Μόνο σε ένα σημείο συμφώνησαν οι τέως, πρώην και νυν πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ: στις μεγάλες ευθύνες της Νέας Δημοκρατίας για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η χώρα. Μιλώντας στην επετειακή εκδήλωση για την 3η Σεπτέμβρη, όλοι προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τις επιλογές τους, επιρρίπτοντας ευθύνες ακόμα και στους άλλους ηγέτες του Κινήματος.
Βενιζέλος: Στην πενταετία 2004-2009 οι αιτίες της κρίσης
Πρόσκληση «συμπόρευσης όλου του χώρου που πιστεύει στον ευρωπαϊκό δημοκρατικό σοσιαλισμό, χωρίς ηγεμονισμούς και αποκλεισμούς» με ορίζοντα τις επικείμενες ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές, απηύθυνε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος στην κεντρική ομιλία του με την οποία ολοκληρώθηκε το διήμερο συνέδριο για την 3η Σεπτέμβρη.
Ο κ. Βενιζέλος οριοθέτησε τη σχέση του ΠΑΣΟΚ με τη ΝΔ, και άσκησε δριμεία κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ, αφήνοντας να εννοηθεί ουσιαστικά ότι δεν μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε επαφή και συζήτηση με έναν χώρο «η ηγεσία του οποίου βασίζει την ύπαρξή του στη συκοφάντηση, την υπονόμευση, την ακύρωση όχι απλά και μόνο του σημερινού ΠΑΣΟΚ αλλά της ιστορικής διαδρομής της παράταξης».
Αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στον Αντώνη Σαμαρά, ο κ. Βενιζέλος σημείωσε ότι «το εθνικό καθήκον αλήθειας» του επιβάλλει να πει «σε όσους διαχωρίζουν τη θέση τους από το πρώτο πρόγραμμα, αλλά συμφωνούν με το δεύτερο πρόγραμμα μέσα στο πλαίσιο του οποίου πορεύεται η χώρα από τα τέλη Οκτωβρίου 2011, ότι ναι το δεύτερο πρόγραμμα έπρεπε να έχει υιοθετηθεί εξαρχής, μόνο που αυτό δεν μπορούσε δυστυχώς να γίνει μονομερώς από την Ελλάδα. Και χωρίς το πρώτο πρόγραμμα δεν θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε το δεύτερο». Επανέλαβε ότι έπρεπε να επιμείνει το Μάιο του 2010 στην πρότασή του για υπερψήφιση του πρώτου μνημονίου με αυξημένη πλειοψηφία τριών πέμπτων.
Επιπλέον, εντόπισε τις αιτίες για την κρίση, στην πενταετία 2004-2009, αναφέροντας ότι το ΠΑΣΟΚ παρέδωσε την εξουσία στις αρχές 2004 με την Ελλάδα μέλος της Ευρωζώνης «έτοιμη να υποδεχθεί το μεγάλο γεγονός των Ολυμπιακών Αγώνων» και «βρέθηκε στα τέλη του 2009 ξανά στην εξουσία αντιμέτωπο με μια κατάσταση που κανείς δεν μπορούσε εύκολα να συνειδητοποιήσει στην πλήρη της διάσταση». Επεσήμανε δε ότι «η κρίση που εμφανίστηκε το 2008 και μετά ως κρίση δημοσιονομική και διαρθρωτική, κρίση νοοτροπιών, στερεοτύπων και πρακτικών, κρίση μοντέλου οργάνωσης του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας, δείχνει, δυστυχώς, ότι απουσίαζε η εθνική και ευρωπαϊκή επίγνωση». Επιπλέον, υποστήριξε ότι «πολύ πιο ήπια μέτρα που μπορούσαν να ανακόψουν την αρνητική πορεία δεν ελήφθησαν ούτε όταν η κρίση είχε γίνει ορατή δια γυμνού οφθαλμού διεθνώς από το 2007 και μετά».
