Διχάζει το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε χθες στη Βουλή από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης Α. Μανιτάκη (συνυπογράφεται από τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα και ακόμη εννέα υπουργούς) και προβλέπει την ίδρυση Γενικής Γραμματείας Συντονισμού.

Το νέο αυτό όργανο «αποτελεί έναν δυναμικό βραχίονα για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του πρωθυπουργού». Ο δε γενικός γραμματέας του θα ορίζεται από τον πρωθυπουργό και θα έχει πενταετή θητεία, ενώ δημιουργούνται και 63 θέσεις προσωπικού.

Το επιτελείου του Α. Σαμαρά αποδίδει μεγάλη σημασία στη Γραμματεία, θεωρώντας ότι θα βοηθήσει στην παρακολούθηση και τον συντονισμό των υπουργείων. Ο γενικός γραμματέας θα παρακολουθεί τις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου, της κυβερνητικής επιτροπής ή και άλλων συλλογικών οργάνων με εντολή του πρωθυπουργού.

Στην ουσία πρόκειται για ένα ισχυρό κέντρο διακυβέρνησης και είναι μνημονιακή υποχρέωση αφού η τρόικα και άλλοι διεθνείς οργανισμοί πιέζουν εδώ και καιρό να συσταθεί για να εξετάσει τη συνολική εικόνα της ελληνικής διοίκησης, την αναμόρφωσή της και τη βελτίωση της απόδοσής της.

Αυτή είναι η μία εκδοχή. Η άλλη, όμως, που εκφράζει και την αντίθεσή της στην ίδρυση του εποπτικού αυτού οργάνου, ισχυρίζεται ότι το ήδη πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα γίνεται πρωθυπουργοκεντρικότερο…

Διότι, ελλοχεύει ο κίνδυνος να υποκαταστήσει τα υπουργικά συμβούλια, τις οικονομικές επιτροπές και τα σχετικά θεσμικά όργανα της διοικητικής πυραμίδας και, περαιτέρω, να δημιουργήσει συνθήκες ασφυκτικού συγκεντρωτισμού, υποβοηθώντας ταυτόχρονα τη διαιώνιση της κακοδαιμονίας της πελατειακής στελέχωσης.

Με βάση το γεγονός ότι δεν υπάρχει ο παραμικρός συντονισμός και διυπουργική επικοινωνία, το νέο θεσμικό όργανο θα μπορούσε να αναλάβει την επίτευξή τους. Σκοντάφτει εντούτοις στους κινδύνους που υποκρύπτονται μιας και θα έχει το δικαίωμα να συντονίζει – εποπτεύει – παρεμβαίνει – εκτελεί τις πρωθυπουργικές αποφάσεις, παρεκκλίνοντας από τις συνήθεις κοινοβουλευτικές διεργασίες.

Αλλο ένα μείζον θέμα είναι η στελέχωση της Γενικής Γραμματείας. Με ποια κριτήρια θα επιλεγεί ο γενικός γραμματέας (προφανώς με υπόδειξη του πρωθυπουργού), αλλά και οι 63 υπάλληλοι που καλούνται να τη στελεχώσουν;

Είναι μια δημοκρατική διολίσθηση του κοινοβουλευτισμού σχεδόν σε όλες τις χώρες: την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής να την κατευθύνουν τεχνοκρατικά, μη αιρετά στελέχη. Αυτό, όμως, σημαίνει συρρίκνωση της λαϊκής αντιπροσώπευσης και αποδυνάμωση του ενδιαφέροντος των κυβερνητικών στελεχών για τα προβλήματα των υπουργείων.

Η Γενική Γραμματεία Συντονισμού υπερτονίζει τον πρωθυπουργικό χαρακτήρα της, μιας και θα παρακολουθείται από τον υπουργό Επικρατείας, τον εξ απορρήτων δηλαδή συνεργάτη του πρωθυπουργού. Ο πρωθυπουργός φτιάχνει τη δική του καγκελαρία λογοδοτώντας πλέον στον εαυτό του. Συνεχίζει την αντιλαϊκή πολιτική τού φοβισμένου ηγέτη.