Των Τάσου Τσακίρογλου, Μπάμπη Μιχάλη
Ισχυρό πλήγμα στην αξιοπιστία, αλλά και στη βασιμότητα της αφήγησης, της κυβέρνησης, της Ν.Δ και του ΠΑΣΟΚ, αποτελούν οι νέες αποκαλύψεις που περιέχονται στο δεύτερο μέρος του ρεπορτάζ του δημοσιογράφου των «Financial Times», Πίτερ Σπίγκελ, σχετικά με τους χειρισμούς στα ευρωπαϊκά και υπερατλαντικά κέντρα αποφάσεων από τις αρχές του 2012, προκειμένου να αποφευχθεί μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο δημοσιογράφος και βασίζονται σε μαρτυρίες αξιωματούχων που πρωταγωνιστούσαν στα γεγονότα, την περίοδο πριν και μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 2012 η ευρωζώνη βρέθηκε εγγύτερα από ποτέ στο ενδεχόμενο να διαλυθεί και ως εκ τούτου εκπονήθηκε, στο πιο ψηλό επίπεδο, το «Σχέδιο Ζ», με στόχο «όχι να ερευνηθούν τρόποι που θα ανάγκαζαν την Ελλάδα να φύγει από το ευρώ, αλλά ακριβώς το αντίθετο», αφού υπήρχε τρόμος για τις συνέπειες στις αγορές.
Δεν υπήρχε Grexit
Η περιγραφόμενη αυτή κατάσταση αντιφάσκει ολοκληρωτικά με τους τότε ισχυρισμούς των δύο σημερινών κυβερνητικών εταίρων ότι οι δυνατοί της ευρωζώνης ήταν έτοιμοι να προχωρήσουν στο περίφημο Grexit, κάτι που θα συνεπαγόταν μια άτακτη χρεοκοπία και πολιτικές-κοινωνικές περιπέτειες για τη χώρα. Αυτό αποτέλεσε και το βασικό προεκλογικό επιχείρημα-δίλημμα στις εκλογικές αναμετρήσεις απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο Σαμαράς-Βενιζέλος κατηγορούσαν για «ανευθυνότητα και τυχοδιωκτισμό».
Μάλιστα, μόλις προχθές, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου, σχολιάζοντας το πρώτο μέρος του δημοσιεύματος, για το δημοψήφισμα που πρότεινε ο Γ. Παπανδρέου και δεν διεξήχθη ποτέ, χαρακτήριζε τον Αλ. Τσίπρα υπονομευτή της πορείας της χώρας προς την έξοδο από την κρίση και δήλωνε: «Οσον αφορά τον κ. Σαμαρά, αισθάνεται σήμερα δικαιωμένος και υπερήφανος που απέτρεψε εκείνη την εποχή το δημοψήφισμα και την έξοδο της χώρας από το ευρώ». Από την πλευρά του ο Ευάγγ. Βενιζέλος χαρακτήρισε «παιδαριώδη αστειότητα» ότι ο κ. Μπαρόζο επέβαλε αλλαγή κυβέρνησης στην Ελλάδα και «γελοιότητες» ότι η επόμενη κυβέρνηση στήθηκε σε συμφωνία με τον κ. Μπαρόζο. Επέμεινε δε πως ό,τι έκανε, το έκανε για τη σωτηρία της Ελλάδας.
Από την πλευρά της Κουμουνδούρου, η αντίδραση στο δημοσίευμα ήταν άμεση: «Τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας, αλλά και τα όσα άμεσα ή έμμεσα παραδέχονται Ελληνες και ξένοι αξιωματούχοι επιβεβαιώνουν με απόλυτο τρόπο αυτό που ο ΣΥΡΙΖΑ έλεγε από την πρώτη στιγμή: Οτι δηλαδή μια ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα ενεργοποιούσε ένα ντόμινο οικονομικών επιπτώσεων για τις υπόλοιπες χώρες και θα διέλυε την ίδια την ευρωζώνη, όπως άλλωστε ρητά ομολόγησε και η κ. Μέρκελ. Τα γεγονότα εκθέτουν διπλά τον κ. Σαμαρά και τον συνεταίρο του τον κ. Βενιζέλο. Γιατί όχι μόνο συνωμότησαν παρασκηνιακά στις Κάνες με τον Μπαρόζο ώστε να προχωρήσουν σε μια δοτή μνημονιακή κυβέρνηση, αλλά αποδέχτηκαν και να μη διαπραγματευτούν τίποτα».
Το στόρι του δημοσιεύματος
Οταν το θέμα της εξόδου της Ελλάδος από την ευρωζώνη τέθηκε για πρώτη φορά από τους Νικολά Σαρκοζί και Ανγκελα Μέρκελ στη σύνοδο του G 20 στις Κάνες – τον Νοέμβριο του 2011, δεν υπήρχε σχετικό σχέδιο. Το δημοψήφισμα «σκοτώθηκε» πριν καν γεννηθεί, οι Σαμαράς και Βενιζέλος συναίνεσαν, η κυβέρνηση Παπανδρέου κατέρρευσε, η μπλόφα των Ευρωπαίων έπιασε. Η επεξεργασία του σχεδίου «Ζ» ξεκίνησε στις αρχές του 2012. Περίπου είκοσι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (με εποπτεύοντες τους επικεφαλής του οικονομικού της διευθυντηρίου Μάρκο Μπούτι και του Euro Working Group Τόμας Βίζερ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη -υπό την εποπτεία του Γερμανού Γιοργκ Ασμουσεν- και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου -υπό τον γνωστό μας Πολ Τόμσεν- στην Ουάσινγκτον) δούλεψαν με απόλυτη μυστικότητα προκειμένου να καταστρώσουν ένα σχέδιο αντιμετώπισης πιθανής εξόδου από το ευρώ – ένα λεπτομερές σενάριο για το πώς θα δημιουργηθεί ένα νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα στην Ελλάδα από το μηδέν.
Το σενάριο περιελάμβανε δραματικές κινήσεις, όπως κλείσιμο όλων των ΑΤΜs και ελέγχου κεφαλαίων στα σύνορα, την έκδοση IOU-ανεπίσημου εγγράφου υποχρέωσης πληρωμής σε αντικατάσταση των χαρτονομισμάτων- σε αξία περίπου μισή από τα ευρώ.
Μελετήθηκε η εισαγωγή νέου νομίσματος όπως τα νέα δηνάρια που επέβαλε ο αμερικανικός στρατός το 2003, αλλά και νομικά προβλήματα όπως το ασύμβατο της κλειστής πια οικονομίας της Ελλάδας με την ελεύθερη κίνηση αγαθών της εσωτερικής αγοράς της Ε.Ε. Οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν με απόλυτη μυστικότητα και είναι χαρακτηριστικό ότι δεν συντάχθηκε ποτέ ένα έγγραφο του σχεδίου, ότι δεν ανταλλάχθηκαν ποτέ e-mails.
Το σχέδιο «Ζ» δεν ενεργοποιήθηκε τελικά ποτέ, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές. Λίγο αργότερα ο Αντώνης Σαμαράς σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού ξεχνώντας την υπόσχεσή του για αναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου και προχώρησε την εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων.
Σχετικό άρθρο:
Ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για την επόμενη ημέρα
