ΣΥΡΙΑ Την ώρα που αεροπορικές εταιρείες ακυρώνουν τις νυχτερινές πτήσεις τους προς Λίβανο, οι «πρόθυμοι» Γάλλοι και Βρετανοί, με διπλωματικές πιρουέτες, βάζουν λίγο νερό στο κρασί της δυτικής στρατιωτικής επέμβασης

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

Εξαρχής, το ερώτημα δεν ήταν το εάν, αλλά το πότε και το πώς. «Δεν έχω ακόμη αποφασίσει» για την «προειδοποιητική βολή» στη Συρία, δήλωσε χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, δύο ημέρες πριν από την προγραμματισμένη επιστροφή των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ από τη Δαμασκό -φέρνοντας στους συμμάχους πολύτιμα στοιχεία- και μία εβδομάδα πριν φτιάξει τις βαλίτσες του για τη σύνοδο κορυφής των G20, που φέτος γίνεται στην Αγία Πετρούπολη -επί ρωσικού εδάφους δηλαδή- στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου.

Καθώς όμως άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο εμφανές ότι η στρατιωτική επέμβαση των «προθύμων» κατά της Δαμασκού πήγαινε στις… καθυστερήσεις -με τον Βρετανό πρωθυπουργό να βρίσκεται σε πολιτική στενωπό και τον Γάλλο πρόεδρο να βάζει φαινομενικά λίγο «νερό» στο διπλωματικό «κρασί» του- η Ουάσινγκτον άρχισε να τρίζει τα «δόντια».

Λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη ενημέρωση του Κογκρέσου για τη συριακή κρίση (ξημερώματα στην Ελλάδα) κι εν μέσω φημών ότι επίκειτο η δημοσιοποίηση του πορίσματος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για την επίθεση με χημικά κατά αμάχων στη Συρία, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζος Ερνεστ, άρχισε να στέλνει προειδοποιητικά σινιάλα.

Ικανοποιημένες οι ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ, διεμήνυσε, είναι «ευχαριστημένες με την ισχυρή διεθνή υποστήριξη που υπάρχει» στα σχέδια για επέμβαση. Κι αυτή, τόνισε, είναι αναγκαία προκειμένου «άλλοι δικτάτορες» να μη θεωρούν ότι μπορούν να κάνουν χρήση χημικών όπλων και να τη γλιτώνουν. Διέψευσε κατηγορηματικά το χθεσινό όργιο δημοσιευμάτων ότι οι αμερικανικές αρχές δεν έχουν καταφέρει να αποδείξουν με στοιχεία πως για τη θηριωδία της 21ης Αυγούστου ευθύνεται ο Μπασάρ αλ Ασαντ.

Και μνημόνευσε με νόημα τις δηλώσεις του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών ότι οι ΗΠΑ μπορούν να λάβουν τις δικές τους αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική. «Οταν ο πρόεδρος φτάσει στο σημείο για να λάβει την κατάλληλη απόφαση -βάσει των εθνικών συμφερόντων- και απαιτηθεί μια νομική αιτιολόγηση για να τεκμηριωθεί και να στηριχθεί αυτή η απόφαση», κατέληξε, «τότε αυτή θα τη δώσουμε εμείς»!

Την ώρα που ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου έκανε αυτές τις δηλώσεις, ένα πέμπτο αμερικανικό αντιτορπιλικό κατέφτανε στην ανατολική Μεσόγειο. Προς το εκεί κατέπλεε και μία γαλλική φρεγάτα. Ενώ δύο αεροπορικές εταιρείες, η Air France και η Cyprus Airways, ανακοίνωναν χθες την ακύρωση των νυχτερινών τους πτήσεων προς τη Βηρυτό του Λιβάνου, επικαλούμενες την τεταμένη κατάσταση στην περιοχή…

Λίγα μίλια μακρύτερα, στο συμμαχικό Λονδίνο, ο «πρόθυμος» Βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, περνούσε εξαιρετικά δύσκολες ώρες. Εχοντας επιδοθεί σε… πολιτικές πιρουέτες από το βράδυ της Τετάρτης -μάλιστα πάνω στα «κάρβουνα» που του είχαν ανάψει η αντιπολίτευση και αντάρτες του κυβερνητικού συνασπισμού του- πάσχιζε όλη τη μέρα χθες να πετύχει τη συναίνεση στη Βουλή στα σχέδια μιας «ανθρωπιστικού χαρακτήρα» επέμβασης στη Συρία.

