Στην «Εφημερίδα των Συντακτών» μίλησε αποκλειστικά για τη νέα πορεία του οργανισμού ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ, πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, Ιβ Λετέρμ.

Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη

• ΟΟΣΑ, ένας διεθνής οργανισμός σε διαρκή αλλαγή. Ποιο είναι το νέο πρόσωπό του;

Εκτιμώ ότι η αντίληψη για την οικονομία, την ανάπτυξη της οικονομίας αν θέλετε, διευρύνεται. Αυτό σημαίνει συγκεκριμένα, ότι πέραν των πόρων που οδηγούν στην ανάπτυξη και τη λογιστική της οικονομικής ανάπτυξης αναφορικά με το ΑΕΠ, δίνουμε πολύ μεγαλύτερη σημασία πλέον στην αειφορία, στη βιωσιμότητα της οικονομικής ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ζητήματα του περιβάλλοντος και των φυσικών πηγών ενέργειας, μα πάνω απ' όλα είναι η άποψη της κοινωνίας καθώς και η επένδυση στους ανθρώπινους πόρους, η οποία προστέθηκε και λαμβάνεται πλέον σοβαρά υπ' όψιν, η κοινωνική συνοχή και ο αγώνας κατά των ανισοτήτων. Συνεπώς πιστεύω, ότι η βασική αντίληψη του ΟΟΣΑ μεγαλώνει, διευρύνεται προς τον τομέα του περιβάλλοντος των ανθρώπινων πόρων και βεβαίως της κοινωνικής συνοχής.

• Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα διαφανές, ένα διεθνές «καθαρό» σύστημα φορολόγησης; Ποια είναι τα πλεονεκτήματά του και πότε πιστεύετε ότι αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα;

Πρώτα απ' όλα είναι εξαιρετικά κρίσιμο. Τα σύγχρονα κράτη πρόνοιας, με μια κοινωνική ασφάλιση καλά εδραιωμένη, η οποία βοηθά τα άτομα που έχουν ανάγκη, απαιτούν πόρους. Παρατηρούμε ωστόσο ότι, εξαιτίας ενός αθέμιτου φορολογικού ανταγωνισμού, οι πόροι από τη φορολόγηση δεν ήταν εγγυημένοι. Ετσι, αυτό που θέλουν να κάνουν τώρα τα κράτη, είναι να εξασφαλίσουν στο μέλλον μ' έναν πιο κατάλληλο τρόπο τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους για τη χρηματοδότηση όχι μόνο των κλασικών στόχων ενός κράτους, αλλά πάνω απ' όλα για την κοινωνική ασφάλιση. Συνεπώς, πιστεύω ότι είναι δυνατόν μέσω του ΟΟΣΑ να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα αποφάσεων συνεργασίας με κοινούς κανόνες, προκειμένου ακριβώς να αποφύγουμε τον αθέμιτο ανταγωνισμό στον τομέα αυτό.

• Εκπαίδευση, ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα. Τι μπορεί να κάνει ο ΟΟΣΑ για τη βελτίωσή της και τι έχει ήδη κάνει;

Υπάρχουν τρεις τομείς δραστηριοτήτων. Πρώτα απ' όλα είναι οι συμβουλές που παρέχουμε στο επίπεδο της επεξεργασίας των αποδοτικών πολιτικών στον εκπαιδευτικό τομέα. Το κάνουμε αυτό σε μια λογική παγκόσμιας κλίμακας, όπως ανά κράτος-μέλος ή ανά χώρα, καθώς λειτουργούμε και πέραν των κρατών-μελών του οργανισμού. Το δεύτερο το οποίο κάνουμε είναι η ανταλλαγή πρακτικών εκπαίδευσης των κρατών-μελών και τρίτων χωρών, συγκρίνοντας δηλαδή τι συμβαίνει σε κάθε χώρα και το τρίτο είναι η μέτρηση των αποτελεσμάτων της εκπαιδευτικής τους πολιτικής. Στον τελευταίο αυτό τομέα υπάρχουν οι μελέτες PISA και PIAC. Η PISA αφορά παιδιά 15 ετών. Μετράμε τις γνώσεις τους στα μαθηματικά, την ανάγνωση, τη γραφή και επίσης την πληροφορική και το κάνουμε σ' όλες τις χώρες που ενδιαφέρονται για τις δυνατότητες και τις προοπτικές της νεολαίας, και στη συνέχεια συγκρίνουμε τα οφέλη ανά κράτος. Πρόκειται για την κατάταξη ανά κράτος βάσει των επιδόσεων. Επίσης, υπάρχει και η PIAC στον τομέα αυτό, η οποία μετρά τις γνώσεις, το επίπεδο και τις δυνατότητες των ενηλίκων, και αυτός είναι ο τρίτος τομέας που εμπλεκόμαστε ενεργά στον τομέα της εκπαίδευσης.

• Η τελευταία ερώτηση, κ. Λετέρμ, αφορά τον οργανισμό International Idea, στον οποίον πηγαίνετε ως κορυφαίο στέλεχος στα μέσα Ιουνίου, μετά από μια ομολογουμένως πολύ καλή θητεία στον ΟΟΣΑ. Για τι ακριβώς πρόκειται; Ποιο είναι το αντικείμενο της «Διεθνούς Ιδέας»;

Πρόκειται για ένα οργανισμό ο οποίος ιδρύθηκε το 1995 και έχει ως επίκεντρο των δραστηριοτήτων του όλα όσα αφορούν τη γνώση για την άρτια λειτουργία της δημοκρατίας και, από την άλλη πλευρά, είναι ένα κέντρο, ένα ίδρυμα διακυβερνητικό, που οργανώνει τη βοήθεια στη διεξαγωγή εκλογών και στη σύνταξη Συνταγμάτων, κυρίως σε μεταπολεμικές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα σε χώρες όπου υπήρξε ένας εμφύλιος πόλεμος ή μια ένοπλη σύγκρουση. Οταν λοιπόν η σύγκρουση έχει λάβει τέλος, τότε πρέπει να οικοδομήσουμε εκ νέου τη δημοκρατία και εδώ έρχεται η International Idea με τους 200 ειδικούς επιστήμονες με έδρα τη Στοκχόλμη, η οποία αναλαμβάνει να βοηθήσει στον σκοπό αυτό. Αυτή είναι λοιπόν η ιδέα του οργανισμού: να ενισχυθεί η λειτουργία της δημοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως σε χώρες όπου έχει υπάρξει ένοπλη σύγκρουση να γίνει η «επανεκκίνηση» μιας χώρας, να διαμορφωθεί ένα Σύνταγμα και να διοργανωθούν εκλογές. Είναι ένας οργανισμός που έχει 29 κράτη-μέλη, η Ελλάδα μέχρι στιγμής δεν είναι μέλος. Ελπίζω ότι θα γίνει στο μέλλον, εφόσον το επιθυμεί.