Του Γιάννη Α. Μυλόπουλου*
Τέσσερα χρόνια σκληρής λιτότητας, ύφεσης της οικονομίας και καταστροφής του παραγωγικού ιστού της χώρας, που βύθισαν την ελληνική κοινωνία στη φτώχεια και την ανεργία, ήταν αρκετά για να κλείσουν ένα μεγάλο και ιστορικό κύκλο, τον κύκλο της Μεταπολίτευσης, και ταυτόχρονα να οριοθετήσουν τη χαραυγή μιας νέας εποχής. Οι ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014 θα μείνουν στην ιστορία ως η ταφόπλακα του παλαιού πολιτικού συστήματος, αυτού που από λίγο έως πολύ εξυπηρέτησε τις ανάγκες της Μεταπολίτευσης και τελικά παρέδωσε τη χώρα στους ξένους δανειστές. Οι εκλογές όμως αυτές θα μείνουν στην ιστορία και ως η απαρχή ενός καινούργιου πολιτικού σκηνικού, που αρχίζει δειλά να αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.
Η συρρίκνωση της δύναμης των δύο παραδοσιακά μεγάλων πολιτικών κομμάτων που κυβέρνησαν επί δεκαετίες και τελικά συγκρότησαν τη συγκυβέρνηση των μνημονίων, της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία του νέου σκηνικού. Το εκλογικό σώμα τιμώρησε αυτούς που ευθύνονται τόσο για την οικονομική κατάσταση που οδήγησε στην κρίση και την ύφεση, όσο όμως και για τις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές επιλογές και την υποτελή στάση τους απέναντι στα ξένα συμφέροντα. Η δύναμη των δύο πάλαι ποτέ πανίσχυρων κομμάτων, που μαζί μετρούσαν ποσοστά της τάξης του 80% και πλέον, έχει συρρικνωθεί δραστικά και σήμερα εκπροσωπεί περίπου το 30% του εκλογικού σώματος. Οι εξελίξεις προφανώς θα είναι ραγδαίες και οι εκλογές που σύντομα θα αναγκαστεί η συγκυβέρνηση να προκηρύξει θα οδηγήσουν τα δύο κόμματα στο… χρονοντούλαπο της Ιστορίας, όπως θα έλεγε και ο αείμνηστος ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ.
Το δίπολο Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, που δήθεν αντιστοιχούσε σε αντίθετες ιδεολογικές και πολιτικές κατευθύνσεις και που ανταγωνιζόταν για την εξουσία, τελικά συνεργάστηκε για να προστατέψει τα κεκτημένα του, αποδεικνύοντας με τον πιο θεαματικό τρόπο ότι εκπροσωπεί τις δύο όψεις του ίδιου ακριβώς νομίσματος: του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου τον οποίο επιβάλλει το παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο. Ο καταποντισμός της εκλογικής επιρροής του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, λοιπόν, παρά το μονοπώλιο των προπαγανδιστικών ΜΜΕ και παρά τον ασφυκτικό έλεγχο που ασκεί στην εγχώρια οικονομία, ανοίγει νέους δρόμους για το μέλλον όχι μόνο της χώρας μας αλλά και της Ευρώπης γενικότερα…
Το δεύτερο, αλλά εξίσου σημαντικό χαρακτηριστικό του νέου πολιτικού σκηνικού βρίσκει τον ΣΥΡΙΖΑ αδιαμφισβήτητο νικητή της εκλογικής αναμέτρησης, να καταλαμβάνει την πρώτη θέση και μάλιστα με διαφορά τεσσάρων μονάδων, στις προτιμήσεις των πολιτών. Είναι η πρώτη φορά που η Αριστερά όχι μόνο καταλαμβάνει την πρωτιά, αλλά έχει και τόσο ευνοϊκές προοπτικές για την κατάκτηση της εξουσίας. Ενας συνδυασμός ενός ανένδοτου, όσο και συνεπούς, αλλά και συνεχούς αγώνα υπέρ τόσο του δημόσιου χώρου όσο και των πληττόμενων από τη φτώχεια κοινωνικών στρωμάτων -ό,τι δηλαδή ακριβώς θα έπρεπε να είναι η Αριστερά- και ταυτόχρονα η ανάδειξη ενός νέου και χαρισματικού πολιτικού ηγέτη, του Αλέξη Τσίπρα, που ο λόγος και το πάθος του για αλλαγή σημάδεψαν την Ευρώπη ολόκληρη, έφερε στον ΣΥΡΙΖΑ τη μεγάλη κατάκτηση.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ τώρα εξαρτάται να αποδείξει ότι αυτή η νίκη δεν είναι ένα συγκυριακό αποτέλεσμα, αλλά μια ιστορικής σημασίας πολιτική αλλαγή με βάθος και περιεχόμενο.
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, χρειάζονται δύο προϋποθέσεις: πρώτα ο ΣΥΡΙΖΑ να αποδείξει ότι αποτελεί έναν συγκροτημένο πολιτικό σχηματισμό με ενιαία γραμμή, που επιδιώκει την κυβερνητική προοπτική. Αποκλίσεις από τις κεντρικές πολιτικές επιλογές που θολώνουν το πολιτικό στίγμα και αποδυναμώνουν την κοινωνική επιρροή θα πρέπει στο μέλλον να αποφευχθούν. Κι ύστερα, ο ΣΥΡΙΖΑ, σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν είναι πλέον ένα μικρό κόμμα διαμαρτυρίας, ούτε όμως και μια κλειστή λέσχη με σημαία την ιδεολογική καθαρότητα. Πρέπει δηλαδή να αντιληφθεί ότι η εντολή που πήρε από τους πολίτες τον ωθεί να μετατραπεί σε πολυσυλλεκτικό κόμμα εξουσίας. Οι πολίτες έκαναν ένα πρώτο βήμα προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αναγνωρίζοντας σ’ αυτόν την πολιτική δύναμη που μπορεί να δώσει απαντήσεις στα δύσκολα ερωτήματα της εποχής. Μένει κι ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει κι αυτός το δικό του βήμα προς την κοινωνία, προχωρώντας σε μια γενναία πολιτική διεύρυνσης. Αυτό είναι το κρίσιμο στοιχείο που θα δώσει στον ΣΥΡΙΖΑ την πνοή που χρειάζεται για τη μεγάλη νίκη στις επόμενες εθνικές εκλογές.
Το τρίτο χαρακτηριστικό του νέου πολιτικού σκηνικού έχει να κάνει με την πολυδιάσπαση του λεγόμενου μεσαίου χώρου. Οι καίριες ευθύνες του ΠΑΣΟΚ για τη σημερινή κατάσταση και το θολό στίγμα της ΔΗΜΑΡ, αυτό της ευκαιριακής τακτικής τού… σήμερα μπαίνω στην κυβέρνηση κι αύριο βγαίνω, διαμορφώνει ένα κατακερματισμένο τοπίο στην Κεντροαριστερά, που επιτρέπει σε ευκαιριακούς εισβολείς, όπως το Ποτάμι, να απολαμβάνουν σημαντικά εκλογικά κέρδη. Αυτός όμως που θα καταφέρει να πείσει τα μεσαία κοινωνικά στρώματα, αυτός τελικά θα κατακτήσει και τον χώρο του Κέντρου.
Το νέο πολιτικό σκηνικό διαμορφώνει πεδίον δόξης λαμπρόν για τον ΣΥΡΙΖΑ. Αρκεί κι αυτός με τη σειρά του να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των καιρών…
………………………………………….
*Πρύτανης ΑΠΘ
