Της Λήδας Γαλανού

Μαύρο ψωμί (Pa Negre)

Σκηνοθεσία: Αγουστί Βιγιαρόνγκα

Ηθοποιοί: Φραντσέσκ Κολομέρ, Μαρίνα Κόμας, Νόρα Νάβας, Σερζί Λοπέζ, Ροχέρ Κασαμαχόρ, Λουίσα Καστέλ

Στη μετεμφυλιακή Ισπανία του ’40, σ’ ένα μικρό χωριό της Καταλονίας, ο 11χρονος Αντρέου γίνεται μάρτυρας της εξαιρετικά βίαιης δολοφονίας ενός πατέρα κι ενός γιου. Οταν οι αρχές κατηγορήσουν τον δικό του, φτωχό, «κόκκινο» πατέρα, ο Αντρέου, με τη βοήθεια της ξαδέλφης του της Νούρια, θα επιχειρήσει να βρει τον πραγματικό ένοχο και ν’ αποκαταστήσει την αλήθεια.

Μόνο που στη διαδικασία η πραγματικότητα θα μπερδευτεί με τη φαντασία, η δικαιοσύνη θα χωθεί όλο και πιο βαθιά στο ματωμένο από τον πόλεμο χώμα και παλιά εγκλήματα και βασανιστικές ενοχές από το παρελθόν του χωριού θα βγουν στην επιφάνεια.

Βραβευμένη με 13 βραβεία Γκαουντί και 9 Γκόγια, η ταινία του Βιγιαρόνγκα ζωγραφίζει μια εικόνα της Ισπανίας του Φράνκο με τόσο σκοτεινά χρώματα που, συνειδητά, παραπέμπει στον Μεσαίωνα.

Μ’ έναν συναρπαστικό μικρό πρωταγωνιστή κι ένα εξαιρετικό μπαρόκ ντεκόρ σκηνοθετεί ένα σκληρό παραμύθι που ποτίζεται με τον τρόμο της δικτατορίας, με σαφείς προειδοποιητικές αναφορές στο σήμερα (ή τουλάχιστον στο προχθές, μια και η ταινία βγήκε στις αίθουσες του υπόλοιπου κόσμου το 2010).

Από τη μια πλευρά ιστορία ενηλικίωσης μ’ έναν σκούρο ρομαντισμό, όπως ταιριάζει στην ισπανική ψυχή, από την άλλη μια παραβολή για το πώς η μανία εξουσίας των ενηλίκων πνίγει τη νέα γενιά, κάπου ανάμεσα στη «Λευκή κορδέλα» και τον «Λαβύρινθο του Πάνα», η ταινία, λεπτοδουλεμένη, σύνθετη και κατά στιγμές μαγευτική, προσφέρει εικόνες και ιδέες (κατά κύριο λόγο την ομαδικότητα και την εκπαίδευση ως διαβατήριο για την ελευθερία του πνεύματος) με τρόπο καθηλωτικό. Προχωρώντας όμως παγιδεύεται μέσα στην ίδια της τη δημιουργικότητα και την αγάπη του σκηνοθέτη της για τον προφανή συμβολισμό και τη φορμαλιστική υπερβολή.

………………………………………..

Maleficent

Σκηνοθεσία: Ρόμπερτ Στρόμπεργκ

Ηθοποιοί: Αντζελίνα Τζολί, Ελ Φάνινγκ, Σάρλτο Κόπλεϊ, Σαμ Ράιλι

Δυο βασίλεια αντιμάχονται για αιώνες: εκείνο των ανθρώπων, πάντα με βασιλιάδες πλεονέκτες, αυταρχικούς κι επεκτατικούς, κι εκείνο των ξωτικών, μαγικό, πανέμορφο και ειρηνικό. Το δεύτερο διαφεντεύει μια πανέμορφη και παντοδύναμη φτερωτή νεράιδα, η Μαλέφισεντ. Οταν η εμπιστοσύνη της στον ένα και μοναδικό άνθρωπο που γνωρίζει κι ερωτεύεται προδοθεί, η Μαλέφισεντ θα καταραστεί την κόρη του, πριν κλείσει τα 16, να τρυπηθεί στο αδράχτι μιας ανέμης και να πέσει σ’ έναν ύπνο σαν θάνατο, από τον οποίο θα μπορεί να την ξυπνήσει μόνο ένα φιλί αληθινής αγάπης, πράγμα ανύπαρκτο για την πικραμένη νεράιδα.

