Tρίτη ματιά 

Του Πέτρου Μανταίου

Κυριακή, εφτά παρά τέταρτο το πρωί, στο λεωφορείο 505 Κηφισιά-Φάληρο. Kατευθύνομαι στο Φάληρο για τον κυριακάτικο περίπατο. Λίγο πριν την επόμενη στάση, βλέπω έναν νεαρό που τρέχει να προλάβει το λεωφορείο. Είμαι βέβαιος ότι τον έχει δει και ο οδηγός που βλέπει, πανοραμικά, όλη τη λεωφόρο, φωταγωγημένη, όπως και τα πεζοδρόμια. Επιπλέον, το λεωφορείο δεν επιταχύνει, καθώς μόλις έχει ξεκινήσει από στάση σε φανάρι. Τη στιγμή που το λεωφορείο προσπερνάει τον νεαρό, αυτός απέχει περίπου 30 μέτρα από τη στάση. Το λεωφορείο προσπερνάει και φεύγει. Κυριακή, εφτά παρά τέταρτο το πρωί, με προγραμματισμένα δρομολόγια ανά 35 λεπτά.

Το πρώτο που σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή για τον οδηγό, δεν ήταν «Α, τον παλιάνθρωπο!». Μπορεί και να μην είδε ή να προσποιήθηκε ότι δεν είδε. Εξάλλου, είμαι βέβαιος ότι πολλοί συνάδελφοί του, σε ανάλογο περιστατικό, θα σταματούσαν λίγο και θα περίμεναν. Δεν σκέφτηκα τον συγκεκριμένο οδηγό. Αναλογίστηκα τις δύσκολες μέρες που περνάμε και πήγε η σκέψη μου λίγο παραπέρα: Μήπως εμείς οι ίδιοι, καθένας ξεχωριστά αλλά και όλοι μαζί, κάνουμε τις δύσκολες μέρες ακόμα δυσκολότερες, με τη συμπεριφορά μας απέναντι σε γνωστούς και άγνωστους, ακόμα και σε φίλους; Μήπως θα διευκολύναμε τις καταστάσεις, θα κάναμε τα πράγματα πιο υποφερτά, αν περιμέναμε μισό λεπτό τον άλλο, αν του δίναμε μισό μέτρο χώρο, αν τον αφήναμε να πει τη γνώμη του, χωρίς να τον διακόπτουμε για να πούμε τη δική μας;

Αν απλώναμε το χέρι, αντί να λύνουμε το ζωνάρι… Οπως έκαναν, στην παλιά Αθήνα, οι διαβόητοι κουτσαβάκηδες. Που αμολούσαν το ζωνάρι τους –όπου θηκάρωναν την κάμα και το κουμπούρι– μήπως το πατήσει κανένας αφελής ή απρόσεκτος στο πεζοδρόμιο, και γίνει η παρεξήγηση, γιατί αυτός ήταν ο σκοπός τους: να δείξουν ότι αυτοί είναι το κουμάντο, στου Ψυρρή και άλλες λαϊκές συνοικίες του κέντρου. Ωσπου ο Τρικούπης, ένας απ’ αυτούς που ήθελαν την Ελλάδα καλύτερη, έβαλε έναν έμπειρο των πολέμων αντισυνταγματάρχη, τον περίφημο Μπαϊρακτάρη, επικεφαλής της νέας στρατιωτικής αστυνομίας. Διότι, φαίνεται, η παλιά, με τους αστυνομικούς κλητήρες, κάπου τα ’χε τακιμιάσει με κουτσαβάκηδες και λοιπούς αλιτήριους και άκρη δεν βρισκόταν.

Πιάνει λοιπόν ο Μπαϊρακτάρης τους αστυνομικούς κλητήρες και τους στέλνει από κει που ’ρθαν. Και βάζει στη θέση τους, έναν έναν διαλεγμένους από τον ίδιο, ευζώνους μπαρουτοκαπνισμένους της εμπιστοσύνης του. Οχι σαν αυτούς που, χρόνια μετά, θα «εισέπρατταν» από Πακιστανούς! Και καθάρισε η Αθήνα από τους κουτσαβάκηδες, όπως λένε τα χρονικά, σ’ ένα μήνα μέσα! Κι αν είναι κάτι που δείχνει ο… μύθος, είναι ότι η Ιστορία ουδέν διδάσκει. Ούτε ότι οι διωγμοί μεταναστών δεν είναι ανιδιοτελείς. Ούτε ότι όποιος απλώνει ζωνάρι για καβγά, συνήθως το πατάει πρώτος…