Tρίτη ματιά
Του Γιώργου Σταματόπουλου
Εχουν τελειώσει μάλλον οι πολυέξοδες φιέστες και οι τεράστιοι χώροι όπου πατούσαν ο ένας τον άλλο. Οι καλλιτέχνες συμμορφώνονται με τη διαμορφωθείσα κατάσταση, οικονομική αλλά και ψυχολογική, των μαζών.
Μικροί χώροι, μεγάλοι καλλιτέχνες, πλούσια (ψυχική) συμμετοχή. Ο ήχος από το πιάνο καλύπτει την ατμόσφαιρα, η φωνή του (της) αοιδού ακούγεται με όλα της τα ηχοχρώματα, τα σώματα μιλάνε μεταξύ τους μέσω της σιωπής.
Τα λόγια αποκτούν άλλη βαρύτητα: «Διώξε τη λύπη παλικάρι / πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι». Είναι λόγια αγάπης, προτροπής, νουθεσίας έτσι όπως καρφώνονται στα βλέμματα των θεατών. Νιώθεις ότι, ναι, μπορείς να διώξεις τη λύπη, μπορείς να σηκωθείς από τη θέση σου και να βγεις έξω, αποφασισμένος να επισκεφτείς τη σελήνη (το πώς, ο Θεός και η θέλησή σου…).
Η αγάπη διοχετεύεται και ο κόσμος παύει να είναι μικρός, το τοπίο μεγαλώνει, οι άνθρωποι ομορφαίνουν, γλυκαίνουν τα πρόσωπά τους, δακρύζουν ελεύθεροι αδιαφορώντας για τους διπλανούς, γιατί κι αυτοί είναι δακρυσμένοι, όπως τα βουνά όταν τα βρέχουν οι ουρανοί. Βρέχει αγάπη, λιτότητα μάλλον και ταπεινοφροσύνη` βρέχει στεναγμούς πνιχτούς η συγκίνηση της παρέας. Το κοινό είναι παρέα πλέον. Δεν είναι όχλος, δεν είναι πολυβολεμένες από τον καταναλωτισμό συνειδήσεις.
Αίφνης ηπειρώτικες μελωδίες ξεχύνονται στον μικρό χώρο. Η κοντούλα λεμονιά σκορπίζει το άρωμά της στην ιστορία της μουσικής, οι λεμονανθοί φτερουγίζουν και χαϊδεύουν την πρωτογονία της Ηπείρου. Ηπειρώτικο μπλουζ, βαθύ, αρχέγονο, της χαρμολύπης συνοδός και της κραυγής τής μέσα.
Ολοι σιγοτραγουδάνε τον περίφημο ρυθμό, ο ρυθμός μπαίνει μέσα μας και κάνει άνω-κάτω κύτταρα και λιπίδια. Αγαλματώνεται η στιγμή της συγκίνησης και γίνεται παρελθόν, αλλά και μέλλον.
Γι' αυτή τη στιγμή γινόμαστε τα αγάλματα της συγκίνησης, ώσπου έρχεται η θάλασσα και τ' αλμυρό νερό (θαλασσάκι μου) και αρχίζει η ωραία πλοήγηση σε νότες τρυφερές και γλυκιές, σε ξένα πελάγη και άγνωστα μέρη που ούτε ξένα, ούτε άγνωστα είναι` είναι η στιγμή (άλλη αυτή) της κίνησης προς τα μέσα (του εαυτού και της παράδοσης).
Τα μελωδήματα υπερυψούνται, πλησιάζουν την υπέρτατη κορυφή της απλής παρουσίας των μουσικών, το φοβισμένο βλέμμα τους μπροστά στη σκηνή και στη δεξιοσύνη τους.
Γιατί όλα φαίνονται διαφορετικά; Διότι η συμπεριφορά όλων έχει αλλάξει. Βαρύτιμοι καλλιτέχνες εμφανίζονται σχεδόν αφιλοκερδώς` τα υπέρογκα ποσά που ζητούσαν κάποτε για να εμφανιστούν σε μια μικρή πόλη της Περιφέρειας έχουν εξοριστεί από τις απαιτήσεις. Μια καθαρότητα καλύπτει τη νέα δομή της χώρας, την υπό διαμόρφωση ψυχική δομή, εννοείται.
Η τέχνη είναι πολιτικό, παιδαγωγικό σχολείο` αναστατώνει, προβληματίζει, ανοίγει νέους δρόμους θεώρησης της πραγματικότητας` ταυτόχρονα ανακουφίζει και ηρεμεί τον κάθε τάραχο ψυχής τε και νου.
Ναι, γίνεται όμορφος ο κόσμος όταν τσακίζεται η ματαιοδοξία όλων` κάτι ήξερε ο Εζρα Πάουντ που δεν κουραζόταν να το γράφει: «Τσάκισε τη ματαιοδοξία σου, τσάκισε τη ματαιοδοξία σου… τσάκισε…».
Ζεστό χειροκρότημα στο τέλος, ήπιο, ανθρώπινο. Τεράστιο χαμόγελο στα χείλη όλων. Ανοιχτές αγκαλιές, ρίγος σιωπής… Το μέτρο, το χαμένο μέτρο, επιστρέφει στις δραστηριότητές μας` φρέσκο, απαλό, δροσιστικό, ζείδωρο.
Φτου να μην το ματιάσουμε…
