Να παραμείνει ανοιχτή η προοπτική προγραμματικής κυβερνητικής συμφωνίας ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ, «εφόσον το υπαγορεύσουν οι συνθήκες», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» η Κατερίνα Μπατζελή, η οποία αντιτίθεται στην ύπαρξη «τειχών» ανάμεσα στα δύο κόμματα. Η υποψήφια ευρωβουλευτής της Ελιάς κρατά αποστάσεις από τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης περί του τέλους της κρίσης, επισημαίνει ότι η ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς θα αρχίσει από την κοινωνία «και όχι από οργανωτικά σχήματα ξεκομμένα από αυτήν», ενώ δεν διστάζει να χαρακτηρίσει θετική την υποψηφιότητα Τσίπρα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

«Η υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα, όπως και κάθε προσπάθεια προοδευτικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, είναι θετική»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Δημήτρη Κουκλουμπέρη

• Στο πρόγραμμα της Ελιάς υπάρχει η πρόταση κατά της λιτότητας σε Ελλάδα και Ευρώπη. Μήπως ξεχνάτε κάτι; Το ΠΑΣΟΚ δεν άνοιξε τον χορό των μνημονίων;

Είναι απαραίτητο, πρώτα, να θυμηθούμε μερικές απλές αλήθειες: όταν στο τέλος του 2009 το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την κυβέρνηση, το δημόσιο χρέος ήταν 120% του ΑΕΠ, το έλλειμμα του προϋπολογισμού στο 15% του ΑΕΠ (ετήσιο επιτρεπόμενο όριο 3%) και το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών στο θεόρατο 12%. Δυστυχώς τα διλήμματα ήταν πολύ σκληρά: άτακτη χρεοκοπία ή διάσωση; Παραμονή εντός Ε.Ε. και ευρωζώνης ή εκτός αυτών; Με διαδικασίες πρωτόγνωρες και στα δύο διλήμματα για την ίδια την Ε.Ε. Κι αυτό διότι η διαδικασία και για τα δύο «εθνικά διλήμματα» δεν προβλεπόταν από καμιά κοινοτική-διεθνή νομοθεσία, γεγονός που γίνεται σαφές και από πρόσφατη έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο κατακρίνει την απουσία ευρωπαϊκής πολιτικής από το 2007 για την αντιμετώπιση της τραπεζικής κρίσης και του δημόσιου χρέους. Επιλογή μας εθνική ήταν η παραμονή εντός της Ε.Ε. Εκτιμώ όμως ότι το μεγάλο οικονομικό αδιέξοδο της χώρας -ουσιαστικά η οικονομική της χρεοκοπία- έφερε τα μνημόνια και όχι το αντίστροφο. Και στις άλλες χώρες του Νότου αλλά και στην Ιρλανδία, η κρίση μπορεί να οφείλεται και στο τραπεζικό τους σύστημα, αλλά να μου επιτρέψετε να σας πω ότι… «δεν οφείλεται και αυτή στο ΠΑΣΟΚ».

Βέβαια αν εγκύψουμε στην ίδια τη δομή των μνημονίων και στο μείγμα της πολιτικής τους θα δούμε, έχει ήδη αποδειχθεί, ότι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε λαθεμένες υποθέσεις και σε άγνοια των ιδιαιτεροτήτων της κοινωνίας και της οικονομίας της Ελλάδας. Παρ’ όλα αυτά επιτεύχθηκαν η ανάσχεση του δημοσιονομικού κατήφορου και η βελτίωση της αξιοπιστίας της χώρας στις διεθνείς αγορές με μεγάλο κοινωνικό κόστος. Ομως έξοδος από την κρίση δεν σημαίνει απλώς εξισορρόπηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, συνέχιση της λιτότητας και διατήρηση μιας μακρόχρονης οικονομικής μιζέριας εντός της οποίας μια ολόκληρη κοινωνία αποσταθεροποιείται καθημερινά. Η υγιής αναπτυξιακή ανάκαμψη και ο εθνικός σχεδιασμός του παραγωγικού μοντέλου, η απασχόληση ως παραγωγικός συντελεστής και η προώθησή της ως ικανής και αναγκαίας πολιτικής είναι τα μεγάλα θέματα που πρέπει να απασχολούν τις εγχώριες οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις όπως και αυτές της Ε.Ε.

