Φοβικές ήταν οι τοποθετήσεις βουλευτών σύσσωμου του δεξιού τόξου στη συζήτηση του νομοσχεδίου για τα ναρκωτικά, τις αλλαγές στον σωφρονιστικό κώδικα, αλλά και πλήθος άλλων συναφών θεμάτων της Δικαιοσύνης

 

Της Αντας Ψαρρά

 

Ολοκληρώθηκε επιτέλους στην αρμόδια επιτροπή η συζήτηση του νομοσχεδίου για τα ναρκωτικά με τις πρόσθετες διατάξεις για αλλαγές στον σωφρονιστικό κώδικα αλλά και πλήθος άλλων συναφών θεμάτων της δικαιοσύνης (ρατσιστικό έγκλημα, αναψηλάφηση μιας δίκης, ορισμό εισαγγελέα για τη διαφθορά κ.λπ.).

 

Αμέσως φάνηκαν οι φοβικές τοποθετήσεις βουλευτών σύσσωμου του δεξιού τόξου. Ο υπουργός Δικαιοσύνης υπενθύμισε (με νόημα) την εισαγωγή του νομοσχεδίου και στην προηγούμενη ολομέλεια της Βουλής και την τότε απόσυρσή του αποκλειστικά λόγω του άρθρου για την αποποινικοποίηση της χρήσης. Από το σύνολο των ακραίων απόψεων που διατυπώθηκαν με αφορμή το πολυνομοσχέδιο περιοριζόμαστε εδώ στην καταγραφή εκείνων που αφορούν αποκλειστικά στα άρθρα περί ναρκωτικών.

 

Οι εισηγητές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ, της ΔΗΜΑΡ και του ΚΚΕ δήλωσαν ότι το νομοσχέδιο κινείται σε μια θετική κατεύθυνση αφού έπειτα από δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων θρηνήσαμε τόσα θύματα, αυξήθηκε τρομερά η διάδοση και απέτυχε η μέθοδος της αυστηρής καταστολής, η πολιτεία αποφάσισε να αναπροσαρμόσει τον νόμο με γνώμονα τη διασφάλιση δικαιότερης μεταχείρισης των εξαρτημένων και την απόδοση σε όλους μιας ευκαιρίας στη θεραπεία. Ο εισηγητής και οι ομιλητές της Ν.Δ., ενώ αναγνώρισαν στα λόγια τη θετική συμβολή του νομοσχεδίου το γέμισαν με τόσα «αλλά» που εκμηδένισαν σχεδόν την απόσταση από τους κατακριτές του. Οσο για τους ΑΝ.ΕΛ. και τη Χ.Α. υιοθέτησαν τις αναμενόμενες υπέρ της σκληρής καταστολής στερεότυπες θέσεις των κομμάτων τους.

 

Xρηματοδότηση

 

Ολοι οι εκπρόσωποι των αρμόδιων φορέων σημείωσαν ότι χωρίς την απαραίτητη χρηματοδότηση θα παραμείνουν κενό γράμμα οι εξαγγελίες, ενώ ζήτησαν την άμεση εφαρμογή των νέων διατάξεων με στόχο την απόδοση του δικαιώματος στη θεραπεία όλων των εξαρτημένων και την αποσυμφόρηση των φυλακών. Ενδεικτικά η πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Μένη Μαλλιώρη ζήτησε να εμπιστευτεί επί τέλους η πολιτεία το θέμα στους αρμόδιους και στους ειδικούς. Ο πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής Νίκος Παρασκευόπουλος συνόψισε τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου στη σημασία της αξιοποίησης των θεραπευτικών κέντρων, την επιμονή στην αυστηρή καταστολή στις περιπτώσεις ιδιαιτέρων μορφών της οργανωμένης εγκληματικής διακίνησης και την επιβαλλόμενη διαφοροποίηση μεταξύ εγκλημάτων και ποινών, ώστε να πάψει το φαινόμενο για λίγα γραμμάρια να καταδικάζεται κάποιος σε ισόβια. Αποκαλυπτικός ήταν ο Α. Αραβαντινός από την Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων στην περιγραφή της οριακής και άθλιας κατάστασης στις φυλακές, με το 50% να κρατούνται για αδικήματα σχετικά με ναρκωτικά. Ο ίδιος, μάλιστα, κι αυτό έχει σημασία, επανέλαβε ότι στην Ελλάδα οι ισοβίτες είναι διπλάσιοι από εκείνους της υπόλοιπης Ευρώπης.

 

Ο Α. Νεράτζης από τη Ν.Δ. ξεκαθάρισε αμέσως τη θέση του για τη μη δέσμευσή του από τις υπογραφές υπουργών, λέγοντας ότι στο συγκεκριμένο σχέδιο υπάρχουν «πεδία όπου φύονται διάφοροι βλαστοί» ότι αυτό το νομοσχέδιο είναι «φρουτιέρα» και «κουρείο ποινών». Ζήτησε να παραμείνει μεγάλο το εύρος των ποινών 5-20 χρόνια, πράγμα που και πάλι οδηγεί στην απόλυτη κρίση του δικαστή χωρίς αντικειμενικά κριτήρια στην απόδοση ποινών. Ενδεικτικά στο άρθρο για αναστολή λόγω αναπηρίας ζήτησε να ορίζεται το 80% και όχι το 67%. Διαφώνησε στην εξομοίωση των αδειών των κρατουμένων στα αδικήματα με ναρκωτικά αλλά και στη διαγραφή ποινών.

