«Η εκπαίδευση δεν είναι το γέμισμα ενός κουβά, αλλά το άναμμα μιας φλόγας». Η φράση του νομπελίστα Ιρλανδού ποιητή Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς προφανώς δεν έχει καμία τύχη με τους Ελληνες κυβερνώντες, που όταν ακούνε για «φλόγες» ειδοποιούν τα ΜΑΤ, την Πυροσβεστική και την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία. Ετσι εξηγείται και η αντιμετώπιση των νέων ως «κουβάδων» από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Οι κουβάδες χρησιμεύουν για τη μεταφορά υλικών, είναι εργαλεία, αντικείμενα. Δεν μπορούν ποτέ να μετατραπούν σε υποκείμενα.
Την τελευταία τριετία, κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας έχουν βαλθεί να απορρυθμίσουν πλήρως το τοπίο της εκπαίδευσης. Μιλώντας για την ανώτατη εκπαίδευση, η χαριστική βολή ήρθε με τη δραστική μείωση του διοικητικού προσωπικού των ΑΕΙ και τη συνεπαγόμενη δραστική συρρίκνωση ζωτικών λειτουργιών του πανεπιστημίου, όπως οι βιβλιοθήκες, οι γραμματείες, οι τεχνικές υπηρεσίες κ.ά. Είχαν προηγηθεί η μείωση της δημόσιας χρηματοδότησης κατά 65%, η μη πρόσληψη νέων διδασκόντων στη θέση των συνταξιοδοτούμενων, η υποβάθμιση των συλλογικών οργάνων και διαδικασιών των ΑΕΙ και η εκχώρηση υπερεξουσιών στα Συμβούλια των Ιδρυμάτων, όργανα των οποίων η εκλογή δεν είχε ίχνος δημοκρατικής επίφασης. Από κοντά και η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και η μετατροπή των ΑΕΙ σε χώρους αστυνομοκρατούμενους.
Τι μοντέλο ανώτατης παιδείας περιγράφουν τα παραπάνω; Σίγουρα δεν αποτυπώνουν ένα πανεπιστήμιο που θέλει να «ανάβει φλόγες». Αλλά ένα Ιδρυμα που απευθύνεται σε εργαλεία, κάνοντας αυστηρή διαλογή ανάμεσα στους «κουβάδες». Το ερώτημα είναι αν μπορεί να υπάρξει αναστροφή στην πορεία διάλυσης της ανώτατης εκπαίδευσης. Και είναι ρητορικό… Δεν περιμένει απάντηση από τους ολετήρες. Προφανώς, είναι θέμα πολιτικής βούλησης: Θέλουμε κοινωνία υποκειμένων ή κοινωνία κουβάδων; Θέλουμε κοινωνία που θα προοδεύει ή κοινωνία που θα πηγαίνει προς τα πίσω; Η κυβέρνηση και ο υπουργός Παιδείας έχουν απαντήσει με τα έργα τους.
Η πρόταση νόμου που καταθέτουν σήμερα, μέσω της «Εφ.Συν.», τρεις πανεπιστημιακοί δάσκαλοι φιλοδοξεί να ανοίξει τον διάλογο για το μέλλον των πανεπιστημίων και, εντέλει, να βάλει φρένο στην απαξίωσή τους. Θα τα καταφέρει, στις δυστοπικές συνθήκες της κρίσης και της επέλασης της βαρβαρότητας; Αγνωστο. Ισως, όμως, ανάψει μια μικρή φλόγα…