! Πριν πάμε το ζωάκι στον γιατρό, δεν χορηγούμε κανένα φάρμακο, για να φανεί η κλινική εικόνα

Της Ελενας Καραγγελή*

Στα ζώα παρατηρείται μεγάλος αριθμός δερματικών παθήσεων, οι οποίες συνηθέστερα είναι αλλεργικής, παρασιτικής, βακτηριακής και μυκητιακής αιτιολογίας. Οι κλινικές εκδηλώσεις των παθήσεων αυτών πολλές φορές έχουν παρόμοια κλινική εικόνα, οπότε ο κτηνίατρος θα πρέπει να εξετάσει το ζώο για να καταλήξει σε διάγνωση και να χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή.

Η προσκόμιση του ζώου στον κτηνίατρο θα πρέπει να γίνεται σε περιπτώσεις που παρατηρούμε ότι το ζώο έχει έντονη φαγούρα (κνησμό), περιοχές όπου το τρίχωμα έχει αραιώσει ή δεν υπάρχει καθόλου, περιοχές όπου έχει ερυθρό χρωματισμό ή έχουν κάνει την εμφάνισή τους φλύκταινες. Γενικότερα, θα πρέπει να παρατηρούμε τακτικά το δέρμα και το τρίχωμα του ζώου και οποιαδήποτε αλλαγή εντοπίζουμε, θα πρέπει να την αναφέρουμε στην επόμενη επίσκεψη στον κτηνίατρο.

Αλλεργίες

Οι αλλεργικές δερματίτιδες προκαλούνται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιδρά υπερβολικά σε συγκεκριμένες ουσίες (αλλεργιογόνα). Τα αλλεργιογόνα μπορεί να προέρχονται από το περιβάλλον του ζώου (π.χ. ακάρεα σκόνης, γύρη, χημικά καθαριστικά), από παράσιτα ή ακόμα και από το φαγητό. Η πιο συχνή δερματίτιδα που παρατηρείται στην κλινική πράξη είναι η αλλεργική από ψύλλους δερματίτιδα. Το αλλεργιογόνο σε αυτή την περίπτωση είναι το σάλιο του ψύλλου αφού τσιμπήσει το ζώο.

Σε όλες τις περιπτώσεις αλλεργίας, το «κλειδί» για τη θεραπεία είναι η απομάκρυνση του αλλεργιογόνου, όταν αυτό είναι εφικτό. Για παράδειγμα, στην αλλεργία από ψύλλους είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε αμπούλα αποπαρασίτωσης. Αν το ζώο μας είναι αλλεργικό σε κάποιο συστατικό της τροφής, θα πρέπει να αποκλείσουμε το συγκεκριμένο από το διαιτολόγιό του. Αν το ζώο ταλαιπωρείται από αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, η οποία εμφανίζεται στην κάτω επιφάνεια του σώματος εξαιτίας του τρόπου που ξαπλώνουν, σταματάμε να καθαρίζουμε το σπίτι με ισχυρά καθαριστικά ή αλλάζουμε τον χώρο που βγαίνει βόλτα (π.χ. αλλεργία στο γκαζόν ή σε φυτά). Στις περισσότερες περιπτώσεις, για να ανακουφίσουμε το ζώο από την έντονη φαγούρα χορηγείται τοπικά ή συστηματικά αντιισταμινικό ή κορτιζονούχο σκεύασμα, πάντα μετά από συνεννόηση με τον κτηνίατρο.

Μικρόβια

Το δέρμα ζώων και ανθρώπων έχει φυσιολογικά έναν αριθμό βακτηρίων επάνω του. Σε περίπτωση που υπάρξει υπερβολικός κνησμός, είτε το δέρμα δεν είναι υγιές λόγω κάποιου συστηματικού νοσήματος (π.χ. ορμονικού), τότε μπορεί να αναπτυχθούν μικρόβια. Η βακτηριακής αιτιολογίας δερματίτιδα ονομάζεται πυόδερμα και εμφανίζεται κλινικά με ανοικτές πληγές στο δέρμα, που τις περισσότερες φορές έχει και εξίδρωμα (υγρό). Σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη η χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού σκευάσματος.

Αλλη συχνή αιτία πρόκλησης δερματικών αλλοιώσεων είναι τα παράσιτα του δέρματος. Στην κλινική πράξη παρατηρείται πιο συχνά η δεμοδηκτική ψώρα και με μικρότερη συχνότητα η σαρκοπτική ψώρα. Η δεμοδηκτική ψώρα εμφανίζεται κυρίως σε ζώα νεαρής ηλικίας, μικρότερα του έτους και εκδηλώνεται κλινικά με εστίες αλωπεκίας (απώλεια τριχώματος) και υποτρίχωσης. Η εικόνα αυτή μπορεί να αφορά ένα ή και περισσότερα σημεία στο τρίχωμα. Η δεμοδήκωση δεν κολλάει ούτε σε άλλα ζώα, ούτε στον άνθρωπο, σε αντίθεση με τη σαρκοπτική ψώρα η όποια είναι μεταδοτική. Αν η δεμοδηκτική ψώρα εμφανιστεί σε ζώο ηλικίας μεγαλύτερης του ενός έτους, τότε θα πρέπει να γίνει περαιτέρω διερεύνηση του ζώου για κάποια συστηματική νόσο.

Τέλος, μια ακόμη αιτία που προκαλεί απώλεια τριχώματος στο ζώο είναι ο τριχοφάγος. Οταν αναφερόμαστε στον τριχοφάγο, μιλάμε για μύκητα, ο οποίος μπορεί να μεταδοθεί και στον άνθρωπο. Χαρακτηριστικές είναι οι κυκλικές εστίες αλωπεκίας που εμφανίζονται ασύμμετρα στο τρίχωμα.

Συνεπώς, όταν παρατηρούμε οποιαδήποτε αλλαγή στο δέρμα ή στο τρίχωμα, επισκεπτόμαστε τον κτηνίατρο, ώστε να γίνει αιτιολογική διάγνωση του προβλήματος. Πριν γίνει η κλινική εξέταση και η λήψη των απαραίτητων δειγμάτων για εξετάσεις, καλό θα είναι να μη χορηγείται κανένα φάρμακο που θα μπορούσε να αλλοιώσει την κλινική εικόνα.

* Κτηνίατρος, Αμπελόκηποι (Αθήνα)

Ο Παναγιώτης Διαμαντής θα παίρνει τα γράμματά σας στη διεύθυνση: Κολοκοτρώνη 8, Αθήνα (στήλη «Εμείς κι αυτά»), τα τηλεφωνήματά σας στον αριθμό 211 1045000, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, 11.00-13.00 και τα e-mails σας στη διεύθυνση [email protected]