Σαν αγνό παραμύθι, μια διασκεδαστική διασκευή της «Ωραίας Κοιμωμένης», η ταινία ξεκινά με αφήγηση του τύπου «μια φορά κι έναν καιρό», για να προχωρήσει ανατρέποντας θαυμάσια το κλασικό παραμύθι σ’ ένα goth ρομαντικό και… φεμινιστικό μανιφέστο. Σκηνοθετημένη από έναν από τους πιο αναγνωρισμένους Αμερικανούς σκηνογράφους και art directors, βραβευμένο με Οσκαρ για το «Avatar» και την «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων», η ταινία δεν κρύβει τις προθέσεις της να δημιουργήσει κατά κύριο λόγο ένα λουσάτο, εναλλασσόμενο, γεμάτο συναρπαστικές λεπτομέρειες, αληθινά παραμυθένιο σκηνικό δράσης για την ιστορία της – ακόμα και η 3D εικόνα μπαίνει σε δεύτερη μοίρα μπροστά στο εκπληκτικό design.

Περισσότερο, όμως κι απ’ αυτό το «Maleficent» είναι μια απολαυστική μονομαχία της Αντζελίνα Τζολί με τον εαυτό της, από την οποία βγαίνει αποκλειστική νικήτρια (δίπλα στη μάλλον αποτυχημένη επιλογή του Σάρλτο Κόπλεϊ για βασιλιά και τη φωτεινή Ελ Φάνινγκ που όλο και μόνο χαμογελάει): με προσθετικά ζυγωματικά, για να μοιάζει περισσότερο με τη φιγούρα του κλασικού animation της Disney, κέρατα και πελώρια φτερά, με αιμάτινο κόκκινο κραγιόν που δεν χαλάει με τίποτα, με μια αγάπη για το camp που μοιραζόμαστε πρόθυμα, με μια ακτινοβολία στην οθόνη που καμιά άλλη ηθοποιός δεν πετυχαίνει και με ένα θάρρος για τις σκηνές δράσης που τη χαρακτηρίζει, μετατρέπει το «Maleficent» σε προσωπικό ρεσιτάλ της χιούμορ και δραματικότητας. Αν δεν το είχε προλάβει ο Σκορσέζε, η ταινία θα είχε το tag line «το πολύ δεν είναι ποτέ αρκετό». Αλλά η υπερβολή δεν έβλαψε ποτέ τα παραμύθια.

………………………………………..

Λευκός ελέφαντας

(Elefante Blanco)

Σκηνοθεσία: Πάμπλο Τραπέρο

Ηθοποιοί: Ζερεμί Ρενιέ, Ρικάρντο Νταρίν, Μαρτίνα Γκουσμάν

Στην παραγκούπολη του Μπουένος Αϊρες, ο Θεός έχει ξεχάσει να περάσει από χρόνια: ο νόμος είναι τα καρτέλ των ναρκωτικών και οι συμμορίες που ξεκάνουν κάθε μέρα από μια ντουζίνα αντιπάλους. Τα όπλα είναι είδος πρώτης ανάγκης, περισσότερο από το φαγητό και το νερό που σπανίζουν. Οι κάτοικοι δεν αναζητούν μια καλή ζωή: ελπίζουν απλώς το κάθε πρωί να τους βρει ζωντανούς. Δύο καθολικοί ιερείς και μια άθεη κοινωνική λειτουργός θα προσπαθήσουν να εξισορροπήσουν τη διαμάχη της τοπικής κοινωνίας με τις βρόμικες πολιτικές αρχές και την αστυνομία και να δώσουν στους κατοίκους λόγο ύπαρξης, ενώ οι ίδιοι δεν είναι σίγουροι για τον δικό τους.