Δύο εκθέσεις για τα χημικά

Χωρίς να πολυπείσει για τις θέσεις της, η Ντάουνινγκ Στριτ παρουσίασε δύο εκθέσεις εμπειρογνωμόνων. Μία για τη νομιμότητα μιας στρατιωτικής επέμβασης, όπου οι ειδικοί αποφαίνονται ότι μπορεί να γίνει και χωρίς την εξουσιοδότηση του ΟΗΕ, με την επίκληση της «ανθρωπιστικής καταστροφής». Και μία των εγχώριων μυστικών υπηρεσιών για την επίθεση με χημικά όπλα στα ανατολικά προάστια της Δαμασκού, στις 21 Αυγούστου, αναφέροντας επιγραμματικά και απλοϊκά ότι «είναι εξαιρετικά πιθανό» να την έχει εξαπολύσει το καθεστώς Ασαντ!

Τα όσα ακολούθησαν στη Βουλή των Κοινοτήτων αποτύπωσαν τον διχασμό της ίδιας της βρετανικής κοινής γνώμης για το θέμα. Εχοντας ήδη προβάλει βέτο σε ένα a priori «πράσινο φως» στη στρατιωτική επέμβαση χωρίς να έχει προηγηθεί το πόρισμα του ΟΗΕ, οι αντιπολιτευόμενοι Εργατικοί του Εντ Μίλιμπαντ εμφανίστηκαν να έχουν πάρει το «μάθημα» από το «πάθημα» του Ιράκ, πριν από δέκα χρόνια. Ο Κάμερον, από την άλλη, ήταν κάτι παραπάνω από εμφανές ότι με τις παρεμβάσεις του έκανε «μαλάξεις» στους βουλευτές και στους πολίτες, προσπαθώντας διακαώς να διώξει από το προσκήνιο τις «Ερινύες» της Βαγδάτης. Σε κάθε περίπτωση, η τελική ψηφοφορία επί της στρατιωτικής επιχείρησης αποφασίστηκε ότι θα γίνει στη βρετανική Βουλή μετά την παρουσίαση της έκθεσης του ΟΗΕ. Κι αυτή θα πάρει κάποιες μέρες…

Στο Παρίσι, αντίστοιχα, η Εθνοσυνέλευση έχει προγραμματιστεί να συζητήσει επί της στρατιωτικής επέμβασης στις 4 Σεπτεμβρίου! Αλλά ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δεν έχει τα ίδια με τον Κάμερον βαρίδια. Δεν χρειάζεται την έγκριση της Βουλής για να λάβει αποφάσεις (ούτως ή άλλως δεν θα γίνει καν ψηφοφορία), ούτε τον πολυαπασχολεί που αντιδρούν στην επέμβαση ορισμένοι δεξιοί του UMP, η Αριστερά του Ζαν-Λικ Μελανσόν και η Ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν. Αντίθετα, τον στηρίζουν οι Σοσιαλιστές του και οι Πράσινοι.

Διχασμένοι οι Γάλλοι

Οσο για την κοινή γνώμη; Δείχνει μάλλον μπερδεμένη. Σε δημοσκόπηση της «Figaro», το 55% των Γάλλων δηλώνει ότι θα στήριζε μια επέμβαση του ΟΗΕ στη Συρία, αλλά το 41% δεν θέλει να συμμετάσχει η Γαλλία. Ομως, όπως έδειξε και η γαλλική επέμβαση στο Μάλι, η τάση αυτή μπορεί κάλλιστα να αλλάξει…

Δουλεύοντας ήδη για την επόμενη ημέρα, ο Γάλλος πρόεδρος είχε χθες συνάντηση με τον ηγέτη του Συριακού Εθνικού Συνασπισμού (SNC), κύριου φορέα της αντιπολίτευσης στον Ασαντ. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να σταματήσουν «οι σφαγές» και «η κλιμάκωση της βίας» στη Συρία -είπε- και «να γίνουν τα πάντα για μια πολιτική διευθέτηση. Ομως αυτό», προσέθεσε, «θα συμβεί μόνον όταν ο SNC θα μπορέσει να αποτελέσει μια εναλλακτική λύση, με τη δέουσα ισχύ, ιδίως σε ό,τι αφορά τον στρατό του». «Είμαστε πολύ χαρούμενοι», ανέφερε εκπρόσωπος του SNC. «Η Γαλλία και οι εταίροι της έχουν αποφασίσει να τιμωρήσουν το συριακό καθεστώς. Θα υπάρξει στρατιωτική βοήθεια στην αντιπολίτευση, για να αλλάξουν οι ισορροπίες δυνάμεων στη χώρα!»