Ο κ. Βενιζέλος σημείωσε ότι οι διαφορές ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ είναι «διαφορές ιστορικές, ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητας, διαφορές προφανείς που καθίστανται ακόμα προφανέστερες τώρα, παρά τη συνεργασία μας στο σχήμα εθνικής ευθύνης, λόγω των επικείμενων ευρωεκλογών που αναδεικνύουν τις διαφορετικές πλατφόρμες του ΕΛΚ και του ΕΣΚ. Τόνισε επίσης ότι η προγραμματική συμφωνία με τη ΝΔ «δεν είναι μια συμφωνία των δύο κομμάτων που επωμίζονται τώρα το βάρος της διαχείρισης της κρίσης», αλλά «το πολιτικό πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου ανασυγκρότησης» που βασίζεται στην παραδοχή ότι «νέα δημοσιονομικά περιοριστικά μέτρα δεν τα αντέχει ούτε η οικονομία, ούτε η κοινωνία, ούτε η πολιτική ζωή της χώρας.
Παπανδρέου: «Ήμουν, είμαι και θα είμαι εδώ»
«Μέσα στις πιο εφιαλτικές συνθήκες, μείναμε όρθιοι» και «με την αυτοπεποίθηση ότι καταφέραμε όσα κανείς στο εξωτερικό δεν περίμενε, είναι η ώρα να διαμορφώσουμε μια νέα πορεία, για την Ελλάδα, την Ευρώπη αλλά και στη διεθνή σκακιέρα», σημείωσε ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου. Επιπλέον, με εκτενή αναφορά στα πεπραγμένα του υπερασπίστηκε τις επιλογές και την περίοδο της διακυβέρνησής του, ασκώντας δριμεία κριτική στη ΝΔ.
Παράλληλα, έστειλε το μήνυμα ότι «ήμουν, είμαι και θα είμαι εδώ» για να υπηρετεί τις αρχές του, «γιατί δεν με κρατάει κανείς, δεν υπήρξα ποτέ, ούτε σκοπεύω να γίνω όμηρος κανενός».
Ο πρώην πρωθυπουργός ανέφερε ότι τη διετία 2009-2011, μέσα στις χειρότερες δυνατές συνθήκες, έγινε μια αρχή προς τη σωστή κατεύθυνση, παντού, «μια αρχή, που αν είχε γίνει έστω λίγα χρόνια πριν, δεν θα χρειαζόμασταν ποτέ Μνημόνια». Αν και παραδέχτηκε ότι το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό για το οποίο προσπάθησε η διακυβέρνησή του, είπε ότι πρώτα από όλα ήταν να σωθεί η Ελλάδα από την «δημοσιονομική ασφυξία», είπε ότι «πετύχαμε σίγουρα τη χορήγηση οξυγόνου για να μην καταστραφεί η χώρα».
Ο κ. Παπανδρέου άφησε σαφείς αιχμές προς τον Αντώνη Σαμαρά, αναφέροντας ότι «τότε η πολιτική συναίνεση για τους περισσότερους ακόμη και σε αυτονόητα πράγματα μπροστά στον κίνδυνο εθνικής καταστροφής, ήταν αδιανόητη» και πως «άλλοι επέλεξαν το ρόλο του «προπονητή της εξέδρας». «Τους άρεσε για παράδειγμα, εκ των υστέρων βέβαια, το δεύτερο Μνημόνιο, αλλά όχι το πρώτο. Λένε ότι δεν ήθελαν το πρώτο Μνημόνιο, αλλά πανηγυρίζουν για την πρωτοφανή μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος που οφείλεται στο πρώτο Μνημόνιο», συμπλήρωσε.
