11/08/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Για την ψυχιατρική υγεία

      Pin It

Οι μεγάλοι «αντιψυχίατροι» της δεκαετίας του ’50 (Τόμας Σαζ, Ρόναλντ Ντέιβιντ Λένγκ, Βίλχελμ Ράιχ και άλλοι) κατήγγειλαν την ψυχιατρική, μάλλον τα ψυχιατρεία, ως την τελευταία μορφή ακραίας καταστολής του κράτους κατά των «παρεκκλινόντων». Στο ίδιο σχεδόν μήκος κύματος κινήθηκε ο Μισέλ Φουκό. Ολοι τους κατήγγειλαν τον αυθαίρετο αποκλεισμό ψυχικώς πασχόντων από την κοινωνία, έναν αποκλεισμό με τον οποίο συμφωνούσαν συγγενείς των πασχόντων και βόλευε ταυτόχρονα τους κρατικούς λειτουργούς (λόγω ακριβώς αυτής της συγγενικής συναίνεσης) να στιγματίζουν οιονδήποτε ιδεολογικό αντίπαλο ψυχικώς πάσχοντα και να τον εγκλείουν σε ιδρύματα από τα οποία ήταν αδύνατο να βγει ο «ασθενής». Η ψυχιατρική, όπως εφαρμόζεται σήμερα στην Ελλάδα, εξακολουθεί να παραμένει ένας κρατικός κατασταλτικός μηχανισμός, που δεν δίνει περιθώρια, παρά τις εξαιρετικές προσπάθειες ορισμένων ψυχιάτρων, στους εγκλωβιζόμενους να έχουν δικαιώματα ή να διεκδικήσουν την έξοδό τους και την επανένταξή τους στην κοινωνία. Με αφορμή καταγγελίες εργαζομένων στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Τρίπολης, έρχονται στην επιφάνεια, για πολλοστή φορά, οι άθλιες, μεσαιωνικές συνθήκες που επικρατούν στα ιδρύματα ψυχικώς νοσούντων. Ασθενείς δεμένοι με χειροπέδες και συνοδευόμενοι από 4-5 αστυνομικά όργανα είναι μια εικόνα πρωτόγονη, που διαιωνίζει τον μύθο τού τάχα επικίνδυνου ψυχιατριζόμενου. Παρά τους αγώνες δεκαετιών εμπνευσμένων ψυχιάτρων με καθαρά ουμανιστικό πνεύμα, παρά την προσπάθεια να ενταχθούν οι ψυχικώς πάσχοντες στην κοινωνία, να μπουν δηλαδή τα ψυχιατρεία στις γειτονιές και στις κοινότητες, το ελληνικό ψυχιατρικό σύστημα εξακολουθεί να διέπεται από ιδρυματισμό και καταστολή, μεθόδους δηλαδή που είναι αντιθεραπευτικές και αναχρονιστικές.

 

Σ' αυτές τις μονάδες το Μνημόνιο έχει εντείνει τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των πασχόντων λόγω κυρίως της έλλειψης προσωπικού. Η έλλειψη προσωπικού δεν είναι πάντως η αιτία της διάλυσης της ψυχικής υγείας, δεν είναι αυτή που επιφέρει τις μηχανικές καθηλώσεις και τους θανάτους των ασθενών. Αυτός ο τρόπος λειτουργίας, όπως λέει στην «Εφ.Συν.» ο ψυχίατρος Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου, «είναι ένας τρόπος τού σκέπτεσθαι και πράττειν, ένας τρόπος άσκησης της ψυχιατρικής που εκμηδενίζει την ανθρώπινη ύπαρξη, αντί να επιδιώκει να συνομιλεί και να επικοινωνεί μαζί της». Πραγματικά εμπνευσμένος λόγος που δείχνει αφ' ενός τις ευθύνες του κρατικού μηχανισμού και αφ' ετέρου τον δρόμο για μια ανθρωπιστική προσέγγιση του λεπτού αυτού ζητήματος. Οι χειροπέδες και η καθήλωση παραπέμπουν σε μεσαιωνικές μεθόδους, δεν έχουν σχέση με την επιστήμη, τον άνθρωπο, την υγεία. Επιτέλους, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση οφείλει να λάβει προτεραιότητα, ώστε να πάψουν οι εικόνες ντροπής καθηλωμένων ψυχικώς πασχόντων.

 

Scroll to top