Επειτα από 46 μέρες αφότου έπεσε «μαύρο» στην ΕΡΤ και σχεδόν έναν μήνα από τότε που ανέλαβε υφυπουργός Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, ο Παντελής Καψής μιλάει στην «Εφ.Συν.» για το μεταβατικό μεσοδιάστημα και την επόμενη μέρα με τη ΝΕΡΙΤ. Ξεκαθαρίζει ότι η Δημόσια Τηλεόραση διατηρεί όλα τα δικαιώματα που διέθετε πριν η ΕΡΤ, «θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της, μεταξύ των οποίων είναι και οι μεταδόσεις του Τσάμπιονς Λιγκ», ενώ από αυτό το Σαββατοκύριακο θα αρχίσει να «μεταδίδει και τη Φόρμουλα 1». Δεν διαψεύδει ούτε επιβεβαιώνει τα ονόματα που ακούστηκαν (Μόσιαλος, Χωμενίδης) για το πρώτο Εποπτικό Συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ, «λίγη υπομονή -λέει-, δεν μπορώ να μπω σε ονοματολογία, σύντομα θα ανακοινωθούν», ενώ ελπίζει ότι στο τέλος Αυγούστου οι πρώτοι 589 εργαζόμενοι της Δημόσιας Τηλεόρασης θα βρίσκονται στην Κατεχάκη και θα αρχίσουν κανονικές μεταδόσεις.
Συνέντευξη στον Σωτήρη Μανιάτη
• Εχετε καταλήξει ποιο ήταν το… όφελος απ' όλη αυτή τη διαδικασία; Δεν θα μπορούσε να έχει γίνει η αλλαγή ταχύτερα και θεσμικά με την ΕΡΤ σε λειτουργία;
«Είναι μια μεγάλη συζήτηση. Καθένας έχει τις απόψεις του. Εχω την εντύπωση ότι και όσοι λένε ότι θα μπορούσε να γίνει εν λειτουργία, μερικές φορές αναγνωρίζουν το γεγονός ότι σε όποια απόπειρα έγινε να αλλάξει η ΕΡΤ, οι συνδικαλιστές αντέδρασαν δυναμικά και την απέκλεισαν. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έπρεπε να γίνει αυτή η προσπάθεια. Πιστεύω ότι έπρεπε να γίνει όπως και ότι, ανεξάρτητα από τον τρόπο, η ΕΡΤ έπρεπε να αλλάξει εκ του μηδενός. Κι αυτό θα ήταν πολύ δύσκολο να γίνει εν λειτουργία…»
• Αποδεικνύεται όμως ότι και με το λουκέτο είναι δύσκολη η πορεία…
«Εντάξει, έχει μια διαδικασία, δώσαμε πολύ βάρος στο να διαπραγματευτούμε με τους εργαζόμενους, γιατί ειλικρινά πιστεύω ότι πρέπει να αποτελέσουν μέρος της λύσης και πρέπει να υπάρχει συστράτευση στην προσπάθεια για μια ανεξάρτητη ραδιοτηλεόραση. Δεν είναι μόνο θέμα νόμων. Ο νόμος είναι πολύ προχωρημένος και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ασχέτως αν μέσα στο πολιτικό κλίμα που επικρατεί στην Ελλάδα δεν γίνεται ουσιαστική συζήτηση. Είναι θέμα προσώπων και κουλτούρας που πρέπει να διαμορφώσουμε ως κοινωνία και ως πολιτικό σύστημα. Ηθελα να πάμε όλοι μαζί σε αυτό, είναι πολύ δύσκολο, αλλά δεν βλέπω το στήσιμο της νέας δημόσιας ραδιοτηλεόρασης σαν σπριντ, αλλά σαν μαραθώνιο που θα συνεχιστεί και αφού φύγω από το υπουργείο και για πολλά χρόνια».
• Προφανώς δεν είστε ικανοποιημένος από το πρόγραμμα και από τον τρόπο με τον οποίο βγήκε η ΔΤ…
«Ηταν λύση ανάγκης. Υπάρχει απόφαση του ΣτΕ την οποία δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε πλήρως, αλλά πρέπει και θέλουμε να φαίνεται πως κάνουμε ό,τι μπορούμε. Και την ικανοποιούμε σταδιακά. Κάναμε την προκήρυξη και στις 10 το πρωί (σ.σ.: χθες) είχαμε 750 αιτήσεις. Αν στελεχωθεί η ΔΤ, προφανώς θα πάμε σε ένα πολύ διαφορετικό πρόγραμμα».
