Του Τάσου Παππά
Την περίοδο του κολοβού κοινοβουλευτισμού (1950-1967), ο ρόλος του ξένου παράγοντα ήταν αποφασιστικός. Σε συνεργασία με τα ισχυρά κέντρα εξουσίας, αλλά από θέση επικυρίαρχου, ρύθμιζε τις τύχες της χώρας και οργάνωνε τις απαντήσεις του κράτους και του παρακράτους απέναντι στους αντιπάλους, δηλαδή την Αριστερά.
Το πότε θα πήγαινε η χώρα σε εκλογές, με ποιο εκλογικό σύστημα, πώς αυτές θα διεξάγονταν και ποιοι πολιτικοί θα ήταν επικεφαλής των αστικών κομμάτων ήταν θέματα για τα οποία αποφάσιζε η αμερικανική πρεσβεία. Οταν η κατάσταση ξέφευγε από τον έλεγχο, λόγω της δυναμικής εισβολής στο προσκήνιο του λαϊκού παράγοντα, επιλέγονταν οι έκτακτες λύσεις (εκλογές βίας και νοθείας το 1961, αποστασία το 1965, δικτατορία το 1967).
Σήμερα βεβαίως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι εποχές έχουν αλλάξει και οι παρεμβάσεις γίνονται με πιο διακριτικό τρόπο. Ωστόσο γίνονται.Το αν και πότε θα γίνουν εκλογές θεωρητικά κρίνεται από το εγχώριο πολιτικό σύστημα. Επειδή, όμως, η χώρα έχει περιέλθει σε κατάσταση ομηρίας, η γνώμη των δανειστών μας έχει βαρύνουσα σημασία. Οι εκβιασμοί δεν είναι τόσο εμφανείς, αλλά υπάρχουν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θέλει πρόωρες εκλογές και το κατέστησε σαφές διά του εκπροσώπου της Ολιβιέ Μπαγί, ο οποίος ζήτησε από τους τρεις αρχηγούς «να επιδείξουν υπευθυνότητα, ώστε να συνεχιστεί η πολιτική σταθερότητα και να μην ανακοπεί η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων».
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ώς εδώ δεν υπάρχει πρόβλημα. Ανήκουμε σε μια συλλογικότητα, έχουμε εκχωρήσει με τη θέλησή μας μέρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας και οι εταίροι μας μπορούν να πουν τη γνώμη τους γιατί νοιάζονται για το παρόν και το μέλλον μιας χώρας-μέλους της ευρωπαϊκής οικογένειας. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, αφού, εκτός από εταίροι, είναι και δανειστές. Από τη στιγμή, όμως, που τέθηκε στην ημερήσια διάταξη το θέμα των πρόωρων εκλογών, ενεργοποιήθηκε ένας τεράστιος μηχανισμός πιέσεων και αυστηρών συστάσεων προκειμένου να συνετιστούν οι τρεις αρχηγοί.
- «Αν κάνετε πρόωρες εκλογές, είναι πιθανόν να μην πάρετε τη δόση» διαμηνύουν οι Βρυξέλλες.
- «Αν δεν αποφύγετε τις κάλπες, ξεχάστε το κούρεμα του χρέους σας» απειλεί το Βερολίνο.
- «Αν χαλάσετε τη συναίνεση, έρχεται υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας» προειδοποιούν οι ξένοι οίκοι αξιολόγησης («οι αληταράδες της υφηλίου» κατά τον πρώην πρόεδρο της Κύπρου Δ. Χριστόφια).
- «Αν έρθει στην εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ το πρόγραμμα βοήθειας στην Ελλάδα θα σταματήσει» γράφουν τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης της Γερμανίας. Και από κοντά ο Ελληνας πρωθυπουργός, ο οποίος, απευθυνόμενος στους δύο συνοδοιπόρους του, υπογράμμισε ότι «δεν πρέπει να παραδώσουμε τη χώρα στον λαϊκισμό».
Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες αναρωτιέται κανείς πόσο ανεπηρέαστοι θα προσέλθουν οι πολιτικοί αρχηγοί σήμερα το απόγευμα στο μέγαρο Μαξίμου. Θα αποφασίσουν ελεύθερα ή με το πιστόλι στον κρόταφο;