Η ταινία που προβλήθηκε στο «Ενα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ Κανών το 2012, ξαναφέρνει τον Αργεντίνο δημιουργό της, τον σκηνοθέτη του «Leonera» και του «Carancho», στο πεδίο που γνωρίζει καλά: μια γεωγραφική κόλαση της ψυχής, στην οποία το άτομο, αβοήθητο, αναζητά λύτρωση. Παρά το εξαιρετικό του καστ και το επίκαιρο του θέματός του ωστόσο, αναλώνεται περισσότερο στην απεικόνιση της απέραντης σκουπιδούπολης, που προκαλεί απόγνωση στον θεατή, παρά στους ήρωές του, τις καταλυτικές μεταξύ τους σχέσεις και την εξελικτική τους πορεία στην αναζήτηση της ελπίδας για τον άνθρωπο.

………………………………………

Απρόσμενος έρωτας

(Mr. Morgan’s last love)

Σκηνοθεσία: Σάντρα Νέτελμπεκ

Ηθοποιοί: Μάικλ Κέιν, Κλεμάνς Ποεζί, Τζέιν Αλεξάντερ, Τζάστιν Κερκ, Τζίλιαν Αντερσον

Ενας Αμερικανός συνταξιούχος καθηγητής Φιλοσοφίας, που ζει στο Παρίσι, ανακαλύπτει, μετά τον θάνατο της γυναίκας του, ότι σε μια νεαρή Παριζιάνα χορεύτρια μπορεί να ξανασυναντήσει το χτυποκάρδι και τη μαγεία που μοιάζει επικίνδυνα με έρωτα.

Από τη σκηνοθέτη της γαστριμαργικής ρομαντικής κομεντί «Mostly Martha», ένα χλιαρό ανθρώπινο δράμα (με κάτι σαν happy end), που πάσχει από σεναριακή ανοησία και την αμηχανία που επιβάλλουν οι διεθνείς συμπαραγωγές. Το χιούμορ εξαντλείται σε εθνικά στερεότυπα (ο Αμερικανός κ. Μόργκαν δεν έμαθε ποτέ γαλλικά και δεν ξέρει πώς να ζητά να του βγάζουν τις πίκλες από το σάντουιτς, ενώ η Γαλλίδα Πολίν φυσικά καπνίζει ασταμάτητα) και απλοϊκό κοινωνικό σχολιασμό (ο διδακτικός φιλόσοφος μαθαίνει τη χαρά της ζωής από την αμόρφωτη δασκάλα του τσα τσα). Ο Μάικλ Κέιν παλεύει με την αμερικανική προφορά του, η Κλεμάνς Ποεζί, παρότι η ηρωίδα της έχει σοβαρά daddy issues, ενδιαφέρεται κυρίως για το να φαίνονται τα χείλη της σαν μπουμπουκάκι και όταν πια στην ιστορία εμπλέκονται και τα δυο παιδιά-αδιάφορα τέρατα του κ. Μόργκαν, όπου ο γιος θα ξυπνήσει στον πατέρα τον ερωτικό ανταγωνισμό για το χέρι της Πολίν, εκεί το δράμα θα μας κάνει να νοσταλγήσουμε την «Αναστασία». Πάντα φωτογενές το Παρίσι στο σινεμά, παρότι ακόμα και σ’ αυτό η ταινία απλώς αποτυπώνει επίπεδες εικόνες.

……………………………………………

Δύο ημέρες στη Νέα Υόρκη

(2 days in New York)

Σκηνοθεσία: Ζιλί Ντελπί

Ηθοποιοί: Ζιλί Ντελπί, Κρις Ροκ, Αλμπέρ Ντελπί, Αλεξιά Λαντό, Αλεξάντρ Ναόν

Η χωρισμένη 38χρονη Μαριόν ζει, με τον επίσης χωρισμένο Μίνγκους και τα δύο παιδιά τους από τους προηγούμενους γάμους τους, στο Μανχάταν. Η ισορροπημένη ζωή τους θα αναστατωθεί από τη διήμερη επίσκεψη της οικογένειας της Μαριόν από τη Γαλλία.

