. Στην καινοτομία, ως παράγοντα ανάπτυξης, λοιπόν, πρέπει να επενδύσει η τοπική αυτοδιοίκηση.
Για να επιτευχθούν όμως αυτοί οι στόχοι, πρέπει πρώτα να γίνουν δομικές αλλαγές τόσο σε νοοτροπίες όσο και σε μεταρρυθμίσεις. Είναι γεγονός ότι, ακόμα και μετά την εφαρμογή του «Καλλικράτη», ο παρεμβατισμός του κράτους στα θέματα που άπτονται του ενδιαφέροντος των δήμων, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, καθιστώντας αδύνατη την πλεύση προς τη νέα εποχή. Εντούτοις, ο κρατικός παρεμβατισμός δεν αποτελεί τη μόνη τροχοπέδη για την ανάπτυξη στους τομείς της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών. Η στελεχιακή επάρκεια της Αυτοδιοίκησης είναι ένα ζήτημα στο οποίο πρέπει να σκύψουν οι αρμόδιοι. Μία από τις παθογένειες που ταλαιπωρούν την Αυτοδιοίκηση, κληροδότημα των πελατειακών σχέσεων, είναι και η ελλιπής κατάρτιση των εργαζομένων, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων. Για να έχουμε, όμως, μια σύγχρονη τοπική αυτοδιοίκηση που θα πρωτοπορεί, χρειάζεται και οι εργαζόμενοι που τη στελεχώνουν να είναι καταρτισμένοι, με επαρκή εκπαίδευση, σύγχρονη νοοτροπία, με τριβή στις νέες τεχνολογίες και όρεξη για δημιουργία.
Αδιαμφισβήτητα, το μέλλον της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης αυτή τη στιγμή εξαρτάται κυρίως από τη διορατικότητα και την ηγετική ικανότητα του πολιτικού συστήματος και κατ’ επέκταση των τοπικών αρχόντων που διαμορφώνουν τις πολιτικές σε περιφερειακό επίπεδο. Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης σε αυτές τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις πρέπει να είναι πρωταγωνιστικός, να διαμορφώνει ένα πλαίσιο μέσα από το οποίο θα ξεκινά η ανάπτυξη, δίνοντας ώθηση στις τοπικές οικονομίες με πόλεις-πρότυπα, αφήνοντας πίσω της τον ρόλο του παρατηρητή, του αδικημένου και του επαίτη της κεντρικής πολιτικής σκηνής.
Ετσι, το ερώτημα δεν είναι μόνο αν θέλουμε μια τοπική αυτοδιοίκηση-εξάρτημα της κεντρικής πολιτικής σκηνής ή δήμους-τοπικές κυβερνήσεις, αλλά ποιοι θα κάνουν τις τομές την επομένη των εκλογών και κυρίως με ποιον τρόπο. Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα στα οποία οι τοπικές κοινωνίες αναμένουν απαντήσεις. Για να τραβήξεις όμως νέα ρότα, χρειάζεται να αφήσεις πίσω πολλά πράγματα, πρακτικές και παθογένειες του παρελθόντος.
……………………………………………………………………………
* Επικοινωνιολόγος