Ακριβά πληρώνουν οι αμερικανικοί τραπεζικοί κολοσσοί το κραχ του 2008. Η νομική κάλυψη στις απάτες τους… κοστίζει

→Το ποσόν είναι μεγαλύτερο από το σύνολο των μερισμάτων που έλαβαν τα τελευταία 5 χρόνια οι μέτοχοι των έξι τραπεζών, ενώ ξεπερνά τα κέρδη που όλες μαζί είχαν πέρυσι

Του Μπάμπη Μιχάλη

Θα τους τα φάνε όλα οι δικηγόροι. Ο λόγος για τις 6 μεγαλύτερες… τράπεζες των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν ξοδέψει από την κορύφωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης στα τέλη του 2008 για αμοιβές σε νομικούς περισσότερα από 100 δισ. δολάρια (περίπου 50 εκατ. δολάρια τη μέρα!).

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει χθεσινό δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, οι JP Morgan, Bank of America, Citigroup, Goldman Sachs, Morgan Stanley και Wells Fargo έχουν ξοδέψει την τελευταία πενταετία για δικηγόρους, δικαστικές διαμάχες, συμβιβασμούς όπως και προβλέψεις για διευθέτηση κατηγοριών -οι οποίες αφορούν τις φαύλες πρακτικές τους στις χρηματοπιστωτικές αγορές- περισσότερα από 103 δισ. δολάρια. Το ποσόν είναι μεγαλύτερο από το σύνολο των μερισμάτων που έλαβαν τα τελευταία 5 χρόνια οι μέτοχοι των έξι τραπεζών, ενώ ξεπερνά τα κέρδη που όλες μαζί είχαν πέρυσι.

Το χειρότερο για τους τραπεζίτες είναι ότι αυτή η αιμορραγία δεν φαίνεται να τελειώνει σύντομα. Μετά την πολυδάπανη διάσωσή τους από τη χρεοκοπία, τη διαφυγή του συστημικού κινδύνου και την ανάκαμψη της οικονομίας, οι αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές δείχνουν πιο σίγουρες να διερευνήσουν και να οδηγήσουν στα δικαστήρια ή έστω σε έναν πολυδάπανο για τις τράπεζες συμβιβασμό όσο το δυνατόν περισσότερες υποθέσεις τραπεζικής απάτης. Διόλου τυχαίο το γεγονός ότι το 40% των νομικών και δικαστικών δαπανών των 6 τραπεζών προέκυψε μετά τον Ιανουάριο του 2012.

Οι περισσότερες υποθέσεις εστιάζουν:

α. Στις γνωστές πρακτικές παραπλάνησης που οι τράπεζες εφάρμοζαν την προηγούμενη δεκαετία με στόχο τους αγοραστές των διασφαλισμένων σε στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου χρεόγραφα -των γνωστών subprime. Οι τραπεζίτες γέμισαν ως γνωστόν τον πλανήτη με αυτά τα τοξικά χρεόγραφα, τα οποία όμως μετά το κραχ του 2008 δεν αξίζουν δεκάρα. Τώρα οι επενδυτές διεκδικούν αποζημιώσεις.

β. Στις πρακτικές στησίματος των επιτοκίων της διατραπεζικής αγοράς του Λονδίνου. Πρόκειται για τη γνωστή υπόθεση χειραγώγησης του Libor και το Euribor, τα οποία χρησιμοποιούνται για την αποτίμηση δανείων και πιστωτικών παραγώγων αξίας δεκάδων τρισ. δολαρίων σε όλον τον κόσμο.

γ. Στη χειραγώγηση των τιμών των συμβολαίων εμπορευμάτων -και των πιστωτικών τους παραγώγων- που οδήγησαν τεχνητά στα ύψη τις τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, της ηλεκτρικής ενέργειας, των τροφίμων και άλλων αγαθών αρκετές φορές στην προηγούμενη δεκαετία, αποφέροντας τεράστια κέρδη στους τραπεζίτες.

Η τελευταία υπόθεση, χθες, αφορούσε την απαίτηση των αμερικανικών αρχών από τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας JP Morgan ποσoύ μεγαλύτερου των 6 δισ. δολαρίων προκειμένου να διευθετηθούν οι σε βάρος της κατηγορίες για την πώληση τοξικών, διασφαλισμένων σε στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου ομολόγων, προς τις κρατικές εταιρείες στεγαστικής πίστης Fannie Mae και Freddie Mac. Το Ομοσπονδιακό Γραφείο Στεγαστικής Πίστης άσκησε δίωξη το 2011 τόσο κατά της JP Morgan όσο και εναντίον 17 ακόμη τραπεζών, καταγγέλλοντας αυτές υποστήριξαν ότι τα στεγαστικά δάνεια (στα οποία ήταν διασφαλισμένα ομόλογα ύψους 33 δισ. δολαρίων που δόθηκαν στις δύο παραπάνω κρατικές εταιρείες) ήταν συνεπή με τους κανόνες αποδοχής τους. Η ιστορία έδειξε ότι οι δανειολήπτες δεν είχαν καμία δυνατότητα αποπληρωμής και ότι οι τράπεζες υπερεκτίμησαν -προκειμένου να προωθήσουν στην αγορά- τα ομόλογα.

Πολιτικοί και λομπίστες

Στον φαύλο κύκλο της αχαλίνωτης κερδοσκοπίας που παράγουν με τις άνομες πρακτικές τους οι τραπεζίτες, κερδισμένοι δεν είναι βέβαια μόνο οι δικηγόροι, οι νομικοί σύμβουλοι ή οι δικαστές. Πολιτικοί και λομπίστες απολαμβάνουν μερίδιο από την τεράστια πίτα τραπεζικής κερδοφορίας. Οπως είναι γνωστό, εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια οι τράπεζες είναι σταθερά στην πρώτη τριάδα των κλάδων που δαπανούν τα περισσότερα στις ΗΠΑ για λόμπι και την οικονομική ενίσχυση των πολιτικών στις προεκλογικές τους εκστρατείες.