Ασκώντας δριμεία κριτική στη ΝΔ, ο κ. Παπανδρέου είπε ότι η κυβέρνησή του ανέλαβε το 2009 παραλαμβάνοντας, «όπως απεδείχθη αργότερα» και μια «βόμβα» «που απειλούσε την ύπαρξη της χώρας και το μέλλον του Ελληνισμού». «Γιατί», συνέχισε, «το βασικό πρόβλημα της χώρας δεν ήταν το Πρόγραμμα Προσαρμογής, ούτε η «συνταγή» του 2010», αλλά «η πραγματικά θανάσιμη συνταγή, ήταν το πελατειακό πάρτι μέχρι το 2009». «Ένα πάρτι» που, όπως είπε, είχε οδηγήσει τη χώρα να έχει ύφεση στο -3%,, δημόσια διοίκηση διαλυμένη και χρέος στα 320 δισ. και ιλιγγιωδώς αυξανόμενο και νέο έλλειμμα στα 36,5 δισ.
«Τέτοιο εκρηκτικό κοκτέιλ αρνητικών παραγόντων ταυτόχρονα, δεν αντιμετώπισε κανένα άλλο Κράτος – Μέλος της Ένωσης. Και μάλιστα, σε μια συντηρητική Ένωση – με μεγάλες ευθύνες για την έλλειψη εποπτείας της Κυβέρνησης Καραμανλή – που όμως μας παρακολουθούσε με αμηχανία, καχυποψία, αδρανούσα, χωρίς γνώση ή εμπειρία προηγούμενη για το τι μέλλει γενέσθαι», τόνισε. Υποστήριξε επίσης ότι «άλλοι, λοιπόν, ήταν οι εμπρηστές. Και όμως το μόνο θέμα συζήτησης είναι πόσα και ποια λάθη έκαναν οι πυροσβέστες».
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε και στην περίοδο της παραίτησής του από την πρωθυπουργία. Είπε ότι με στοιχειώδη ουσιαστική πολιτική συναίνεση το 2010 ή έστω αμέσως μετά τη Συμφωνία των Βρυξελλών τον Οκτώβριο του 2011, η χώρα θα βρισκόταν σήμερα σε πολύ καλύτερη μοίρα», για να σημειώσει ότι «την ώρα της ύψιστης εθνικής ευθύνης, κάποιοι σκεφτόντουσαν μόνο πώς θα αναρριχηθούν γρηγορότερα στην εξουσία» και πως «κάποιοι άλλοι πώς θα τελειώνουν μια ώρα αρχύτερα με μία δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση».
Ακόμα, τόνισε ότι επιδίωξε μια κυβέρνηση συνεργασίας και υποστήριξε πως το γεγονός ότι αυτό δεν προχώρησε «αποτέλεσε στρατηγική ήττα για το ΠΑΣΟΚ».
Σημίτης: Πυρά και στο εσωτερικό
Το ΠΑΣΟΚ, με θάρρος, φαντασία, συναίσθημα ευθύνης, σε συνεργασία με πολλούς άλλους, με νέα πρόσωπα και νέες ιδέες, να γίνει ο «μοχλός της αλλαγής», να βάλει τις βάσεις για την παράταξη της δημιουργίας και της αλληλεγγύης, τις βάσεις για ένα νέο ρεύμα ανανέωσης, καθοριστικό για το ξεπέρασμα της κρίσης, τόνισε στην ομιλία του ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του Κινήματος, Κώστας Σημίτης.
«Υπάρχουν πολλές διάχυτες προοδευτικές ομάδες που θέλουν να συνεργαστούν, χρειάζεται νέα αρχή τώρα στην οποία όλοι θα μπορούν να συμμετέχουν και δεν θα υπάρχουν εισιτήρια πρώτης δεύτερης τρίτης θέσης. Χρειάζεται ελεύθερη συζήτηση, αναζήτηση σε διάφορες κατευθύνσεις, ανοικτές διαδικασίες και όχι κλειστά δωμάτια. Χρειάζεται μια φάση όπως του 1974 χωρίς αρχηγούς, ιεραρχίες και επετηρίδες», σημείωσε. Πρότεινε ειδικότερα, «ας προσπαθήσουμε μια ευρύτερη συνεργασία στην αρχή με χαλαρούς κανόνες και βαθμιαία μετά από συνεννοήσεις πιο σαφείς». «Δεν με ενδιαφέρουν οι υπερχειλίζοντες εγωισμοί μικροαρχηγών και μονίμως διαφωνούντων», τόνισε.
