Του Σωτήρη Μανιάτη
Ας πάρουμε έναν πολίτη ο οποίος έχει καταθέσεις στη Λαϊκή Τράπεζα της Κύπρου, τη CPB, 200.000 ευρώ και παράλληλα έχει κι ένα ισόποσο στεγαστικό δάνειο. Σύντομα θα βρεθεί με 120.000 ευρώ καταθέσεις μετά το κούρεμα που υπολογίζεται περίπου στο 80% επί των μη ασφαλισμένων 100.000 ευρώ. Το δάνειό του όμως θα παραμείνει ακλόνητο στις 200.000 ευρώ. Και ουσιαστικά ακάλυπτο, αφού οι 200.000 ευρώ καταθέσεις -που σε μια δύσκολη κατάσταση το κάλυπταν πλήρως- τώρα πλέον μόλις και μετά βίας φτάνουν στο μισό. Κι αυτό διότι το δάνειο δεν κουρεύεται. Δίνεται «προίκα» στον επόμενο, ο οποίος όμως έχει ξαλαφρώσει από τις καταθέσεις του νέου πελάτη. Να πληρώσουν λοιπόν οι μέτοχοι, οι μικρομέτοχοι των τραπεζών, οι ομολογιούχοι και οι μεγαλοκαταθέτες των πιστωτικών ιδρυμάτων. Μήπως όμως το κούρεμα θα έπρεπε να αφορά και τα δάνεια των υπό εκκαθάριση τραπεζών; Πώς το ένα θεωρείται περιουσιακό στοιχείο της υπό εκκαθάριση τράπεζας και το άλλο όχι;
Από την άλλη, ΕΚΤ, ΔΝΤ, Ε.Ε. και Γιούρογκρουπ αποφάσισαν ότι οι μεγαλοκαταθέτες τραπεζών, όπως η Λαϊκή, έπρεπε να προσέχουν ως… επενδυτές καθώς αναζητούσαν και απολάμβαναν υψηλότατα επιτόκια γι' αυτό και θα την πληρώσουν με ένα γερό κούρεμα με την ψιλή, που θα φτάσει ίσως και το 80%. Πολύ σωστά. Το ίδιο… προσεκτικοί όμως και ακόμα περισσότερο δεν θα έπρεπε να ήταν και όλοι οι παραπάνω όταν δάνειζαν τη Λαϊκή με περίπου 9,5 δισ. ευρώ; Γιατί λοιπόν και αυτά να μην υποστούν ένα κούρεμα με την ψιλή, αλλά πρέπει να τα φορτωθεί μια άλλη τράπεζα, η Κύπρου εν προκειμένω, κάτι που μπορεί να αποδειχτεί και μοιραίο; Οι ευρωπαϊκές αρχές εποπτείας μέχρι και πριν από λίγο χρονικό διάστημα, όταν είχε χτυπήσει την Κύπρο η κρίση, διαβεβαίωναν ότι και η Λαϊκή είναι υγιής τράπεζα. Πέρασε μάλιστα επιτυχώς (όπως και η Κύπρου) τα γνωστά μας πλέον στρες-τεστ.
Από την άλλη, πώς τα χορηγούμενα δάνεια μιας τράπεζας, που είναι οι επενδύσεις της ουσιαστικά αφού κερδίζει από τα επιτόκια (στην Ελλάδα ένα στεγαστικό δάνειο 30ετίας οδηγεί στον υπερδιπλασιασμό για την αποπληρωμή του), παραμένουν ανεπηρέαστα για να τα εκμεταλλευτεί κάποιος άλλος, ενώ οι επενδύσεις των καταθετών της εξαερώνονται; Αλλά και πώς οι χορηγούμενες προς αυτήν δανειοδοτήσεις, που είναι οι επενδύσεις κάποιου άλλου, του ευρωπαϊκού μηχανισμού εν προκειμένω, επίσης παραμένουν αλώβητες για να τα φορτωθεί κάποιος τρίτος; Και πώς γίνεται ο μηχανισμός που αποφασίζει να οδηγήσει σε χρεοκοπία μια τράπεζα και να κουρέψει γουλί τις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ να διασώζει παράλληλα το σύνολο των χρημάτων που είχε δανείσει στην ίδια τράπεζα που τώρα κατεβάζει ρολά;
Μπορεί οικονομικά για όλα αυτά να υπάρχουν μια σειρά απαντήσεων, αλλά η ουσία παραμένει: Πρόκειται για έναν παραλογισμό μιας Ευρωπαϊκής Ενωσης που υποτίθεται ότι πρέπει να δείξει την αλληλεγγύη της σε κράτη και λαούς και αντ' αυτού βρίσκει ευκαιρία να διαλύσει πλήρως εργασιακές σχέσεις, να εξαερώσει οικονομίες. Μια Ε.Ε. που εξακολουθεί να ευνοεί τους ισχυρούς. Και όχι μόνο μεταξύ πολιτών αλλά και κρατών…
