Της Αννας Ανδριτσάκη
Η γνωστή δυσανεξία του κ. Λοβέρδου στην κριτική και εν γένει στις αντιδράσεις που προκαλούνται από τα όσα λέει ή πράττει, τον οδήγησε σε κορόνες και ύβρεις εναντίον όλων όσοι υποπίπτουν στο βαρύτατο αυτό ατόπημα, με τους δημοσιογράφους, δε, να είναι στο κέντρο του στόχου του.
Επειδή αυτό το έργο το έχει ξαναπαίξει σε αρκετές πολιτικές σκηνές, δεν έχει το παραμικρό ενδιαφέρον ή έστω κάποια χρησιμότητα η παρακολούθησή του ή η συμμετοχή σ’ αυτό. Αντιθέτως, καίρια χρήσιμη ίσως αποδειχθεί η ανταπόδοση της σύστασης για στρώσιμο στο διάβασμα. Χρησιμότερη δε, η παρέα στο διάβασμα, και κυρίως από τους καλούς γνώστες του χαρτοφυλακίου του υπουργείου Παιδείας, που ο ίδιος, ακόμα, δεν γνωρίζει.
Απείρως πιο χρήσιμη, η παρουσία των άμεσα εμπλεκομένων, εκείνων δηλαδή που υφίσταντο, πριν από την έλευση του ιδίου στον χώρο, και θα συνεχίσουν, μετά την αποχώρησή του, να υφίστανται τις συνέπειες των πολιτικών συρρίκνωσης όλου του φάσματος της παιδείας.
Είναι σκόπιμο και αποτελεσματικό να καλεί ένας υπουργός σε διάλογο. Ακόμη καλύτερο να ακούει τις αντιρρήσεις και τις αντιπροτάσεις. Σκόπιμο και αποτελεσματικό να παρεμβαίνει σε μεμονωμένες περιπτώσεις, διόλου αποτελεσματικό να γενικεύει άκριτα. Καλή η επίσκεψη στη Σύμη και τη Χάλκη, αλλά το πρόβλημα των κενών στα ακριτικά νησιά δεν λύνεται με το αποσπασματικό μέτρο του διπλασιασμού μορίων, με δεδομένη την αδιοριστία και τέσσερα χρόνια μετά το κλείδωμα των πινάκων των αναπληρωτών. Καλή η σκέψη να ενισχυθούν τα Ιδρύματα που θα δεχθούν το μεγάλο κύμα των μετεγγραφών. Οχι όμως με τη μεταφορά κονδυλιών (ανά φοιτητή) από τα σκληρά δοκιμαζόμενα περιφερειακά Ιδρύματα.
Χρήσιμη και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Γι’ αυτό το κάνουν τόσα χρόνια, με το αζημίωτο, τα περισσότερα ανώτατα Ιδρύματα. Ομως δεν πρόκειται για κανονικές ανώτατες σπουδές με κανονικά πτυχία. Είναι προγράμματα, κυρίως, διά βίου εκπαίδευσης, τα οποία παρέχουν πιστοποιητικά και βεβαιώσεις συμμετοχής. Διατίθενται, επίσης, πολλά μεταπτυχιακά (στη συντριπτική τους πλειονότητα με δίδακτρα), καθώς και σεμινάρια. Υπάρχουν και δωρεάν προγράμματα (επικαιροποίησης γνώσεων, συμπληρωματικής εκπαίδευσης, για άτομα με ειδικές ανάγκες κ.ά.). Βασική μέθοδος, για όλα, η ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση (βλ. έτοιμα video).