• Εχετε ξεκαθαρίσει ποια θα είναι η επόμενη μέρα;
«Εχουμε ξεκαθαρίσει το θεσμικό πλαίσιο και επειδή θα υπάρχει αυτονομία, ουσιαστικά ο νέος φορέας θα πρέπει να προσδιορίσει ο ίδιος με ποιον τρόπο θα υπηρετήσει αυτό που προσδοκούμε. Προφανώς από κάπου θα πρέπει να ξεκινήσουμε. Εχουμε το περίφημο σχέδιο Μόσιαλου. Προκαθορισμένες αποφάσεις, αλλά το σχέδιο προέβλεπε δύο κανάλια, διατήρηση της υψηλής ευκρίνειας (HD), δορυφορικό κανάλι, τρία ραδιόφωνα και εννιά περιφερειακά. Αυτό μπορεί να είναι ένας μπούσουλας, αλλά όχι δεσμευτικός. Θέλουμε ισχυρή και ανεξάρτητη δημόσια ραδιοτηλεόραση που να αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τα λεφτά των φορολογουμένων. Υπήρχε σπατάλη στην ΕΡΤ, κακή οργάνωση που προκαλούσε κακή αξιοποίηση των πόρων της κι ένας στενός συνδικαλιστικός κορσές που έπνιγε πρωτοβουλίες. Το ίδιο το κτίριο της ΕΡΤ είναι ξεπερασμένο. Σήμερα η μοντέρνα αντίληψη για τα ΜΜΕ είναι το ενιαίο newsroom. Στην ΕΡΤ είναι όλο κουτάκια – κουτάκια. Αυτό πρέπει να σπάσει, γιατί τα κουτάκια γίνονται φέουδα…»
• Αρα θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει και νέα κτιριακή εγκατάσταση;
«Θα τα αποφασίσει αυτά η νέα διοίκηση. Είναι μέσα στις προοπτικές, να αξιοποιήσει δηλαδή διαφορετικά το Ραδιομέγαρο και να πάει να φτιάξει ένα σύγχρονο, λειτουργικό κτίριο…»
• Στην ΕΡΤ, πάντως, υπήρχε κυρίως στενός κυβερνητικός κορσές, σπατάλη και κακοδιαχείριση από διοικήσεις που τοποθετούσαν οι εκάστοτε κυβερνήσεις και ένας κακώς εννοούμενος συνδικαλισμός. Την εξαετία 2004-2009 επί Ν.Δ. εκτινάχθηκαν οι σπατάλες, τις οποίες συμμάζεψε η διοίκηση επί της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου…
«Συμφωνώ, δεν το αμφισβητώ, το έχω πει και στη Βουλή ότι υπήρχε κυβερνητικός εναγκαλισμός. Εγινε την τελευταία τριετία προσπάθεια περιορισμού δαπανών με κόψιμο δαπανών. Τώρα μιλάμε για αναδιοργάνωση της ΕΡΤ. Οι αριθμοί των απασχολούμενων ήταν παραφουσκωμένοι συγκριτικά με αντίστοιχου μεγέθους οργανισμούς. Στην ιρλανδική και την πορτογαλική δημόσια τηλεόραση το προσωπικό είναι κάτω από 2.000 άτομα. Το ότι είχαμε φτάσει εμείς στους 4.500 ήταν πρωτοφανές. Και οι 2.900 είναι πάρα πολλοί…»
• Αυτό, πάντως, εξαρτάται από ποιες υπηρεσίες θέλεις να προσφέρεις, διαφορετικά δεν μπορείς να μιλάς για αριθμό προσωπικού.
