Ο επίλογος της «Τριλογίας της κρίσεως» που αποτυπώνει τη σημερινή, σκληρή πραγματικότητα της χώρας σε κρίση. Ο αστυνόμος Χαρίτος αυτή τη φορά έχει διπλό μέτωπο: τους χρυσαυγίτες και τους… «Έλληνες του ’50». Τι άλλαξε από τότε άραγε;… «Το παρακράτος. Αυτό άλλαξε από το ’50. Ξαναγύρισε, αλλά αλλαγμένο. Το παρακράτος δεν το φτιάχνουν τωρα οι πολιτικοί, για να τρομοκρατούν όσους δεν είναι μαζί τους. Βγαίνει πλέον από τα κόκκαλα της κρίσης. Ο τόπος αποκτάει πάλι το παρακράτος του.» όπως βάζει τον ήρωά του Ζήση, να λέει ο συγγραφέας.
Το 1995 εκδίδεται το πρώτο του αστυνομικό μυθιστόρημα «Νυχτερινό Δελτίο» και ακολουθεί το 1998 το «Άμυνα Ζώνης». Ο Μάρκαρης έκτοτε καθιερώνεται και ως συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Τα βιβλία του γνωρίζουν επιτυχία στην Ελλάδα αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, στις γλώσσες των οποίων έχουν μεταφραστεί (Γερμανικά, Ισπανικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Τουρκικά, Νορβηγικά και πρόσφατα στα αγγλικά). Ο αστυνόμος Χαρίτος είναι ο νέος Μπέκας. Ο χαρακτήρας του γίνεται διάσημος και μαζί μ’ αυτόν οι γωνιές της Αθήνας, η νεοελληνική κοινωνία και ορισμένες πτυχές του σύγχρονου εγκλήματος αλλά και της Ελληνικής Αστυνομίας.
Κατά τον Μάρκαρη: «Οι σημερινοί εγκληματίες δεν είναι πιστολέρο. Κάθονται στα γραφεία τους με κοστούμια και τρώνε σε ακριβά εστιατόρια. Η γλώσσα που μιλούν δεν διαφοροποιείται σε τίποτα από εκείνη των νόμιμων επιχειρηματιών. Μόνο η δραστηριότητά τους είναι παράνομη. Αλλά και πάλι, τα όρια μεταξύ της νόμιμης και της παράνομης απόκτησης χρημάτων είναι ασαφή, αφού χρήματα που κερδίζονται παράνομα επενδύονται νόμιμα, οπότε η ανακύκλωση θολώνει τα νερά. Είναι γνωστή η “επίθεση” της ρωσικής μαφίας στην αγγλική αγορά ακινήτων… Τα λεφτά αυτά δεν προέρχονται από “προστασία” και μικροεγκλήματα, αλλά από ναρκωτικά, παράνομη διακίνηση όπλων, παράνομο εμπόριο πετρελαίου κ.ο.κ.».
Στο τελευταίο βιβλίο της “Τριλογίας της Κρίσεως”, ένας Έλληνας από τη Γερμανία, ο Αντρέας Μακρίδης, αυτοκτονεί στο διαμέρισμά του. Η αστυνομία δεν έχει καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Ωστόσο, δύο μέρες μετά, η Γερμανική Πρεσβεία στην Αθήνα παίρνει ένα σημείωμα, το οποίο ισχυρίζεται πως ο Μακρίδης δολοφονήθηκε. Το σημείωμα υπογράφουν «οι Έλληνες του ’50». Στην αρχή όλοι το θεωρούν ως ένα κακόγουστο αστείο, εκτός από τον αστυνόμο Χαρίτο. Όταν «οι Έλληνες του ’50» αρχίζουν να δολοφονούν, τότε οι υποψίες του Χαρίτου επαληθεύονται.