• Αυτοκριτική δεν θα κάνετε;

Το πολιτικό σύστημα και ειδικότερα τα μεγάλα κόμματα που κυβέρνησαν τη χώρα από το 1974 και μετά, έπρεπε να είναι πιο νουνεχείς στη διαχείριση των δημοσιονομικών και αποφασισμένοι να έρθουν σε σύγκρουση με κατεστημένες συμπεριφορές ταξικού–συντεχνιακού χαρακτήρα που χαρακτηρίζουν την πυραμίδα της ελληνικής κοινωνίας από την κορυφή έως τη βάση. Αντίθετα βολεύτηκαν στις θωπείες του κατευνασμού και στον εκλογικό ωφελισμό. Αλλά σε αυτή τη νοοτροπία βολεύτηκε και μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Πάντως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί το έργο του ΠΑΣΟΚ σε ριζικές αλλαγές στο κράτος πρόνοιας, στην ανάπτυξη, στη στήριξη των μικρομεσαίων τάξεων κ.λπ., πολιτικές που ήταν αδιανόητες για τις κυβερνήσεις της Δεξιάς, οι οποίες άφησαν μόνο χρέη.

• Ποιοι οι εκλογικοί στόχοι της Ελιάς; Με τι ποσοστό και πόσους ευρωβουλευτές θα θεωρηθεί αξιοπρεπής και νικηφόρα η παρουσία;

Στόχος της Ελιάς είναι ένα εκλογικό αποτέλεσμα το οποίο θα υποστηρίζει το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις δύσκολες διαπραγματεύσεις που θα γίνουν για την αλλαγή πορείας της Ε.Ε. Μια Ενωση πιο κοινωνική και αλληλέγγυα σε ζητήματα ανάπτυξης και δημοκρατίας. Στο εσωτερικό της χώρας διεκδικεί με τις δυνάμεις της να συμβάλει στη σταθερότητα. Ενώ για το πολιτικό σύστημα θα αγωνιστεί για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς, στην οποία θα συσπειρωθούν όλες οι διάσπαρτες δημοκρατικές δυνάμεις από τις οποίες θα εκφράζεται η ίδια η κοινωνία. Η ουσιαστική πορεία φυσικά θα αρχίσει από την ίδια την κοινωνία και όχι από οργανωτικά σχήματα ξεκομμένα από αυτήν.

• Υπάρχει πιθανότητα να τεθεί ζήτημα ηγεσίας αν το αποτέλεσμα κριθεί κατώτερο των προσδοκιών;

Την επόμενη μέρα των εκλογών του Μαΐου όλα τα κόμματα θα κάνουν «λογαριασμό». Τι προσδοκίες είχαν, τι πέτυχαν, ποιες είναι οι προοπτικές. Το ίδιο θα κάνουν και το ΠΑΣΟΚ και η Ελιά. Ομως ένας στόχος είναι αταλάντευτος: η ανασυγκρότηση και η βιωσιμότητα της Κεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας ταυτόχρονα με τις μεγάλες αλλαγές στην κοινωνία, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της χώρας. Αποτελεί ζωτικό όρο λειτουργίας του δημοκρατικού κοινοβουλευτισμού.