«Σίγουρα, γι' αυτό και δεν έχουμε πει πόσοι θα είναι οι εργαζόμενοι. Εχει σχέση με το τι παράγεις μέσα, τι δίνεις σε εξωτερική παραγωγή. Είναι μια πολιτική που πρέπει να αποφασίσει η νέα διοίκηση. Δεν νομίζω πως υπάρχει κανείς που αμφισβητεί ότι ήταν στρεβλή η οργάνωση της ΕΡΤ…»
• Αμφισβητούν τη διαδικασία με το λουκέτο και το «μαύρο»…
«Ωραία, εκείνο που λέω είναι ότι συμφωνούσαμε για το κακό χθες και συμφωνούμε για το επιθυμητό καλό αύριο. Ας μην κολλήσουμε στο μεταβατικό διάστημα. Ας βρούμε έναν τρόπο να το ξεπεράσουμε, να συνεννοηθούμε. Καταλαβαίνω όλες τις αντιδράσεις και τις πολιτικές και τις συνδικαλιστικές αλλά στα βασικά έχουμε υποτίθεται συμφωνία. Αν είναι έτσι, ας προχωρήσουμε όλοι μαζί να το στήσουμε…»
• Η κατάσταση δείχνει δύσκολα να ξεκαθαρίζει σχετικά με το Ραδιομέγαρο και τους εργαζόμενους της ΕΡΤ. Εχετε καθορίσει χρονοδιάγραμμα στο οποίο θα περάσετε στο μεταβατικό στάδιο και στη ΝΕΡΙΤ;
«Είναι αποφάσεις που θα πρέπει να τις πάρουμε κυβερνητικά. Εχω προφανώς κάποιες σκέψεις, αλλά δεν είμαι στο στάδιο να πω πώς θα προχωρήσουμε. Είναι κάτι που πρέπει να το συζητήσουμε μέσα στην κυβέρνηση….»
• Επειδή υπάρχει και η ευρωπαϊκή προεδρία…
«Θα έχει ξεδιαλύνει, θα λειτουργεί κανονικά η ΔΤ, δεν θα υπάρχει θέμα με τις μεταδόσεις. Το αν θα έχει προχωρήσει η ίδρυση της ΝΕΡΙΤ, η πλήρης ανάπτυξή της, είναι κάτι που μένει να το δούμε… Θα οριστεί Εποπτικό Συμβούλιο το οποίο, πιστεύω, είναι θέμα ημερών, θα ικανοποιεί βασικές προϋποθέσεις αξιοπιστίας, θα έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία. Αυτό θα κινήσει την εφαρμογή του νόμου. Γιατί αυτό είναι προβληματικό; Θα μπει επίσης στο φως της δημοσιότητας η διαδικασία προσλήψεων. Κι αυτό είναι καλό, θα υπάρχει δημόσιος έλεγχος ώστε να είναι αντικειμενικές, αξιοκρατικές. Είναι μεγάλη πρόκληση…»
• Θεωρείτε λογικό σε δυτικού τύπου δημοκρατία να υπάρχει υφυπουργός Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης;
«Προφανώς όχι. Η αρμοδιότητα υπάγεται στον υπουργό Επικρατείας και προφανώς η θέση μου είναι εξ ορισμού προς κατάργηση, είναι κι αυτή μεταβατική…»
• Τελικά, πιο δύσκολη είναι η συνεργασία σε κυβέρνηση τεχνοκρατών (Παπαδήμου) ή τώρα επί δικομματικής;
«Είναι τελείως διαφορετικοί οι ρόλοι. Εκεί απλώς ήμουν κυβερνητικός εκπρόσωπος και διεκπεραίωνα μια σειρά υποθέσεις. Εδώ είναι ένα πάρα πολύ δύσκολο πρότζεκτ, το οποίο αν το σκεφθείς, όλο τρομάζεις. Το κόβεις κομματάκι κομματάκι και προχωράς χωρίς να σκέφτεσαι τι πρόκειται να ακολουθήσει, γιατί μπορεί να το βάλεις στα πόδια…»
• Αν δεν αλλάξει κάτι, και παραμένουν εργαζόμενοι στο Ραδιομεγάρο, σκέφτεστε κάποια επόμενη κίνηση;
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένας τέτοιος σχεδιασμός. Νομίζω ότι κάποια στιγμή οι ίδιες οι συνθήκες θα δείξουν πόσο μάταιο, αδιέξοδο και αντιπαραγωγικό είναι αυτό που γίνεται στην Αγία Παρασκευή…»