Ποιοι είναι αυτοί «οι Έλληνες του ’50», που σήμερα θα πρέπει να κοντεύουν τα ενενήντα;
Ο Χαρίτος προσπαθεί να λύσει το μυστήριο σε μια Αθήνα υπό κατάρρευση, ενώ, την ίδια στιγμή, η Κατερίνα, η κόρη του, δέχεται επίθεση των χρυσαυγιτών, που τη στέλνει στο νοσοκομείο.
Το «Τίτλοι τέλους» είναι ο επίλογος της «Τριλογίας της Κρίσεως».
Διαβάστε συνέντευξη για το βιβλίο του Π. Μάρκαρη, στην Παρή Σπίνου, εδώ: Το θέμα δεν είναι αν ήρθε η ώρα της Αριστεράς, αλλά πώς θα κυβερνήσει
Στην ίδια σειρά κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης: «Ληξιπρόθεσμα δάνεια», «Περαίωση», «Ψωμία, παιδεία, ελευθερία». Και ακόμα: «Η Αθήνα μιας διαδρομής», «Παλιά, πολύ παλιά», «Βσικός Μέτοχος», «Ο Τσε αυτοκτόνησε», «Η σιτορία του Αλή Ρέτζο», «Νυχτερινό δελτίο» κ.α.
Πέτρος Μάρκαρης – βιογραφικό
Ο Πέτρος Μάρκαρης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1937. Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1965 με το θεατρικό έργο «Η ιστορία του Αλή Ρέτζο». Δραματουργός, μεταφραστής, μελετητής του έργου του Μπέρτολτ Μπρεχτ και σεναριογράφος του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Εκτός από τέσσερα θεατρικά έργα, έχει γράψει δύο αστυνομικά μυθιστορήματα, το «Νυχτερινό δελτίο» (1995) και το «Άμυνα ζώνης» (1998) [σ.σ.: ακολούθησαν τα μυθιστορήματα «Ο Τσε αυτοκτόνησε» (2003), «Βασικός μέτοχος» (2006), «Παλιά, πολύ παλιά» (2008), «Ληξιπρόθεσμα δάνεια» (2010), «Περαίωση» (2011), με τη μεσολάβηση της συλλογής διηγημάτων «Αθήνα, πρωτεύουσα των Βαλκανίων» (2004).
Στα μυθιστορήματά του κεντρικός ήρωας είναι ο αστυνόμος Κώστας Χαρίτος, ένας συντηρητικός ως προς τις ιδέες και τις συνήθειες πενηντάρης, που έχει ως χόμπι την ανάγνωση λεξικών. Πρόκειται για έναν συνεπή επαγγελματία διώκτη του εγκλήματος που πρωταγωνιστεί σε νουάρ ιστορίες. Παντρεμένος με μιαν ήσυχη, απλοϊκή γυναίκα, πατέρας μιας ανήσυχης ερωτικά φοιτήτριας, δεν έχει καμιά σχέση ή ομοιότητα με τον Ηρακλή Πουαρό της Αγκάθα Κρίστι ούτε βέβαια με τον Φίλιπ Μάρλοου του Ρέημοντ Τσάντλερ. Θυμίζει όμως αμυδρά τον αστυνόμο Μαιγκρέ του Ζορζ Σιμενόν και είναι κατά κάποιον τρόπο ο διάδοχος του εμβληματικού αστυνόμου Μπέκα, ήρωα του Γιάννη Μαρή, του εισηγητή της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα τη δεκαετία του ’50, ενός σημαντικού συγγραφέα, άγνωστου στο παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό. Στα μυθιστορήματα του Μάρκαρη είναι έντονοι οι απόηχοι από την κατάρρευση των καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς κάποιοι ήρωες του, είχαν πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με πρόσωπα των κρατικών μηχανισμών εκείνων των καθεστώτων.
Ο Μάρκαρης, όπως και οι άλλοι σύγχρονοι Έλληνες ομότεχνοί του, μέσω της αστυνομικής πλοκής θίγει καίρια ζητήματα της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας.
