Της Ελλης Πάνου
Εξι ώρες έμεινε στη Λισαβόνα η , όσο έμεινε πρόσφατα και στην Αθήνα. Φρούριο έγινε για να την υποδεχθεί η πρωτεύουσα της Πορτογαλίας και η υποδοχή ήταν ανάλογη με αυτή στην ελληνική πρωτεύουσα, τόσο από τις αρχές όσο και από τον λαό.
Θερμές κουβέντες εισέπραξε η Γερμανίδα καγκελάριος από την ηγεσία της χώρας, οργή από όσους την περίμεναν κοντά στο προεδρικό μέγαρο, οι οποίοι την κατηγόρησαν ότι επιδιώκει να κυριαρχήσει στην Ευρώπη, πιέζοντας και απαιτώντας για περισσότερη λιτότητα.
«Θέλει να σκοτώσει τους Πορτογάλους», «Η Πορτογαλία δεν είναι η χώρα της Μέρκελ», «Ναι σε μια ευρωπαϊκή Γερμανία – Οχι σε μια γερμανική Ευρώπη» έγραφαν τα πανό που κρατούσαν οι διαδηλωτές, πολλοί από αυτούς συμβολικά ντυμένοι στα μαύρα σε ένδειξη «πένθους».
Θυμίζοντας πολύ τις δηλώσεις «συμπάθειας» που είχε κάνει από την Αθήνα προς τον ελληνικό λαό, η Μέρκελ φρόντισε να τονίσει ότι γνωρίζει «πόσο σκληρό είναι το πρόγραμμα για πολλούς ανθρώπους» στην Πορτογαλία, λόγω και της υψηλής ανεργίας, ειδικά μεταξύ των νέων… που η Γερμανία θέλει να φροντίσει «να εκπαιδευτούν σωστά και επαγγελματικά».
Υποσχόμενη ότι η Πορτογαλία δεν πρόκειται να ζήσει την αβεβαιότητα που ζει η Ελλάδα, όταν έρθει η ώρα της καταβολής της επόμενης δόσης από το πακέτο διάσωσης, η Μέρκελ δήλωσε «σίγουρη» ότι η τρόικα θα ανάψει εύκολα το πράσινο φως, διαβλέποντας, όπως είπε, την αποφασιστικότητα της χώρας να ξεπεράσει αυτή τη δύσκολη φάση.
Σύμπτωση ίσως είναι ότι η επίσκεψη της Μέρκελ συνέπεσε με την τετράμηνη αναφορά των εκπροσώπων της ΕΚΤ, της Ε.Ε. και του ΔΝΤ για την πρόοδο και τη συμμόρφωση των δημοσιονομικών της χώρας με το πρόγραμμα διάσωσης που έχει υπογράψει η Λισαβόνα, προκειμένου να εκταμιευτούν άλλα 2,5 δισ. από το συνολικό πακέτο βοήθειας των 78 δισ. που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2011.
Η κεντροδεξιά κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο προσπαθεί επί ενάμιση χρόνο να δείξει την επιθυμία της να συμμορφωθεί πλήρως με τις επιταγές του μνημονίου της, υιοθετώντας τον περασμένο μήνα και έναν σκληρό προϋπολογισμό λιτότητας για το 2013, που περιλαμβάνει δραστικές περικοπές στο Δημόσιο και μεγάλες αυξήσεις φόρων.
Ο στόχος του Πορτογάλου πρωθυπουργού είναι να μειωθεί το έλλειμμα στο 4,5% του ΑΕΠ το 2013 από το 5% που υπολογίζεται ότι θα κλείσει φέτος, εξοικονομώντας 5,3 δισ. στον προϋπολογισμό του επόμενου χρόνου, ποσό που κατά 80% θα προκύψει από τη φορολογία.
Σκιές σε αυτή τη «ροζ» εικόνα, που φιλοτεχνούν Βερολίνο και Λισαβόνα για τη γρήγορη και ομαλή έξοδο της χώρας από την κρίση, προκαλούν οι ρωγμές στην ευρεία πολιτική συναίνεση που υπήρχε στην Πορτογαλία, με την αξιωματική αντιπολίτευση να εξαπολύει πλέον επιθέσεις εναντίον του πρωθυπουργού για το πρόγραμμα που συμφώνησε.
«Toν δρόμο της λιτότητας που υπερασπίζεται και απαιτεί η κ. Μέρκελ τον πορεύεται καλά ο πρωθυπουργός», δήλωσε ο ηγέτης των Σοσιαλιστών Ζοζέ Σεγκούρο. «Αλλά αυτό είναι βλακώδες και θα οδηγήσει την Πορτογαλία στη φτώχεια».
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Πάσος Κοέλιο, αγωνιώντας να διαφοροποιήσει τη χώρα του από την Ελλάδα και να υπερασπιστεί τον χαρακτηρισμό του «καλού μαθητή» που απονέμεται συχνά πυκνά στην Πορτογαλία, έδειχνε φανερά ικανοποιημένος από τους επαίνους της Μέρκελ. Απέρριψε τη σκληρή κριτική της αντιπολίτευσης και υποστήριξε ότι «ο δρόμος που ακολουθεί είναι ο μοναδικός που θα βγάλει την χώρα από την κρίση».
Πρέπει ωστόσο να προετοιμαστεί για νέες αντιπαραθέσεις με τους ψηφοφόρους, των οποίων η υπομονή δοκιμάζεται και εξαντλείται, όσο οι μισθοί μειώνονται και η ύφεση βαθαίνει, με την επόμενη μεγάλη κινητοποίηση να έχει προγραμματιστεί για αύριο, με τη γενική απεργία που έχουν κηρύξει τα συνδικάτα στην Ιβηρική χερσόνησο.
Ενα παράδειγμα της κλιμακούμενης αντίθεσης στις επιταγές του πορτογαλικού μνημονίου ήταν το πρωτοσέλιδο μιας μεγάλης οικονομικής εφημερίδας της χώρας, του «Diario Economico», που καταδίκαζε τη Μέρκελ για τα «επιστημονικά της πειράματα» με την Πορτογαλία, υποστηρίζοντας ότι η ύφεση θεραπεύεται με αύξηση και όχι μείωση των δημόσιων δαπανών.
«Η Μέρκελ έχει μετατρέψει σε έναν οικονομικό Φράνκενσταϊν την Πορτογαλία», σημειώνει η εφημερίδα, προειδοποιώντας για βουτιά της οικονομίας της χώρας.
