Του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή
Ελάχιστη δημοσιότητα δόθηκε στην κοινή εμφάνιση των τεσσάρων υποψήφιων για την προεδρία της ευρωπαϊκής επιτροπής. Το γεγονός έλαβε χώρα στο πανεπιστήμιο του μάαστριχτ στις 28 Απριλίου, προβλήθηκε από το κανάλι euronews και κάλυψε τρεις θεματικούς άξονες: οικονομία, μέλλον της ευρώπης, εξωτερική πολιτική. Ο φιλοπερίεργος, ο ενδιαφερόμενος, ο ψηφοφόρος έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει όσα λέχθηκαν, το αναλυτικό υλικό έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο (http://www.euronews.com/2014/04/28/eudebate2014). Φαίνεται πως υπήρξαν και άλλες τέτοιες τηλεμαχίες, για τις οποίες κανείς δεν χαμπάριασε.
Αν ξεχάσουμε το τηλεοπτικό σκηνικό που, στην προσπάθειά του να είναι κομματικά ουδέτερο, παρέμεινε στο ευρωπαϊκό μονόχρωμο (σκούρο γαλάζιο φόντο, ανοιχτό γαλάζιο ομοίου μεγέθους κύκλων και τίτλων), αν παραβλέψουμε την άνεση των παρουσιαστών (θήλυ δημοσιογράφος, άρρεν δημοσιογράφος, ισότητα των φύλων), που έδιναν προανακρούσματα δημοκρατικού ενθουσιασμού, αν δυσαρεστηθούμε από τα ακατανόητα αγγλικά των κυρίων σουλτς και γιούνκερ, αν συμμεριστούμε το «μάγκωμα» των υποψηφίων που είχαν τριάντα δευτερόλεπτα μόλις για να απαντήσουν στα ερωτήματα, αν διευκολύνουμε τη σκέψη μας λέγοντας πως ήταν η πρώτη φορά τέτοιας ανοιχτής κουβέντας για τέτοιο σοβαρό θέμα όπως η εκλογή προέδρου της ευρωπαϊκής επιτροπής και συνεπώς το δημοκρατικό στοιχείο βγήκε κερδισμένο, αν τέλος οι ερωτήσεις του κοινού και τα ηλεκτρονικά μηνύματα ήταν χλιαρά όσο και οι απαντήσεις που έλαβαν, αν –με λίγα λόγια- η παράσταση υπήρξε αξιοπρεπής, το «διά ταύτα» υπήρξε αξιοπρεπώς αδιάφορο και ειλικρινώς ανούσιο.
Οι τέσσερις υποψήφιοι, πρόσωπα δίχως «αύρα», τορνευτά καλούπια μετά από μακροχρόνιο μασάζ σε σημαίνουσες εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές, κομματικές και πρωθυπουργικές θέσεις, πρόσωπα που έζησαν πίσω από κλειστές πόρτες, όπου έλαβαν αποφάσεις «κοινής συναίνεσης» προς ευδοκίμηση της ευρωπαϊκής ιδέας, του ευρωπαϊκού μέλλοντος, πρόσωπα εντέλει που έχουν ολοκληρώσει ουσιαστικά τον κύκλο τους ή που νομίζουν –ιδιωτικώς– ότι τον αρχίζουν, πρόσωπα που δεν διαφέρουν μεταξύ τους, όχι επειδή δεν το θέλουν, αλλά επειδή δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς ώστε να μη χάσουν την αναγνωρισιμότητά τους, φρόντισαν να μην εκτεθούν, οπότε δήλωσαν παραπλήσιες αρχές, υποσχόμενοι παραπλήσιες δράσεις, με λίγες σάλτσες γύρω γύρω. Ακόμα και ο ήχος και το ύψος της φωνής τους έμειναν στο άλλοτε λεγόμενο μεταξύ κτηνοτρόφων «μέτζο πρόβειο – μέτζο τράγιο».
Αν ωστόσο υποστηρίξουμε τις προθέσεις αυτών των ανθρώπων, αν δεν υποψιαστούμε ότι η δημοκρατική εκλογή ήρθε στην επιφάνεια επειδή η εκλογή του προέδρου της ευρωπαϊκής επιτροπής εκ των έσω δεν έχει άλλα περιθώρια -ούτε δικαιολογίες- μετά το δείγμα μπαρόζο, αν δεν ψυλλιαστούμε πως, αν όχι οι τέσσερις υποψήφιοι, οι τρεις τουλάχιστον έχουν τύχει της αποδοχής των δομών της ισχυρότερης ομάδας των κρατών-μελών της ευρωπαϊκής ένωσης, οπότε όποιος και αν πετύχει θα είναι εξίσου χειραγωγήσιμος με τους άλλους, αν δεν περάσει από τον νου μας πως ο πρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής θα έχει περιορισμένο παρά αποφασιστικό ρόλο, τότε η επιλογή είναι αδιάφορη, επειδή οι προθέσεις των υποψηφίων είναι εξίσου θεμιτές. Τα τέσσερα τραπουλόχαρτα μπορεί να είναι σπαθί, μπαστούνι, καρό, κούπα, είναι όμως τραπουλόχαρτα και, από την εμφάνισή τους αν κριθούν, δεν είναι άσοι, που στο κάτω κάτω μπορεί να βγουν από το μανίκι στο τζογάρισμα των καιρών μας. Με άλλα λόγια, η ευρώπη έχει συνηθίσει την ησυχία της, έχει συνηθίσει να ανησυχεί για τη μακροημέρευση της ησυχίας της, δεν έχει καμία διάθεση να τολμήσει να ανησυχήσει πραγματικά. Η ευρώπη του παρόντος έχει λάβει τη μορφή του μέλλοντός της: το μέλλον του γήρατος μέχρι θανάτου.
Οι σχολιαστές του τηλεοπτικού γεγονότος τόνισαν δύο στοιχεία: τη δημοκρατική διαδικασία της αναμενόμενης εκλογής και την προσδοκία μιας ευρώπης ανοιχτών θυρών, όπου η συστηματοποίηση των επιλογών θα προχωρήσει μέσω πλήρους και λεπτομερούς αποσαφήνισης των πλεονεκτημάτων των αποφάσεων, ώστε η κοινότητα και η αλληλεγγύη να αποκτήσουν πραγματικό περιεχόμενο. Το δεύτερο «ντιμπέιτ», στο οποίο θα λάβει μέρος και ο κ. Τσίπρας, ίσως να είναι καλύτερο. Προς το παρόν, με μικρά γράμματα γράφουμε τα ονόματα των υποψηφίων, της ευρώπης και των παραγώγων της.