Του Χαράλαμπου Ανθόπουλου*
Ο ΣΥΡΙΖΑ νίκησε καθαρά στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου αλλά δεν θριάμβευσε, δεν κατάφερε δηλαδή να δημιουργήσει υπέρ του ένα μεγάλο λαϊκό ρεύμα, που θα πιστοποιούσε την οριστική μεταβολή της λαϊκής πολιτικής τοπογραφίας και θα θεμελίωνε πολιτικά το αίτημά του για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιχείρησε και πέτυχε με άνεση το «sorpasso» έναντι της Νέας Δημοκρατίας, έμεινε όμως στατικό στα εκλογικά του ποσοστά τού Ιουνίου 2012, μάλιστα με οριακή μείωση της εκλογικής του δύναμης (26,6%, -0,3 από το 26,9% των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου 2012).
Νομίζω ότι η εξήγηση για την ανεπαρκή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις πρόσφατες ευρωεκλογές είναι η ίδια με εκείνη για την ήττα του στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012. Ενα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος παραμένει αμετακίνητο στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και εξακολουθεί να θεωρεί –ορθώς κατά τη γνώμη μου– ότι η μέθοδος των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ θα οδηγήσει, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, στην έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, ενδεχομένως και από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Είναι αλήθεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται μόνο σε ένα ενδεχόμενο, αυτό που είναι το πιο απίθανο να συμβεί: να αλλάξει άρδην, μετά το «τελεσίγραφο» της μελλοντικής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ή της κυβέρνησης «με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ», η στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των θεσμών της ευρωζώνης απέναντι στην Ελλάδα. Αλλά το πιο πιθανό ενδεχόμενο, για το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ αποφεύγει να μιλήσει, είναι, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, η στάση αυτή να μην αλλάξει καθόλου ή να αλλάξει ελάχιστα.
Τι πρόκειται λοιπόν να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας, αν δεν γίνει δεκτό το αίτημά του για διαγραφή μεγάλου μέρους του ελληνικού δημόσιου χρέους, «όπως συνέβη για τη Γερμανία το 1953»; Αυτό το ερώτημα, το οποίο εκ των πραγμάτων δεν ήταν το κύριο ερώτημα στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου, θα είναι το κυρίαρχο στις επόμενες βουλευτικές εκλογές και θα επικαθορίσει όλα τα άλλα. Ενα ανάλογο ερώτημα είχε άλλωστε τεθεί και στις βουλευτικές εκλογές του 2012 και ήταν τελικά αυτό που καθόρισε την έκβασή τους. Ποια θα ήταν άραγε η τύχη της Ελλάδας, αν ο ΣΥΡΙΖΑ, ως μελλοντική κυβέρνηση, προχωρούσε στη μονομερή κατάργηση του Μνημονίου, για να επαναδιαπραγματευτεί στη συνέχεια από μηδενική βάση τους όρους της δανειακής σύμβασης;
Οπως και το 2012 έτσι και σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να θεωρεί ότι δεν χρειάζεται να δώσει απάντηση σε τέτοιου είδους ερωτήματα, επειδή αυτό που ενδιαφέρει περισσότερο τους Ελληνες πολίτες είναι τα παρόντα δεινά τους μέσα στην ευρωζώνη, όχι τα μελλοντικά δεινά τους έξω από αυτήν.
Είναι όμως πολύ αμφίβολο αν με τον τρόπο αυτόν καταφέρει να καθησυχάσει τις ανησυχίες για τις πιθανές συνέπειες της εκλογικής του νίκης στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, ανησυχίες τις οποίες συμμερίζεται και ένα μέρος των εκλογέων του, το οποίο προς το παρόν απλώς δεν φαίνεται να παίρνει στα σοβαρά τις διαβεβαιώσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την «ανένδοτη» στάση του απέναντι στους δανειστές μας.
…………………………………………………………..
* Αναπληρωτής καθηγητής ΕΑΠ
