Το σύγχρονο βρετανικό έργο «Winterlong» του Αντριου Σέρινταν στα χέρια δύο νέων με θεατρικές ρίζες
Ο 23χρονος Κωνσταντίνος-Κάρολος Αρμένης κάνει το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με ένα σκληρό κείμενο, από αυτά που ανήκουν στο θέατρο «in ya face» («στα μούτρα»). Την ιδιαίτερη μουσική γράφει ο φίλος του από τα μαθητικά χρόνια, Αλέξανδρος Γκόνης
Της Εφης Μαρίνου
Είναι μόλις 23 χρόνων κι αυτό είναι το πρώτο έργο που μεταφράζει και σκηνοθετεί. Ο Κωνσταντίνος Κάρολος Αρμένης, γιος του Γιώργου Αρμένη, κάνει το ντεμπούτο του ως σκηνοθέτης διαλέγοντας ένα σύγχρονο και σκληρό κείμενο, από αυτά που ανήκουν στο θέατρο «in ya face» («στα μούτρα»). Είναι το βραβευμένο «Winterlong» του Αγγλου συγγραφέα Αντριου Σέρινταν που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή.
Η δράση του έργου εκτυλίσσεται στα πρώτα δεκαπέντε χρόνια της ζωής του Οσκαρ, ενός αγοριού που γεννήθηκε κατά λάθος. Οι αδιάφοροι, παρακμιακοί γονείς το εγκαταλείπουν μωρό ακόμα στους παππούδες και χάνονται στη δίνη του περιθωρίου, ο καθένας χωριστά. Το μεσήλικο ζευγάρι, χάνοντας την κόρη τους, συνδετικό κρίκο της κοινής τους ζωής, είχε αποκοπεί. Τώρα, αναλαμβάνοντας την ευθύνη του παιδιού της, ξεκινούν χωρίς κουράγιο μια νέα υποχρέωση. Ομως η σχέση όλων έχει καταστραφεί. Ο Οσκαρ μεγαλώνει μοναχικά μέσα σ' ένα περιβάλλον αποξενωμένων ανθρώπων. Ενα αγόρι, που μέχρι το τέλος του έργου, έφηβος πια, θα ρωτά απεγνωσμένα: «Παππού, μ’ αγαπάς;». Και πώς αντέχει κανείς την απάντηση: «Οχι»…
«Είναι καθαρά έργο του σύγχρονου βρετανικού θεάτρου», λέει ο Κωνσταντίνος Αρμένης. «Ο Αντριου Σέρινταν, όπως ο Μάρτιν Μακντόνα, θεωρείται διάδοχος του Πίντερ. Το βρήκα ψάχνοντας στο Ιντερνετ, το θέμα του με κέντρισε αμέσως. Πριν καν τελειώσω την ανάγνωση ήξερα ότι θα το κάνω. Αποτυπώνει την αλήθεια με ευθύτητα και μια σκληρότητα που συγκλονίζει. Οι καταστάσεις δεν δραματοποιούνται. Προσπάθησα να το αντιμετωπίσω μέσα στη φυσικότητά του, έτσι όπως σε οδηγεί το κείμενο. Αρκεί ένα «γεια» για να εκφράσει ο ήρωας το απωθημένο, το μίσος, την απέχθεια, την πίκρα του αδιέξοδου μιας αδικαίωτης ζωής».
Αλλά γιατί ο νεαρός Κ. Αρμένης διάλεξε ένα τόσο σκοτεινό έργο;
«Κάποιοι το θεωρούν βαρύ. Δεν ξέρω πόσο βαρύ είναι όταν σε απόσταση μερικών μέτρων από το θέατρο βλέπεις οικογένειες να ζουν στο ίδιο καθεστώς. Απ’ την άλλη, δεν ήθελα να δω το έργο μέσα στην ελληνική κρίση, να υπογραμμίσω το επίκαιρο κ.λπ. Δεν αντέχω την ανακύκλωση, τον λαϊκισμό, την πλύση εγκεφάλου από τα δελτία ειδήσεων. Οι συμμετέχοντες, αν και διαφορετικών ηλικιών, αποφοιτήσαμε από την ίδια σχολή κι αυτό λειτουργεί ωραία στη συνεργασία μας. Διατηρούμε την αθωότητα, αλλά και το θάρρος να δούμε την εποχή μας χωρίς αγκυλώσεις και υπεκφυγές. Κι έπειτα στο θέατρο όλα είναι ένας αέναος κύκλος. Από τον Αισχύλο μέχρι τον Μπέκετ, από τον Πίντερ μέχρι σήμερα. Πιστεύω ότι ύστερα από πειραματισμούς, πρωτοπορίες και το λεγόμενο μεταμοντέρνο, η μόδα της αποδόμησης υποχωρεί. Επιστρέφουμε πίσω στην κλασική φόρμα και θέτουμε εξ αρχής τα ίδια ερωτήματα».
