Λίγες μέρες πριν από τη νέα διαπραγμάτευση με την τρόικα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλά για τις τελευταίες συμπληγάδες από τις οποίες καλείται να περάσει η κυβέρνηση με την πιο δύσκολη στενωπό να είναι οι αποφάσεις για το χρέος. Ο βουλευτής Φθιώτιδας της Ν.Δ. αμφισβητεί πλέον τον δογματισμό των οικονομικών προγραμμάτων, όπως ο ίδιος αποκαλεί το Μνημόνιο, ενώ είναι πεπεισμένος ότι η Ελλάδα μπορεί εφεξής να καλύπτει από μόνη της τις χρηματοδοτικές ανάγκες της. Ο ίδιος βαφτίζει «ακριβές» τις παροχές του Αλέξη Τσίπρα και παραδέχεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν Ελληνες που δεν φορολογούνται και ότι η παραοικονομία παραμένει εκτεταμένη.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στους Κώστα Τσάβαλο, Μάριο Χριστοδούλου

EUROKINISSI / Γ. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

• Κύριε υπουργέ, θα θέλαμε να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη από το Παρίσι και να μας δώσετε ένα πρώτο στίγμα από τις επαφές που είχατε με την τρόικα. Εκτιμάτε ότι η ελληνική αντιπροσωπεία πήρε αυτό που ήθελε στον τομέα των φοροελαφρύνσεων ή η αντίσταση της τρόικας ήταν τέτοια που δεν άφηνε περιθώρια για κάτι καλύτερο;

Οι συναντήσεις στο Παρίσι ήταν προπαρασκευαστικές, προκειμένου να ολοκληρωθεί έγκαιρα η επόμενη αξιολόγηση του Προγράμματος. Σε αυτές από την ελληνική πλευρά μεταξύ άλλων ετέθη και το ζήτημα της υψηλής φορολόγησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Το σχέδιο της σταδιακής φορολογικής ελάφρυνσης αναπτύχθηκε από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ. Επί αυτού του οδικού χάρτη εργαζόμαστε. Επί αυτού διαπραγματευόμαστε. Η βούληση της κυβέρνησης είναι δεδομένη.

• Σε περίπου δέκα μέρες οι δανειστές θα είναι και πάλι στην Αθήνα. Οπως συνηθίζετε να λέτε, «κάθε διαπραγμάτευση είναι δύσκολη». Η συγκεκριμένη σε τι διαφέρει από τις υπόλοιπες;

Πρώτον, στο ότι η κυβέρνηση, όπως εκτιμούν και οι εταίροι, επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους της για το 2014 για 3η συνεχόμενη χρονιά.

Δεύτερον, στο ότι πλησιάζουμε στο τέλος του Προγράμματος οπότε πρέπει να προχωρήσουμε στον σχεδιασμό της «επόμενης μέρας» για την ελληνική οικονομία. Και τρίτον, στο ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο διευρύνονται οι «φωνές» που ακούγονται υπέρ της χαλάρωσης της αυστηρής, συσταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής εξαιτίας και των «αναιμικών» ρυθμών ανάπτυξης που εκτιμάται ότι θα έχει η Ευρώπη. Και αυτό ενισχύει τις προτεραιότητες της κυβέρνησης.

• Το δεύτερο Μνημόνιο τελειώνει. Πάμε για το τρίτο;

Ηδη σας απάντησα. Πρέπει να σχεδιάσουμε, και το κάνουμε, την Ελλάδα της βιώσιμης ανάπτυξης, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής. Πέρα και πάνω από μνημόνια.

