Της Ελενας Καραγγελή*

Η γάτα είναι ένα ζώο που πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να έχουν στο σπίτι τους. Είναι ανεξάρτητα ζώα και δεν έχουν πολλές απαιτήσεις. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που θα πρέπει να γνωρίζουμε, ώστε να προλάβουμε ορισμένες σοβαρές και επείγουσες καταστάσεις στην υγεία τους.

Μια κατάσταση που μπορεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό να προληφθεί είναι η έμφραξη της ουρήθρας από ουρόλιθους, η οποία, αν δεν εντοπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια της ζωής του ζώου.

Η κατάσταση αυτή είναι πιο συχνή στους αρσενικούς στειρωμένους γάτους, λόγω της μικρότερης διαμέτρου της ουρήθρας σε σχέση με τα θηλυκά. Λόγω αυτής της ανατομικής διαφοράς, αυξάνεται η πιθανότητα ο λίθος να μην μπορέσει να περάσει από αυτήν και να συμβεί πλήρης έμφραξη της ουρήθρας.

Αυτή η κατάσταση μπορεί να συμβεί ούτως ή άλλως στη ζωή ορισμένων γάτων, αλλά υπάρχουν και ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι θεωρείται ότι προδιαθέτουν στην εμφάνισή τους. Η «κακή» διατροφή, με ξηρή κατά κύριο λόγο τροφή, που έχει υψηλά ποσοστά μαγνησίου στη σύστασή της, είναι ένας από τους πιο βασικούς παράγοντες. Οι αυξημένες ποσότητες μαγνησίου σε συνδυασμό με το αλκαλικό pH των ούρων συμβάλλουν στη δημιουργία κρυστάλλων στρουβίτη (εναμμώνιο φωσφορικό μαγνήσιο). Η μειωμένη πρόσληψη νερού επίσης προδιαθέτει αρνητικά, καθώς και η μειωμένη κίνηση του ζώου.

Γι' αυτό τον λόγο παρατηρείται μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης της κατάστασης αυτής κατά τους χειμερινούς μήνες, οπότε η πρόσληψη νερού είναι μειωμένη. Επίσης ο ευνουχισμός θεωρείται ότι προδιαθέτει, όχι μέσω κάποιου ορμονικού μηχανισμού, αλλά εξαιτίας της μειωμένης δραστηριοποίησης των ζώων και της αύξησης του βάρους τους.

Το πρώτο και κύριο σύμπτωμα που παρατηρούμε είναι η αδυναμία της γάτας να ουρήσει. Συχνά αυτό παρερμηνεύεται από τον ιδιοκτήτη ως δυσκοιλιότητα. Η γάτα επισκέπτεται τακτικά την άμμο της, αλλά τελικά δεν κάνει τίποτα ή κάνει ελάχιστη ποσότητα ούρων. Επίσης συχνό είναι το φαινόμενο να ουρεί σε διάφορα σημεία στο σπίτι, εκτός άμμου. Το χρώμα των ούρων, αν το παρατηρήσουμε, διαπιστώνουμε ότι πιθανώς είναι πιο σκούρο. Αν η έμφραξη της ουρήθρας δεν εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί άμεσα, τότε το ζώο αρχίζει να κάνει εμετούς, να μην έχει όρεξη να φάει και να καταπέφτει. Αν κάνουν την εμφάνισή τους αυτά τα συμπτώματα, τότε είναι μεγάλη η πιθανότητα να υπάρχει κάποιου βαθμού βλάβη στη λειτουργία των νεφρών, μόνιμη ή παροδική.

Αν διαπιστώσετε κάποια από αυτά τα συμπτώματα στον γάτο σας, η επίσκεψη στον κτηνίατρο είναι επιβεβλημένη! Συνήθως απαιτείται ηρέμηση του γάτου και καθετηριασμός της ουρήθρας για να ελεγχθεί η διαβατότητά της. Αν δεν είναι εφικτός ο καθετηριασμός, τότε γίνεται ανακουφιστική για το ζώο κυστοκέντηση, ώστε να αποσυμφορηθεί η ουροδόχος κύστη. Θα πρέπει επίσης να γίνει λήψη ούρων για να ταυτοποιηθεί το είδος του κρυστάλλου – λίθου και η πιθανή παρουσία κάποιου μικροοργανισμού. Η λήψη ακτινογραφίας ή η πραγματοποίηση υπερήχου ως απεικονιστικές μέθοδοι βοηθούν πολύ στον έλεγχο της ύπαρξης ουρολίθων ή ιζήματος στην κύστη. Επίσης, είναι επιβεβλημένος και ένας πλήρης αιματολογικός έλεγχος, για να διαπιστωθεί η ύπαρξη ή μη νεφρικής ανεπάρκειας.

Η έμφραξη της ουρήθρας είναι μια κατάσταση που μπορεί να υποτροπιάσει. Αν υπάρχουν επαναλαμβανόμενα επεισόδια, τότε προτείνεται η πραγματοποίηση χειρουργικής επέμβασης, που ονομάζεται περινεϊκή ουρηθροστομία, και ουσιαστικά γίνεται διάνοιξη μιας νέας οπής στην ουρήθρα, σε σημείο όπου η διάμετρός της είναι πιο μεγάλη.

* Η κυρία Ελενα Καραγγελή είναι κτηνίατρος (Αμπελόκηποι, Αθήνα)