Του Χάρη Ιωάννου
Μόλις πριν από μερικές ημέρες η Ελλάδα κατάφερε μετά από 4,5 χρόνια θυσιών και Μνημονίου να ξαναβρεθεί στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς οικονομικού Τύπου ως ο εκρηκτικός μηχανισμός μιας εστίας «φωτιάς» των επιτοκίων δανεισμού στις υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης.
Τα εγχώρια φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ έγραψαν ότι εξαιτίας της ανευθυνότητας του ΣΥΡΙΖΑ αυξάνεται το κόστος δανεισμού της χώρας στις αγορές -στις οποίες όμως ούτως ή άλλως δεν έχει πρόσβαση- και τα αντιπολιτευόμενα έγραψαν ότι φταίει η κυβέρνηση που αποσταθεροποιεί τη χώρα θέλοντας να αποσταθεροποιήσει τον ΣΥΡΙΖΑ.
Τι συνέβη όμως στην πραγματικότητα; Μπροστά στη διεθνή αβεβαιότητα, την ευρωπαϊκή διστακτικότητα και την ελληνική αφασία, οι επενδυτές σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια έσπευσαν να μετακινήσουν τα χρήματά τους από τα ομόλογα υπερχρεωμένων χωρών σε άλλα, ασφαλή και σίγουρα, όπως αυτά της Γερμανίας. Ετσι, ενώ το επιτόκιο δανεισμού για το ελληνικό δεκαετές ομόλογο ξεπερνούσε το 9% και τα αντίστοιχα ισπανικά, ιταλικά και πορτογαλικά τραβούσαν ελαφρώς την ανηφόρα, την ίδια ώρα το επιτόκιο του γερμανικού ομολόγου σημείωνε νέο ιστορικό χαμηλό, πέφτοντας στο εντυπωσιακό 0,72%.
Το γεγονός αυτό ήρθε να επιβεβαιώσει τη σκληρή πραγματικότητα. Ούτε η κρίση είναι παρελθόν ούτε τα δομικά προβλήματα της ευρωζώνης έχουν διορθωθεί. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χώρες όπως η Ελλάδα κινούνται επί ξυρού ακμής και είναι ευάλωτες ανά πάσα ώρα και στιγμή στις αναταραχές και τα «κενά αέρος» της ευρωζώνης.
Πόσο μάλλον όταν η ίδια η χώρα προκαλεί την τύχη της, ανακοινώνοντας μονομερώς, πρόχειρα και χωρίς καμία προετοιμασία, την «έξοδο από το ΔΝΤ», εξαιτίας της κυβέρνησης που σπεύδει να υποδυθεί ξαφνικά την «αντιμνημονιακή» μπροστά στην επερχόμενη εκλογική νίκη της αντιπολίτευσης.
Οι ξένοι παρατηρητές των πραγμάτων στην Ελλάδα βλέπουν να διεξάγεται ένας πολιτικός διάλογος ανατολίτικου τύπου με εμφυλιοπολεμικούς όρους και ρητορική και επιπροσθέτως να επανέρχονται στη δημόσια συζήτηση θέματα που είχαν ξεχαστεί και βλάπτουν ανεπανόρθωτα τα εθνικά συμφέροντα (δραχμή, μονομερής διαγραφή χρέους, φυγή καταθέσεων). Το σκηνικό αυτό εμπλουτίζεται από το επίπεδο της κομματικής αντιπαράθεσης («αργυρώνητοι βουλευτές», «ένοπλες συνιστώσες», «μνημονιακή δικτατορία με κοινοβουλευτικό μανδύα»), την απουσία οποιασδήποτε επικοινωνίας των δύο μεγαλύτερων κομμάτων και το διαφαινόμενο αδιέξοδο στην εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι τα απαγορευτικά επιτόκια που θα συνεχίσουν να κρατούν την Ελλάδα εκτός αγορών, δηλαδή το μόνο μέρος όπου «λεφτά υπάρχουν», αρκεί να πληροίς τους απαραίτητους όρους και προϋποθέσεις.
Αντ’ αυτού, η Ελλάδα έχει καταφέρει, με διακομματική ευθύνη, να βάλει στον δημόσιο διάλογο τις περιθωριακές απόψεις της Ακρας Δεξιάς και της Ακρας Αριστεράς, που στον πυρήνα τους ταυτίζονται και μιλούν για εθνικό νόμισμα και μονομερή διαγραφή του χρέους, καταγγέλλοντας πάντα τους «ξένους τοκογλύφους».
Για την ιστορία να υπενθυμίσουμε ότι σήμερα το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας από το ΔΝΤ φτάνει το 3,8% και από την Ε.Ε. (μέσω του EFSF) το 1,8%, ενώ το ελληνικό χρέος βρίσκεται πλέον κατά 87% στα χέρια θεσμικών πιστωτών (χώρες της Ε.Ε., ΕΚΤ, ΔΝΤ). Στα πραγματικά προβλήματα οι λύσεις που προτείνονται πρέπει να είναι ρεαλιστικές και αξιόπιστες. Ούτε «τζάμπα μαγκιές» ούτε «ναι σε όλα». Οι λογικές του μονόδρομου ή του αντιμνημονιακού βολονταρισμού, συνοδευόμενες από την απαραίτητη σωτηριολογική ρητορεία, απλά ανακυκλώνουν το αδιέξοδο.
