Αν προσπαθήσει να περιγράψει κανείς τη μουσική της Κούβας, δύσκολα θα αποφύγει την αναφορά στους Buena Vista.

 

Αν αναζητήσουμε μία από τις πιο επιτυχημένες μουσικές παρέες, τότε οι παππούδες Ιμπραήμ Φερέρ, Κομπάι Σεγκούντο και Ρούμπεν Γκονσάλες βάζουν υποψηφιότητα για πρωτιά.

 

Κι αν πάλι ψάξουμε τις συναντήσεις εκείνες που άλλαξαν τη μουσική ιστορία, τότε σίγουρα θα σταθούμε στη μέρα που ο Ράι Κούντερ και o Βιμ Βέντερς πέρασαν το κατώφλι του κλαμπ στην Αβάνα όπου οι παραπάνω μεγαλουργούσαν.

 

Στην παρέα υπήρχε και μια γυναίκα, με βελούδινη φωνή, μεγάλα εκφραστικά μάτια, που χαμογελούσε πολύ και φορούσε φοβερές κορδέλες στα μαλλιά.

 

Ο λόγος για την Ομάρα Πορτουόντο, η οποία μόλις συμπλήρωσε τα 82 της χρόνια και σε λίγες μέρες έρχεται ξανά στην Ελλάδα για συναυλίες συνοδευόμενη από τους ανανεωμένους Buena Vista. Την Παρασκευή παίζουν στο Ιβανώφειο της Θεσσαλονίκης και το Σάββατο στο Κλειστό Φαλήρου (Τάε Κβον Ντο) της Αθήνας.

 

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ο Ράι Κούντερ έφτασε στη γειτονιά Marianao, όπου λειτουργούσε το πριβέ κλαμπ των σπουδαίων αυτών μουσικών. Παρέβλεψε την επιφύλαξη των Κουβανών και αποφάσισε να συστήσει στη Δύση τη φοβερή παρέα.

 

Λίγο καιρό μετά, ακολουθεί το ντοκιμαντέρ τού Βιμ Βέντερς «Buena Vista Social Club» και οι παππούδες αποθεώνονται. «Δεν περίμενε κανείς τόσο μεγάλη επιτυχία. Οταν βγήκε η ταινία, περάσαμε σε ένα άλλο επίπεδο. Ομως πάντα λέμε ότι το μυστικό για ό,τι έγινε είναι η καλή μουσική» παραδέχεται η Ομάρα Πορτουόντο.

 

Το 1997, στο απόγειο της δόξας τους, οι Buena Vista σε πλήρη απαρτία ανεβαίνουν στο Θέατρο του Λυκαβηττού εν μέσω καύσωνα. Η προσέλευση είναι τέτοια -ο κόσμος ξεπερνά τις 6.000- που το θέατρο δοκιμάζει τις αντοχές του.

 

Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά: ο Κομπάι, ο Ιμπραήμ, ο Ρούμπεν δεν υπάρχουν πια. Τη μοναξιά τής Ομάρα καλύπτουν μουσικοί από την «παλιοπαρέα» (Χεσούς Αγκουάχε Ράμος, Μπαρμπαρίτο Τόρες, Γκουαχίρο Μιραμπάλ) αλλά και δεξιοτέχνες της νεότερης γενιάς.

 

«Μας λείπουν πολύ, όχι μόνο σε εμένα, αλλά σε ολόκληρη την ομάδα μας» λέει η Ο.Πορτουόντο για τους εκλιπόντες.

 

«Υπάρχει η μουσική τους και δεν πρόκειται να τους ξεχάσουμε ποτέ. Κάθε βράδυ στη σκηνή τούς θυμόμαστε και τους μνημονεύουμε. Ηταν μεγάλοι δάσκαλοι, καλοί κι αληθινοί φίλοι. Ευτυχώς και τα σημερινά μέλη είναι καλλιτέχνες πολύ υψηλού επιπέδου».

 

-Περιγράψτε μας τις αλλαγές στη μουσική σκηνή της Κούβας από τη δεκαετία του ’40 μέχρι σήμερα.

 

«Οπως σε όλες τις χώρες, το στιλ αλλάζει. Για παράδειγμα, εάν σου έρθει σήμερα η διάθεση για χορό δεν είναι απαραίτητο να έχεις παρτενέρ. Είναι πιο ελεύθερα τα πράγματα.

 

Αυτό όμως που με ενθουσιάζει στη μοντέρνα μουσική των νέων είναι ότι ανατρέχουν συχνά στα στοιχεία των παραδοσιακών ρυθμών της κουβανέζικης μουσικής».

 

-Ποιο τραγούδι από τα δεκάδες που ερμηνεύσατε αγαπάτε περισσότερο και γιατί;

 

«Ενα από τα πιο αγαπημένα μου είναι το «Veinte Años» («20 χρόνια») της Μαρία-Τερέζα Βέρα. Είναι ένα μελαγχολικό τραγούδι με πολύ έντονο συναίσθημα. Μου αρέσουν οι στίχοι, μου αρέσει η μελωδία του. Ποτέ δεν κουράζομαι να το τραγουδώ”.

 

-Αληθεύει ότι νεαρή δεν τολμούσατε να ανέβετε στη σκηνή;

 

«Ναι βέβαια, ντρεπόμουν πάρα πολύ. Ξεκίνησα μαζί με την αδελφή μου, στο καμπαρέ «La Tropicana», και είχα μια μικρή αμηχανία στο να εμφανιστώ. Συν τοις άλλοις, φοβόμουν και για το πώς θα φαίνονταν τα πόδια μου!

 

Η ευκαιρία μού δόθηκε, όταν μια μέρα απουσίασε από τη δουλειά μία από τις κοπέλες που συμμετείχαν στην παράσταση. Τότε η αδελφή μου μου ζήτησε να ανέβω στη σκηνή και να πάρω τη θέση της. Είχα φόβο, αλλά τα τραγούδια τα ήξερα όλα απέξω».

 

-Η Κούβα σήμερα πώς είναι;

 

«Οταν ξεκινήσαμε την περιοδεία, ο τυφώνας πέρασε πάνω από το νησί και έκανε πολύ μεγάλη ζημιά στην ανατολική πλευρά του. Ολοι ευχόμαστε σύντομα οι άνθρωποι να μπορέσουν να αποκαταστήσουν τα σπίτια και τα χωριά τους».

 

-Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό να την εγκαταλείψετε για κάποια άλλη χώρα;

 

«Οχι, δεν θα μπορούσα ποτέ να απομακρυνθώ από την οικογένειά μου. Αφήστε που η Κούβα είναι πολύ όμορφη! Το έντονο μπλέ χρώμα του ουρανού και της θάλασσας, τα ειδυλλιακά τοπία! Είναι πραγματικά ένα πανέμορφο νησί».

 

-Από αυτήν την υπέροχη καριέρα και ζωή τι θα θέλατε να «σβήσετε»;

 

«Τίποτα. Μόνο με ένα πράγμα δεν έχω καταφέρει τόσα χρόνια να συμφιλιωθώ: Μου λείπει πολύ η οικογένειά μου όταν βρίσκομαι σε περιοδεία».

 

-Εχετε σκεφτεί πώς θα ήταν η ζωή σας χωρίς την ταινία του Βέντερς;

«Οχι».

 

Μ.Κ.