• Το δημοσιονομικό κενό του 2015 είναι 2 δισ. ευρώ που λένε οι δανειστές ή 700 εκατ. ευρώ που λέμε εμείς; Θα καλυφθεί μόνο από την παράταση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης;

Αυτή την περίοδο επικαιροποιούνται οι εκτιμήσεις για το 2014. Αυτές οι νέες εκτιμήσεις θα πρέπει να ενσωματωθούν στις προβλέψεις για το 2015, έτος στο οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι παρεμβάσεις που ανέπτυξε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Συνεπώς, επί του παρόντος, δεν μπορεί να γίνει εκτίμηση για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2015. Το βέβαιο είναι ότι η χώρα, για 2η συνεχόμενη χρονιά, θα έχει σημαντικού ύψους πρωτογενές πλεόνασμα.

• Οσον αφορά το χρέος, η ώρα των κρίσιμων αποφάσεων πλησιάζει. Συνδέεται η νέα διαπραγμάτευση με τις αποφάσεις αυτές; Παλιότερα είχατε αφήσει να εννοηθεί την ανάγκη ενός νέου «κουρέματος». Εκτιμάτε ότι η λύση αυτή έχει απορριφθεί και ότι το μόνο που μπορεί να διεκδικήσει η Ελλάδα είναι ένα μικρό πλην σταθερό επιτόκιο εξόφλησης των δανείων της;

Το δημόσιο χρέος, εδώ και δεκαετίες, είχε πολύ ισχυρή αυξητική δυναμική. Ομως πλέον ο ρυθμός αύξησής του αρχίζει να περιορίζεται, η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του έχει χρονικά επεκταθεί και οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησής του έχουν αισθητά μειωθεί. Δεν αρκεί όμως αυτό. Και εκ των ευρωπαϊκών αποφάσεων οι εταίροι μας οφείλουν να συμβάλουν στην περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητάς του. Επαναλαμβάνω και σήμερα αυτό που είχα ισχυριστεί και παλιότερα: ότι ρεαλιστικές λύσεις, εφικτές τεχνικές, ισοδύναμοι τρόποι υπάρχουν.

• Η χώρα μπορεί να τα βγάλει πέρα χωρίς τα δάνεια της τρόικας; Μπορεί να καλύψει με σύναψη συμφωνιών, repos ή έξοδο στις αγορές το χρηματοδοτικό κενό της;

Τα τελευταία χρόνια, η αξιοπιστία της χώρας έχει ενισχυθεί και οι δημοσιονομικοί και διαρθρωτικοί στόχοι του Προγράμματος επιτυγχάνονται. Αυτό αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, και στη ραγδαία αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού της χώρας, τα οποία διαμορφώνονται σε προ Μνημονίου επίπεδα. Γεγονός που επέτρεψε τη σταδιακή, διπλή επιστροφή της χώρας στις διεθνείς αγορές για μακροπρόθεσμο δανεισμό με ανεκτούς όρους νωρίτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις, καθώς και την ανταλλαγή τίτλων βραχυχρόνιας διάρκειας με τίτλους των προαναφερόμενων εκδόσεων που έχει αποτέλεσμα τη χρονική επιμήκυνση των υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου. Παράλληλα ενισχύθηκαν τα ταμειακά διαθέσιμα για την κάλυψη ενδεχόμενων αναγκών βραχυχρόνιας ρευστότητας με τη σύναψη συμφωνιών repos. Με αυτά τα δεδομένα η χώρα μπορεί να καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της.

• Μήπως η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων έχει καταστεί αυτοσκοπός σε βάρος της ανάκαμψης της οικονομίας; Υπάρχει περίπτωση να αλλάξουν οι στόχοι για τα πλεονάσματα για να καταστούν εφικτές κάποιες φοροελαφρύνσεις;

Σταθερά υποστηρίζω ότι η δημοσιονομική εξυγίανση, αν και αναγκαία, δεν αποτελεί από μόνη της ικανή συνθήκη για την ανάκαμψη της οικονομίας.