• Συμφωνείτε με το αίτημα της διεύρυνσης του χώρου; Ελιά, ΔΗΜΑΡ, Ποτάμι αποτελούν συγγενικές πολιτικές δυνάμεις. Ολοι μαζί θα ήταν καλύτερα ή ο καθένας μόνος του;

Μετά τις εκλογές και ανάλογα με τα αποτελέσματά τους, θα πρέπει να ξεκινήσει μεταξύ των ιδεολογικά όμορων πολιτικών δυνάμεων ένας ειλικρινής διάλογος που θα ανέρχεται στο ύψος των δύσκολων περιστάσεων της χώρας. Οι μικρότητες, οι μικρομεγαλισμοί και οι υστεροβουλίες αποτελούν περιττές πολυτέλειες στις σημερινές συνθήκες. Τα κόμματα που αναφέρατε είναι εν δυνάμει συμμέτοχοι σ’ αυτόν τον διάλογο.

• Σταθερότητα με κάθε μέσο και τρόπο; Κόκκινες γραμμές υπάρχουν; Δεν ήταν αφορμή εξόδου από τη δικομματική η υπόθεση Μπαλτάκου;

Στη γενικότητα της ερώτησης απαντώ με τον ίδιο τρόπο: όχι σταθερότητα αντί παντός κόστους. Ομως η κυβέρνηση αυτή είναι ειδικών συνθηκών για συγκεκριμένους στόχους. Η θλιβερή «υπόθεση Μπαλτάκου» δείχνει τις ιστορικές ιδεολογικές διαφορές μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Ομως το γεγονός αυτό δεν θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο διάλυσης της κυβέρνησης μπροστά στα σημαντικά καθήκοντα και προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

• Βοήθησε το κόμμα σας η διαρκής διατήρησή του στην κυβέρνηση; «Χάσαμε την ψυχή μας», λένε αρκετά στελέχη και ψηφοφόροι…

Το ΠΑΣΟΚ τιμήθηκε από τη λαϊκή ετυμηγορία και κυβέρνησε πάνω από μία εικοσαετία. Οταν κυβερνάς, που σημαίνει διαχειρίζεσαι τα αντιτιθέμενα συμφέροντα της κοινωνίας και τα συναισθήματα των ανθρώπων, είναι φυσικό κάπου να «τσαλακώνεσαι». Αυτό όμως είναι το διακύβευμα της πολιτικής εξουσίας. Οχι να την κοιτάμε από την κλειδαρότρυπα.

• Το ΠΑΣΟΚ επιθυμεί κυβερνήσεις με προοδευτικό πρόσημο. Προγραμματική κυβερνητική σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν εφικτή σε ένα τέτοιο πλαίσιο;

Το ΠΑΣΟΚ από την ίδρυσή του εντάχθηκε στον προοδευτικό σοσιαλιστικό χώρο. Αυτή ήταν η ιδεολογική του πυξίδα όλα τα χρόνια. Αναφανδόν το ίδιο επιθυμεί και τώρα. Κατά τη γνώμη μου, δεν πρέπει να ορθώνονται τείχη μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ. Η προοπτική, εφόσον το υπαγορεύσουν οι συνθήκες, μιας προγραμματικής κυβερνητικής συμφωνίας θα πρέπει να παραμείνει ανοιχτή. Είναι όμως αντικειμενικό προαπαιτούμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να κατανοήσει ότι η διακυβέρνηση της χώρας αποτελεί μια πολύ δύσκολη άσκηση όπου οι αφηρημένοι θεωρητικισμοί μικρή αξία έχουν. Αν αυτό δεν το κατανοήσει, τότε θα αποτελέσει ακόμη έναν κρίκο στην αλυσίδα των «ηρωικών αποτυχιών» που ενδημούν στην παγκόσμια Αριστερά.

• Η υποψηφιότητα Τσίπρα είναι θετική, αρνητική ή αδιάφορη για τα συμφέροντα της χώρας;

Ολες οι προσπάθειες οι οποίες κατατείνουν σε αλλαγές των πολιτικών της Ε.Ε. σε προοδευτική κατεύθυνση είναι ιδιαίτερα επιθυμητές. Σ’ αυτό το πλαίσιο η υποψηφιότητα του κ. Τσίπρα για την προεδρία της Επιτροπής της Ε.Ε. είναι θετική, καλείται να αλλάξει τις βασικές θέσεις του περί ευρώ…