Του Παντελή Κυπριανού*
Από τον Σεπτέμβριο του 2013 τα ελληνικά πανεπιστήμια, ιδιαίτερα οκτώ από αυτά, ζουν στη δίνη της «κινητικότητας» των υπαλλήλων τους. Μνημονιακή υποχρέωση, για την αξιοποίηση, ελέχθη, του προσωπικού. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, Κ. Μητσοτάκη: «(…) η κινητικότητα δεν αποτελεί μόνο υποχρέωση της χώρας μας έναντι των πιστωτών, αλλά είναι και ένα θετικό εργαλείο, που, τελικά, θα οδηγήσει στην καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου τομέα».
Γιατί η κινητικότητα και στα πανεπιστήμια, γιατί σε κάποια από αυτά; Υπεράριθμοι, μας είπαν. Πρώτα διογκώθηκαν οι αριθμοί των υπηρετούντων, στη συνέχεια κυκλοφόρησαν διάφορα σενάρια και τελικά τέθηκαν σε διαθεσιμότητα 1.349 από αυτούς. Γιατί τόσοι; Γιατί συγκεκριμένες κατηγορίες υπαλλήλων; Απορίες που συνειρμικά παραπέμπουν στη βαριά σκιά του πελατειακού μας κράτους.
Η μακρόχρονη απεργία των υπαλλήλων των πανεπιστημίων το περασμένο φθινόπωρο οδήγησε την ηγεσία του ΥΠΑΙΘ να αναδιπλωθεί στο πρόδηλο. Πέρα από τις τεράστιες δυσλειτουργίες στα ιδρύματα, αθηναϊκά και μη (Θεσσαλονίκη, Πάτρα…) και τη μαχητικότητα των υπαλλήλων, γνώριζε ότι σύντομα τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ελλείψει προσωπικού. Στο Πανεπιστήμιο Πατρών, ενδεικτικά, με την έκθεση του ΥΠΑΙΘ έπρεπε να είχαμε 404 υπαλλήλους και έχουμε 100 λιγότερους. Ετσι, από τον Δεκέμβριο μέχρι και τον κυβερνητικό ανασχηματισμό επεξεργαζόταν -ή έτσι έλεγε- λύσεις για την επιστροφή των διαθεσίμων, με «αντάλλαγμα» άλλοτε την κατάθεση του οργανογράμματος και άλλοτε του οργανισμού των ΑΕΙ.
Βέβαια, τα σύννεφα παρέμεναν. Κανένα χρονοδιάγραμμα του ΥΠΑΙΘ δεν τηρήθηκε, ενώ το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης έδειχνε να μην τα παίρνει σοβαρά. Η ανάληψη του ΥΠΑΙΘ από τον Αντ. Λοβέρδο σε μια κομβική στιγμή (για πολλούς η διαθεσιμότητα έληγε στις 15 Ιουνίου) φαινόταν καλός οιωνός. Εμοιαζε απίθανο ένας νέος υπουργός, και μάλιστα ο συγκεκριμένος, να ξεκινήσει με απολύσεις. Και τον προκάτοχό του θα έκανε ήρωα και το κύρος του θα πληγόταν αλλά και θα έχανε ηθικά, καθώς το αίτημα των διοικητικών υπαλλήλων και των διοικήσεων των ιδρυμάτων τους είναι δίκαιο.
Ο νέος υπουργός έκανε το αυτονόητο. Υιοθέτησε, προς το καλύτερο, την πρόταση του προκατόχου του να επανέλθουν στα ιδρύματα 883 από τους κοντά 1.100 διαθέσιμους. Η πρόταση δεν πέρασε, παρά την άμεση εμπλοκή των αρχηγών των κομμάτων της συγκυβέρνησης. Ο Τύπος κάνει λόγο για κυβερνητική κακοφωνία. Για να ξεπεραστεί, η μπάλα πετάχτηκε στην εξέδρα, το παιχνίδι έμεινε στο μηδέν και δόθηκε παράταση ώστε ο νέος υπουργός να μελετήσει, διαβάζουμε, το ζήτημα.
Ο κ. Λοβέρδος γνωρίζει καλά από αθλητισμό. Γνωρίζει πολύ καλά ότι υπάρχουν γλυκές ήττες και επώδυνες ισοπαλίες. Τα πρώτα θύματα της έντιμης ισοπαλίας είναι προφανώς οι ίδιοι οι διαθέσιμοι. Αλλά όχι μόνο. Αυτοί, οι περισσότεροι, με το ένα πόδι εκτός υπηρεσίας, βοήθησαν τα μέγιστα να κρατηθούν όρθια ολόκληρα πανεπιστήμια. Χάρη και σ’ αυτούς το Πανεπιστήμιο Πατρών, σε ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον, δεν κατέρρευσε, λειτούργησε, θα τολμήσω να πω, υποδειγματικά σε πολλούς τομείς τόσο στην Πάτρα όσο και στα τμήματα του Αγρινίου.
Μου είναι αδύνατον να σκεφτώ πώς θα κλείσει η χρονιά και πώς θα αρχίσει η επόμενη για ένα πανεπιστήμιο με 30.000 φοιτητές, 24 τμήματα στην Πάτρα και το Αγρίνιο, σε μια έκταση σχεδόν 3.000 στρέμματα, με εξαιρετικές εγκαταστάσεις, με μια μεγάλη φοιτητική εστία και με λιγότερους από 300 διοικητικούς υπαλλήλους. Η έντιμη ισοπαλία μπορεί κάλλιστα να είναι το κύκνειο άσμα των ανθρώπων αυτών, του πανεπιστημίου, και, φοβάμαι, της ευρύτερης περιοχής. Εύχομαι να μην είναι και της νέας ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
*Αναπληρωτής πρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Πατρών