Ο πρώην πρωθυπουργός παραλλήλισε τη σημερινή εποχή με το 1974, σημειώνοντας ότι «έτσι και σήμερα βρισκόμαστε σήμερα σε μια στιγμή που είναι ανάγκη να αρχίσει μια νέα εποχή». Άσκησε δριμεία κριτική αρχικά γενικά και κυρίως προς τη ΝΔ, ενώ άσκησε και κριτική και στη στάση με την οποία αντιμετώπισε προεκλογικά την κρίση η κυβέρνηση Παπανδρέου.
Συγκεκριμένα, είπε ότι «οι ταγοί μας στην πλειοψηφία τους αποδείχτηκαν ανειλικρινείς απέναντι στους εαυτούς τους, απέναντι στη χώρα και στα αξιώματα που κατείχαν είτε στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση». «Τυφλοί και αδιάφοροι για τις επιδράσεις στην οικονομία», πρόσθεσε. Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι παρά την «κοσμογονική αλλαγή στη θέση της χώρας» και τη λειτουργία της σε ένα νέο περιβάλλον, με την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ, κυρίαρχος στόχος της πολιτικής συνέχισαν να είναι οι πελατειακές σχέσεις. «Το 2004 περισπούδαστα τόνιζαν πως αυτοί θα έδιναν στο λαό ό,τι δεν του είχε δώσει το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή θέσεις και χρήματα, όμως οι συνθήκες είχαν αλλάξει μετά την ένταξη στο ευρώ», είπε.
Αφού έφερε παραδείγματα κακοδιαχείρισης, ο κ. Σημίτης είπε ότι το 2009 η Ελλάδα ξεπέρασε κάθε προηγούμενο και κάθε άλλη χώρα της ΕΕ ως προς το ύψος του ελλείμματος. «Τη στιγμή της καταστροφής το ΠΑΣΟΚ θεώρησε ότι δεν υπάρχει λόγος ιδιαίτερης ανησυχίας, ότι τα χρήματα μπορούν να βρεθούν για τη συνέχιση των παροχών», είπε και πρόσθεσε: «Σιωπήσαμε μπροστά στο τσουνάμι» και άρχισε, όπως είπε, το δόγμα ότι μια προοδευτική κυβέρνηση είναι ενάντια σε περικοπές επιδομάτων και παροχών, ότι ο προοδευτικός χώρος δεν έχει σχέση με ισοσκελισμένους ισολογισμούς. «Δημιουργήσαμε έτσι την εντύπωση ότι είμαστε μάγοι και ως τέτοιοι θα τα τακτοποιήσουμε όλα χωρίς να ανησυχήσουμε τους πολίτες», τόνισε ο κ. Σημίτης και πρόσθεσε ότι τόσο το Κίνημα αλλά κυρίως ο λαός πλήρωσε «τις φαντασιώσεις μας».
Ο κ. Σημίτης άσκησε κριτική και για τη σημερινή κατάσταση, αναφέροντας ότι «κάποιοι από εμάς ακόμα και σήμερα υπερασπίζονται για χάρη δήθεν των εργαζομένων τις τερατώδεις ρουσφετολογικές προσλήψεις που έγιναν από τη ΝΔ από το 2004-2009». Ακόμα, ανέφερε ότι «δυστυχώς μάθαμε πολύ λίγα» και πως ο «λόγος μας» είναι 2 ή περισσότερων επιπέδων.
efsyn.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
