Υποσημειώσεις
Του Γιώργου Σταματόπουλου
Ο δημόσιος σιδηρόδρομος οφείλει να σωθεί, να εκσυγχρονιστεί, να διασχίσει τη χώρα όλη, να μπει στις καρδιές και στην κουλτούρα των ανθρώπων που ταξιδεύουν ή μεταφέρουν εμπορεύματα ή διακινούν οικοσκευές και συνειδήσεις.
Και όταν λέμε δημόσιος, εννοούμε… όχι ιδιωτικός (τίποτε πιο ριζοσπαστικό από το αυτονόητο…), να είναι δηλαδή η τιμή του εισιτηρίου προσιτή στις λαϊκές τάξεις, τους ρομαντικούς, τους φοιτητές, τα φανταράκια και τους λοιπούς συνταξιδιώτες στο όνειρο και την πραγματικότητα. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι του σιδηροδρόμου σε περίπτωση καθ' ην η εκμετάλλευση των διαδρομών των συρμών περιέλθει σε ιδιώτες. Εχουν γνώσιν. Είδαν τι συνέβη στη Βρετανία, όταν κατά τη δεκαετία του ’80, επί θατσερικής πολιτικής, οι ιδιωτικοποιήσεις προκάλεσαν μείωση της ασφάλειας και της ποιότητας των υπηρεσιών και η τιμή των εισιτηρίων εκτινάχτηκε σε τέτοια ύψη ώστε το βαλάντιο των φτωχών δεν μπορούσε να ανταποκριθεί.
Και όμως, η νυν κυβέρνηση, που ένας θεός των τρένων ξέρει πού βόσκει, έχει βαλθεί να προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση με βάση το αγγλικό μοντέλο, μολονότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ταχθεί αναφανδόν εναντίον της επικράτησης αυτού του μοντέλου και παρά το γεγονός ότι και στη Βρετανία ακόμη έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες επανακρατικοποίησης. Ούτε καν έρχονται σε επαφή με τους Φίλους του Σιδηροδρόμου, με συλλόγους δηλαδή που δραστηριοποιούνται στη χώρα με στόχο τη διάσωση των διαδρομών, την ανάδειξη του οικολογικού χαρακτήρα των σιδηροδρόμων ως εναλλακτικής μορφής στο επίμαχο θέμα του κυκλοφοριακού. Ούτε καν μπήκαν στον κόπο να νιώσουν ελεύθεροι ταξιδεύοντας με το τρένο μέσα από μαγευτικά τοπία της χώρας, να αναπαυτούν στα υπέροχα πέτρινα κτίρια που κοσμούν τους σταθμούς των τρένων. Πρόσφατα κινήθηκε ο (καταργημένος) συρμός από την Καλαμάτα έως την Τρίπολη. Εκατοντάδες, χιλιάδες φίλοι έσπευσαν απ' όλη την Ελλάδα να ταξιδέψουν έστω αυτά τα λίγα χιλιόμετρα. Ησαν τυχεροί διότι στα βαγόνια του τρένου παιζόταν από τη Σικυώνια Σκηνή του Δήμου Σικυωνίων η Ελένη του Ρίτσου! Μέσα στη γλυκιά και άγρια φύση της Πελοποννήσου μερικοί άνθρωποι ιερουργούν, συνδυάζουν την ομορφιά με την τέχνη (τι άλλο είναι η ομορφιά ή τι άλλο είναι η τέχνη;), την ανάγκη (των μεταφορών) με την (ψυχική) μεταρσίωση.
Το υπουργείο Πολιτισμού οφείλει να μεριμνήσει με τη σειρά του για τα μεγάλης αρχιτεκτονικής αξίας διατηρητέα κτίρια (επίσης για γέφυρες, σήραγγες, υδατόπυργους). Τα τρένα πρέπει να σφυρίξουν και πάλι στους κάμπους, στις κοιλάδες και στις χαράδρες της χώρας, να ξυπνήσουν τα χωριά που κοιμήθηκαν, να αναστηθούν ο ήπιος τουρισμός και η ψυχική ηρεμία των ταξιδιωτών. Θα είναι μια επανάσταση στις μεταφορές, αλλά και στον πολιτισμό, γιατί το τρένο είναι μέσο λαϊκό, λαϊκότατο και, κυρίως, ασφαλές. Να πάψουμε να μετράμε θύματα στις εθνικές οδούς, να νιώσουμε υπερήφανοι που ταξιδεύουμε με τρένο, να γνωριζόμαστε, να επικοινωνούμε, να απελευθερωνόμαστε.