Την ιδιαίτερη μουσική της παράστασης έγραψε ο ταλαντούχος Αλέξανδρος Γκόνης, γιος ενός ακόμα ανθρώπου του θεάτρου και της μουσικής, του Θοδωρή Γκόνη.
«Με τον Αλέξανδρο γνωριζόμαστε από το σχολείο», λέει ο Κωνσταντίνος Αρμένης. «Γίναμε φίλοι πριν μάθουμε ότι οι γονείς μας γνωρίζονται. Στο πανεπιστήμιο χαθήκαμε και τώρα, με αφορμή την παράσταση, βρέθηκα μπροστά σ’ έναν πραγματικό μουσικό. Δουλεύοντας το έργο ήταν κάτι περισσότερο από συνθέτης. Εγινε βασικός συνεργάτης, μετουσίωσε μουσικά το πνεύμα της παράστασης, ως χαλί και στις αλλαγές, με τον πιο ωραίο τρόπο».
Τελικά ήταν αναπόδραστο να επιλέξει ο Κωνσταντίνος Αρμένης το θέατρο;
«Εδώ και λίγα χρόνια αρχίζω να κατανοώ τον πατέρα μου ως ηθοποιό. Για μένα είναι άνθρωπος ανεξάντλητης ενέργειας. Πάνω του βλέπω πόσο μακριά μπορεί να σε πάει το ισχυρό ένστικτο. Μέχρι, όμως, τα 18 μου ούτε με ενθάρρυνε κανείς ούτε εγώ έδειξα κάποια επιθυμία για το θέατρο. Δεν είχα καν έναν παιδικό θαυμασμό. Περισσότερο σκεφτόμουν το ποδόσφαιρο… Μπήκα στο πανεπιστήμιο και εκεί κάτι άλλαξε μέσα μου. Είδα τη ζωή του Ελληνα φοιτητή και με απώθησε η τεράστια απρόσωπη ύλη. Το εκπαιδευτικό σύστημα με έσπρωξε να ψαχτώ. Ακόμα και από την πρώτη μέρα φοίτησής μου στη Δραματική Σχολή, ο πατέρας μου κράτησε αποστάσεις. Χρωστάω πολλά στους δασκάλους μου, κυρίως τον Δημήτρη Μαυρίκιο. Τελικά ο χώρος με κέρδισε. Είναι πολύ σημαντικό που υπάρχει το Νέο Ελληνικό Θέατρο, ξέρω καλά τι τραβούν άλλα παιδιά προσπαθώντας να κάνουν κάτι υπό το βάρος υπέρογκων ενοικίων. Πάντως αυτή η παραγωγή είναι δική μου. Μάζευα λεφτά από παραστάσεις που έχω παίξει λέγοντας στον εαυτό μου: Πού ξέρεις, σε κάτι χρήσιμο θα χρειαστούν. Μη νομίζετε ότι τώρα εγώ ντε και καλά θα κάνω πράγματα. Εκτός αν κάτι με ιντριγκάρει και πιστέψω ότι μπορώ να μεταφέρω το αίσθημά μου στον θεατή».
Τώρα μεταφράζει δύο έργα από τα αγγλικά. Τον Σεπτέμβριο σκέφτεται να παρακολουθήσει στην Αγγλία μάστερ σκηνοθεσίας.
Το «Winterlong» τιμήθηκε το 2008 με το βρετανικό βραβείο συγγραφής Bruntwood Prize για νέα θεατρικά έργα μεταξύ 1.200 έργων και έκανε πρεμιέρα στο Royal Exchange Theatre του Μάντσεστερ το 2011. Αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές η παράσταση μεταφέρθηκε τον ίδιο μήνα στο Soho Theatre του Λονδίνου. Εκτοτε παρουσιάστηκε στη Σουηδία, την Ολλανδία και τη Γερμανία.
INFO: Νέο Ελληνικό Θέατρο Γιώργου Αρμένη (Σπ. Τρικούπη 34 και Κουντουριώτου. Τηλ.: 210 8253489). Παίζουν: Φαίη Βολόρου, Λεωνίδας Αργυρόπουλος, Ναταλία Κηρύκου, Ειρήνη Μπαριτάκη, Αλέξανδρος Βάρθης, Κάρολος Αρμένης.