Τα μυθιστορήματά του αποτελούν μια γοητευτική τοπογραφία της Αθήνας, της υπερτροφικής μεγαλούπολης, όπου συμβιώνουν λίγο πολύ αρμονικά γηγενείς, οικονομικοί μετανάστες και πολιτικοί πρόσφυγες από γειτονικές χώρες. Μιλάει για τον κόσμο των αστών και των νεόπλουτων, των επιτήδειων που πλουτίζουν από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των φοροφυγάδων, μα και των καταστηματαρχών που υποδέχονται με επιφυλακτικότητα στα νησιά τους ντόπιους και αλλοδαπούς επισκέπτες.
Σεναριογράφος έργων της τηλεόρασης, άριστος γνώστης των δημοσιογραφικών, καλλιτεχνικών και άλλων παρασκηνίων, προσπαθεί να αποκαλύψει ορισμένες από τις κρυφές πλευρές του κόσμου των μίντια, και να κοινολογήσει τα ευτράπελα που λαμβάνουν χώρα στα πάμπολλα τηλεοπτικά κανάλια. Ακόμα μας ξεναγεί με μαεστρία στον δαιδαλώδη κόσμο των κέντρων διασκέδασης, των νονών της νύχτας και των μπράβων, κάνοντας σαφείς υπαινιγμούς κατά ορισμένων πολιτικών αναμεμιγμένων σε έκνομες δραστηριότητες. Ο τρόπος με τον οποίο αφηγείται ο Μάρκαρης είναι απολαυστικός, οι χαρακτήρες διαγράφονται με ενάργεια, οι περιγραφόμενες καταστάσεις είναι αληθοφανείς, οι ήρωες ζουν μια πραγματική ζωή, τα πάντα είναι άψογα από λογοτεχνική άποψη.
Ο Κώστας Χαρίτος πάνω στον οποίο στηρίζει την πλοκή των ιστοριών του, μολονότι έχει ένα αντικομμουνιστικό παρελθόν, γίνεται αμέσως συμπαθής στον αναγνώστη εξαιτίας του αδιάφθορου χαρακτήρα του και ίσως της έντιμης πενίας του, κι αυτό σε μια χώρα όπου οι αστυνομικοί δεν χαίρουν μεγάλης εκτίμησης για πολλούς λόγους, μα κυρίως πολιτικούς. Διότι ο αστυνόμος δεν είναι απλώς ένας ήρωας που εξιχνιάζει εγκλήματα αλλά κι ένας κάπως εκκεντρικός μα συνηθισμένος Έλληνας ο οποίος δεν αρκείται στη δράση: η συναρπαστική περιπλάνησή του στους αθηναϊκούς χώρους συνοδεύεται από ευφυείς παρατηρήσεις. Όλα αυτά επιτείνουν τη σαγήνη του κειμένου που παγιδεύει τον αναγνώστη μέχρι το τέλος της ιστορίας. Μερικές φορές ο συγγραφέας γράφει παρωδιακά και αυτό προφανώς οφείλεται στη διάθεσή του να διακωμωδήσει το αστυνομικό σώμα.
Ο Μάρκαρης χρησιμοποιεί ένα σκληρό και ενίοτε προκλητικό χιούμορ κάτι που δείχνει πως επιθυμεί να σκανδαλίσει, αφού προηγουμένως κατορθώνει να κινητοποιήσει τα φαιά κύτταρα του εγκεφάλου των αναγνωστών του. Συμπερασματικά, κινείται με μια ανατρεπτική διάθεση βάλλοντας κατά των κακώς κειμένων που ταλανίζουν την Ελλάδα.
Τιμήθηκε στις 29.8.2013 με το «Μετάλιο Γκαίτε 2013» από το γερμανικό κράτος, σε τελετή που διοργανώθηκε στην Βαϊμάρη παρουσία της υφυπουργού Εξωτερικών Κορνέλια Πίπερ, «για την εξαιρετική προσφορά του στη γερμανική γλώσσα και τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις».
Επιμέλεια: ΝΟΡΑ ΡΑΛΛΗ, [email protected], τηλ.: 211 104 5161