Με άλλα λόγια, το σύστημα αυτό το ξέρουν και ήδη το εφαρμόζουν πολλά ΑΕΙ. Επικουρικά, συμπληρωματικά, για άλλο -από τους φοιτητές τους- κοινό. Πόσο καθοριστικά χρήσιμο θα γίνει αν αποτελέσει βασικό μεθοδολογικό εργαλείο διδασκαλίας σε κανονικές σπουδές;
Ας προσπεράσουμε -για την οικονομία του χρόνου- όλες τις δικαιολογημένες ενστάσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας για την επίδρασή του στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Ποιο σοβαρό πρακτικό πρόβλημα θα λυθεί; Θα εφαρμοστεί σε τόσο ευρεία βάση που θα αναχαιτίσει το κύμα των μετεγγραφών; Δεν θα μετακομίσουν οι φοιτητές στην πόλη του Ιδρύματος; Θα πληρώνουν ενοίκιο με τη μέρα ή με την ώρα; Ή μήπως θα καλυφθούν εξ ολοκλήρου κάποιες ειδικές κατηγορίες φοιτητών (τα άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως ανέφερε ο υπουργός);
Κι αν είναι ήδη έτοιμα ολόκληρα τμήματα, τότε ας ενταχθούν στη διά βίου εκπαίδευση ή σε καθεστώς ανοιχτού πανεπιστημίου, το οποίο επιτρέπει και πιο προηγμένα συστήματα από τα απλά βιντεάκια που προτείνει ο άρτι πληροφορημένος υπουργός. Υπάρχουν Ιδρύματα που, ήδη, συνεργάζονται με ανοιχτά Πανεπιστήμια εξωτερικού, ενώ λίγο πριν φύγει ο κ. Αρβανιτόπουλος δρομολόγησε τη δημιουργία «Ανοιχτού Τεχνολογικού Πανεπιστημίου» στην Καβάλα, με μικτό, μάλιστα, σύστημα (blended learning), που συνδυάζει παράδοση στην αίθουσα και διαδικτυακή διδασκαλία.
Μήπως, αυτό είχε κατά νου ο κ. Λοβέρδος όταν αναφέρθηκε στην ετοιμότητα του εκεί ΤΕΙ σε ό,τι αφορά τη διαδικτυακή διδασκαλία «για ένα μέρος τους προγράμματος»; Κακό δεν είναι. Ανοιχτό (αν) είναι. Σε ό,τι αφορά, όμως, τα κανονικά ΑΕΙ, οι πολλές ταχύτητες εντός ή μεταξύ των Ιδρυμάτων και οι πρόχειρες δομικές μεταλλάξεις δεν αποτελούν εγγύηση ποιότητας για τις ανώτατες σπουδές. Εκτός κι αν επικρατεί άλλη άποψη για τη σύγχρονη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αλλωστε, το κάθε Ιδρυμα, πλέον, κάνει ό,τι μπορεί για να σωθεί και με σταθερή, τα τελευταία χρόνια, τη σχετική παρότρυνση από την κεντρική διοίκηση.
«Πολλά Ιδρύματα είναι σε θέση ένα μέρος του προγράμματος σπουδών να το κάνουν διαδικτυακά. Αυτό μπορεί να βοηθήσει», επιμένει ο υπουργός. Πολλά θα μπορούσαν να βοηθήσουν και πολλά έχουν προτείνει οι ίδιες οι διοικήσεις των ΑΕΙ. Και άντε, στις κοστοβόρες (κρατικές) υποτροφίες να βγει κουφό τ’ αυτί. Υπάρχουν κι άλλες. Μιλούν για οικονομικά κίνητρα, φορολογικές ελαφρύνσεις οικογενειών, διευκολύνσεις φοιτητών και άλλες ολοκληρωμένες -πολιτικά- λύσεις.
Εχει δίκιο, λοιπόν, ο κύριος υπουργός. Χρειάζεται ξεστράβωμα. Οχι μόνο για να μη λέγονται και γράφονται σκουπίδια (sic), αλλά και για να εμπεδώνονται ειδικές γνώσεις λ.χ. για τον βαθμό επικινδυνότητας των αρπακολλατζήδων. Συχνά αποδεικνύονται χειρότεροι από τους ανίκανους ή τους υπηρέτες συμφερόντων. Ο κανόνας δεν έχει αλλάξει. Τα χειρότερα λάθη έχουν ξεκινήσει από τις καλύτερες προθέσεις. Κι αν δεν υπάρχουν τριγύρω μερικοί καλοί σύμβουλοι, τότε αρχίζει γρήγορα η κατηφόρα και συνήθως το πρώτο που γλιστράει είναι η ευθύνη. Πάει απέναντι, στους απέξω.