Αυτό που άμεσα απαιτείται είναι ο περαιτέρω εμπλουτισμός της οικονομικής πολιτικής με αναπτυξιακές δράσεις και πρωτοβουλίες καθώς και ο εξορθολογισμός ρυθμίσεων που δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα. Σε αυτή την κατεύθυνση η κυβέρνηση ήδη πέτυχε τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, τη διανομή «κοινωνικού μερίσματος». Και επίκεινται άμεσα και άλλες πρωτοβουλίες. Η προσπάθεια συνεχίζεται. Αλλωστε τα οικονομικά προγράμματα δεν αποτελούν δόγματα.

• Ενα σχόλιο για τις παροχές των 17,5 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, από το βήμα της ΔΕΘ;

Το σχόλιο ουσιαστικά περιέχεται στο ερώτημά σας. Πρόκειται ακριβώς για παροχές υψηλού κόστους, χωρίς διασφαλισμένες πηγές χρηματοδότησης αυτού. Μπορεί, εφόσον είναι σε απόσταση από το εφικτό και το συγκεκριμένο, να λειτουργήσουν αποσταθεροποιητικά στη μεγάλη και επώδυνη προσπάθεια της χώρας.

• Θα «απαντήσει» με κάτι καλύτερο ο πρωθυπουργός σε επίπεδο φοροελαφρύνσεων μετά τη δυσαρέσκεια που υπάρχει με τη μικρή έκπτωση στο πετρέλαιο θέρμανσης;

Η κυβέρνηση δημιουργεί μεθοδικά, με βάση και τους βαθμούς ελευθερίας, οι οποίοι πάντως διευρύνονται, το πεδίο που επιτρέπει τον ρεαλιστικό εξορθολογισμό ρυθμίσεων που έχουν αποδειχτεί οικονομικά αναποτελεσματικές και κοινωνικά άδικες. Οι προτεραιότητες έχουν ήδη τεθεί από τον πρωθυπουργό. Σε σχέση με το πετρέλαιο θέρμανσης να θυμίσω ότι πέρσι προχωρήσαμε σε μεγάλη διεύρυνση των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος και σε αύξηση κατά 25% της επιδότησης ανά λίτρο. Το επίδομα το οποίο χορηγήθηκε ανήλθε περίπου στα 175 εκατ. ευρώ έναντι 86 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο. Φέτος θα προχωρήσουμε και στη μείωση, κατά 30%, του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Με τη μείωση αυτή τον προσεχή μήνα, για νοικοκυριό που δικαιούται επίδομα θέρμανσης, η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης θα είναι περίπου 23% χαμηλότερη έναντι της τιμής του Απριλίου 2012, τελευταίας τιμής προ της αύξησης του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης. Συνεπώς η μείωση είναι και σημαντική και κοινωνικά πιο δίκαιη δεδομένων των περιορισμών.

• Ο κ. Τσίπρας είπε ότι θα πατάξει τη μεγάλη φοροδιαφυγή, εν αντιθέσει με την κυβέρνηση που έχει μείνει πίσω κατά τα λεγόμενα της τρόικας. Πρόσφατα η κ. Λαγκάρντ είπε δημοσίως ότι δέχτηκε απειλές μιλώντας γι’ αυτό το θέμα. Να περιμένουμε περισσότερα αποτελέσματα και κυρίως για το τμήμα της οικονομίας που εξακολουθεί και παραμένει αφορολόγητο;

Είναι αλήθεια ότι υπάρχει μεγάλο τμήμα του συνολικού προϊόντος της ελληνικής οικονομίας που δεν φορολογείται. Είναι όμως επίσης αλήθεια ότι το πρόβλημα είναι και διαχρονικό και διατοπικό. Σήμερα καταβάλλεται σοβαρή, συστηματική προσπάθεια για τον περιορισμό της, με θετικά, μετρήσιμα αποτελέσματα. Ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου και η αποτελεσματικότερη οργάνωση των ελεγκτικών μηχανισμών έχουν συμβάλει στη μείωση της φοροδιαφυγής κατά 3% του ΑΕΠ την τελευταία τριετία. Βεβαίως απαιτείται εντατικοποίηση των προσπαθειών.