 

Θετικά σημεία

 

Η Β. Κατριβάνου από τον ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις επιφυλάξεις σε πολλά άρθρα, τόνισε την άμεση ανάγκη ψήφισης του νομοσχεδίου για τις εξαρτήσεις. Αναφέρθηκε διεξοδικά στα θετικά σημεία για την πρόβλεψη θεραπείας αντί του εγκλεισμού, στις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούν στις ελληνικές φυλακές και στην έλλειψη πόρων. Σημείωσε τέλος ότι αν τιμωρείται με την ίδια ποινή κάποιος που χρησιμοποιεί τα βαριά όπλα ή απλά τα έχει για τη διαφυγή του ίσως αυτό οδηγήσει σε σκληρότερα εγκλήματα. Ζήτησε να δίνεται αναστολή ποινής για όποιον κρατούμενο και κυρίως υπόδικο παρακολουθεί πρόγραμμα θεραπείας. Τέλος εισηγήθηκε τον μη εγκλεισμό των ανηλίκων αλλά την υπαγωγή τους σε προγράμματα.

 

Η Θεοδώρα Τζακρή από το ΠΑΣΟΚ τόνισε την ποινική αντιμετώπιση του αδικήματος στις σωστές του διαστάσεις με τον νέο νόμο, στη σωστή διάκριση μεταξύ εμπορίας και μικροδιακίνησης, ενώ ανέλυσε την έννοια της αυτοπροσβολής (χρήσης). Επέμεινε πολύ στις ευεργετικές διατάξεις που παρακινούν σε προγράμματα θεραπείας και στα πιστοποιητικά για την εξάρτηση πέρα από την περιβόητη έκθεση τοξικομανίας. Ζήτησε περιορισμούς στην δημοσιοποίηση προσωπικών στοιχείων.

 

Η Χρυσούλα Γιαταγάνα από τους ΑΝ.ΕΛ. απείλησε ότι αν δεν αποσυρθεί η διάταξη για την αναψηλάφηση μιας δίκης (με βάση απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) θα καταψηφίσουν ολόκληρο το νομοσχέδιο. Δεν παρέλειψε να πει ότι τα βαποράκια είναι «επικίνδυνα» άτομα και διαφώνησε στις αναλογικότερες ποινές.

 

Ο εκπρόσωπος της Χ.Α. ζήτησε πιο αυστηρές ποινές παντού, περιορισμό των αδειών των φυλακισμένων, υποχρεωτικό επαναπατρισμό αλλοδαπών, τη μη θέσπιση ρατσιστικού εγκλήματος κλπ. Τέλος δήλωσε ότι το ΠΑΣΟΚ ευθύνεται για τη διάδοση των ναρκωτικών στερώντας τα ιδεώδη από τη νεολαία.

 

Ο Γιάννης Πανούσης από τη ΔΗΜΑΡ μίλησε για την αναγκαιότητα αποφυγής του εγκλεισμού σαν λύση στο πρόβλημα της εξάρτησης, για την πρακτική της μεταμφίεσης της καταστολής σε θεραπεία και για την ανάγκη να ξεπεραστούν αναχρονιστικά στερεότυπα. Ηταν πολύ αναλυτικός στα ζητήματα αναγκαιότητας λειτουργίας των κοινωνικών θεσμών, κυρίως στον τομέα της πρόληψης. Για την αντιμετώπιση των βαρύτατων εγκλημάτων παρατήρησε ότι είναι θεμιτό αυτό που ισχύει και σε άλλες χώρες δηλαδή η θέσπιση μιας ανελαστικής ποινής χωρίς ευεργετικά μέτρα αλλά όχι ισόβια.

 

Πυρά από τη Ν.Δ.

 

Ο Χρήστος Γκιόκας από το ΚΚΕ άρχισε με την επισήμανση ότι το άρθρο για την αποποινικοποίηση πολύ καλώς απαλείφθηκε, αλλά εκτίμησε θετικά τις προβλεπόμενες ελαφρύνσεις στις ποινές. Παρά την απόλυτη θέση υπέρ των στεγνών προγραμμάτων εύστοχα παρατήρησε ότι το άρθρο 35 που αναφέρεται στην υφ’ όρον απόλυση αποτελεί την καρδιά του νομοσχεδίου.

 

Στο κλείσιμο ο υπουργός υπενθύμισε τους εκατοντάδες θανάτους από τη χρήση, τους 400 ισοβίτες με το 40% για αδικήματα συναφή με τη χρήση και το βάρος που δίνει το σχέδιο νόμου στη θεραπεία. Δέχτηκε περισσότερα πυρά από την κυβέρνηση, και ειδικά από τους αγορητές της Ν.Δ., ενώ σε μια αποστροφή του λόγου του με ένταση παρατήρησε: «Γιατί λοιπόν αντιδράτε; Δεν βλέπετε τι γίνεται στις φυλακές; Δεκαετίες οι άνθρωποι περιμένουν αυτές τις διατάξεις. Μιλάτε για διαφθορά, αλλά δεν θέλετε εισαγγελέα που να την αντιμετωπίζει».

 

Το νομοσχέδιο έρχεται στην ολομέλεια με την απόφαση του Αντώνη Ρουπακιώτη να μην αλλάξει τις ουσιαστικές διατάξεις. Όσο για το πώς θα τιμήσουν οι υπουργοί τις υπογραφές τους αυτό θα φανεί πολύ σύντομα.