Προτιμάμε να θυμόμαστε τη Ζιλί Ντελπί από την τριλογία του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ, παρά από αυτή τη βιωματική, υστερική, κακόγουστη κωμωδία–σίκουελ του «Δύο ημέρες στο Παρίσι». Παρότι η καρδιά της βρίσκεται στο σωστό σημείο, σε μια απόδοση του πώς οι οικογενειακοί δεσμοί μετατρέπουν εύκολα την αγάπη σε καταστροφικό ναρκοπέδιο, το σενάριο ξεφεύγει σε αλλεπάλληλα διαπολιτισμικά «αστεία», σε συνδυασμό με το υπαρξιακό άγχος της φωτογράφου ηρωίδας, που αποφασίζει να πουλήσει (κυριολεκτικά) την ψυχή της στον διάβολο (δηλαδή τον Βίνσεντ Γκάλο!) για 10.000 δολάρια. Φορτωμένη επιπλέον με φλύαρο voice over και με φωτογραφικά κολάζ από το παρελθόν της οικογένειας (τον μπαμπά της ηρωίδας υποδύεται ο μπαμπάς Ντελπί), η ταινία αφήνει απλώς ως μοναδικό αβαντάζ να διαφαίνεται η έμφυτη χάρη της πρωταγωνίστριας και το υποτιθέμενα αιχμηρό χιούμορ του Κρις Ροκ για τους fans του.

………………………………………

Brick Mansions

Σκηνοθεσία: Καμίλ Ντελαμάρ

Ηθοποιοί: Πολ Γουόκερ, Ντέιβιντ Μπελ, RZA, Καταλίνα Ντένις

Στο εγκαταλειμμένο Ντιτρόιτ του κοντινού μέλλοντος, ένας αστυνομικός, με τη βοήθεια ενός κακοποιού, εισχωρεί στα στρώματα της μαφίας του γκέτο, με σκοπό να ανατρέψει τα σχέδια για την απόλυτη καταστροφή. Μόνο που γρήγορα θα διαπιστώσει ότι το καλό και το κακό φορούν τις μάσκες τους αντίστροφα.

Βασισμένη σε σενάριο του Λικ Μπεσόν (διασκευή του «Banlieu 13»), η τελευταία ταινία που ολοκλήρωσε ο Πολ Γουόκερ είναι η ταινία της εβδομάδας που θα γεμίσει την αίθουσα δράση και ιαχές του τύπου «τι έκανε ρε το άτομο»! Με άφθονες, εκπληκτικά χορογραφημένες σκηνές παρκούρ από τον ειδήμονα Ντέιβιντ Μπελ, με τα τιρκουάζ μάτια του Γουόκερ να φωσφορίζουν στην οθόνη, με τον μοντέρ Καμίλ Ντελαμάρ στην καρέκλα του σκηνοθέτη να κόβει 100 φορές το δευτερόλεπτο, το φιλμ περιλαμβάνει όλη τη street μυθολογία αλλά και το γόνιμο φαντασιακό του Μπεσόν, εκτεινόμενο από αντιεξουσιαστές μαφιόζους μέχρι ηδονικό catfight με σχολική μίνι φούστα και δερμάτινα μαστίγια, ενώ τα πηδήματα από ταράτσα σε ταράτσα ανεβαίνουν προοδευτικά σε εντυπωσιασμό. Δεν έχει νόημα ν’ ασχοληθεί κάποιος με το σενάριο, τα ιδεολογικά νοήματα που προτείνουν Μπεσόν και Ντελαμάρ ή τις απρόσμενες σχέσεις πίστης που αναπτύσσονται μεταξύ των ηρώων: το φιλμ είναι μια μεγάλου μήκους έκρηξη αδρεναλίνης για εύκολη εκτόνωση. Και, ναι, ο Πολ Γουόκερ θα μας λείψει από την οθόνη.