→ΓΕΡΜΑΝΙΑ Η Μέρκελ δεν εφησυχάζει με το άνετο προβάδισμα των δημοσκοπήσεων, γιατί στις προηγούμενες αναμετρήσεις κατέγραψε μικρότερα ποσοστά από τα προβλεπόμενα και φοβάται μια μεγάλη δυσάρεστη έκπληξη
Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη
Πριν από οκτώ χρόνια η Ανγκελα Μέρκελ κοιτούσε μελαγχολικά και δύσπιστα τα αποτελέσματα των εκλογών, μη μπορώντας να πιστέψει ότι καταβαραθρώθηκε στο 35,2%, επτά ολόκληρες μονάδες κάτω από τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση, το 2009, δεύτερη φορά το σημαντικό της προβάδισμα έλιωσε σαν κερί στον ήλιο, αν και οι Συντηρητικοί παρέμειναν στην εξουσία, παρά το γεγονός ότι κατέγραψαν το χειρότερο αποτέλεσμα από το 1949.
Γεγονός πάντως παραμένει ότι τόσο οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) όσο και το αδελφό βαυαρικό κόμμα των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) σημείωσαν στις τελευταίες έξι αναμετρήσεις, δηλαδή από το 1990 και μετά, επιδόσεις κατώτερες των δημοσκοπήσεων.
Τα δυο δεξιά κόμματα έρχονται και πάλι πρώτα στα γκάλοπ που έχουν διεξαχθεί για τις εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου, αλλά το πάθημα των προηγούμενων αναμετρήσεων εξηγεί άριστα γιατί η Μέρκελ δεν σταμάτησε την προεκλογική της καμπάνια, η οποία περιλαμβάνει 56 σταθμούς για τον Σεπτέμβριο πριν από την κρίσιμη ημέρα της αναμέτρησης. Ισως γι’ αυτό και η μόνιμη επωδός της καγκελάριου είναι ότι «οι συμπολίτες μας θα βιώσουν ένα σκληρό ξύπνημα εάν δώσουν μεγάλη βάση στις δημοσκοπήσεις».
Κάποτε οι δημοσκοπήσεις θεωρούνταν «υψηλής ακριβείας» και αποτελούσαν ένα βαρόμετρο για τον γερμανό ψηφοφόρο, τώρα, όμως, το «βαρόμετρο» αυτό έχει απολέσει την ακρίβειά του, καθώς οι κομματικές συμμαχίες αδυνατίζουν, η αποχή ανεβαίνει και νεοεισερχόμενοι πολιτικοί στη γερμανική σκηνή διαμελίζουν σε ακόμη περισσότερα κομμάτια την εκλογική πίτα. «Δεν μιλάμε για ένα δραματικό σενάριο το όποιο δημιουργήσαμε για χάρη της προεκλογικής μας εκστρατείας» δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο Χέρμαν Γκρούμπε, διευθυντής της εκστρατείας της Μέρκελ, απευθυνόμενος σε μια μικρή ομάδα ξένων δημοσιογράφων, όταν ρωτήθηκε για την (αν)αξιόπιστια των δημοσκοπήσεων. Πρόσθεσε δε ότι «θα είναι μια κούρσα που θα κριθεί στον πόντο και όλα τα σενάρια παραμένουν ανοιχτά».
Κι αυτό γιατί, όπως επισημαίνει η ανάλυση του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, μπορεί οι Χριστιανοδημοκράτες να έχουν ένα μεγάλο προβάδισμα 15 ποσοστιαίων μονάδων από το επόμενο μεγαλύτερο κόμμα, τους Σοσιαλδημοκράτες, αλλά ο κεντροδεξιός συνασπισμός της έρχεται ισόπαλος με ποσοστό 45% με τον συνασπισμό των τριών κεντροαριστερών κομμάτων σε πολλές δημοσκοπήσεις. Επιπροσθέτως, η Γερμανίδα καγκελάριος γνωρίζει καλά ότι στις εκλογές του 2005, σχεδόν το ένα τρίτο των ψηφοφόρων αποφάσισε μόλις την τελευταία εβδομάδα ποιο κόμμα θα ψηφίσει.
«Οι επικείμενες εκλογές θα είναι μακράν οι πλέον δύσκολες ως προς την πρόβλεψη του αποτελέσματος» υπογράμμισε ο Βόλφγκανγκ Γκιμπόβσκι, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ, συνιδρυτής της Εκλογικής Ομάδα Ερευνας (FGW) -ενός ινστιτούτου δημοσκοπήσεων- το 1974. «Είναι ένα τεράστιο λάθος να πιστεύουμε ότι Μέρκελ θα νικήσει. Υπάρχει πολλή αστάθεια και η δεξαμενή των αναποφάσιστων ψηφοφόρων είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Τα προγράμματα των κομμάτων είναι τόσο όμοια, οπότε εύκολα οι ψηφοφόροι μπορεί να αλλάξουν γνώμη ακόμη και την ημέρα της αναμέτρησης. Επιπροσθέτως, η εμπιστοσύνη των Συντηρητικών στα γκάλοπ δέχθηκε ένα ακόμη μεγάλο πλήγμα τον Ιανουάριο, όταν απώλεσαν το κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας από τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους. Τότε οι δημοσκοπήσεις έδιναν στο CDU 41% και τελικώς πήρε 36%.
Από την πλευρά του, ο Πέερ Στάινμπρουκ, ο υποψήφιος του SPD που κέρδισε την πρόσφατη τηλεμαχία με τη Μέρκελ, είπε χαρακτηριστικά ότι η αναμέτρηση της 22ας Σεπτεμβρίου «είναι σαν έναν αγώνα ποδοσφαίρου – όπου το αποτέλεσμα κρίνεται στα τελευταία 10 λεπτά». Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι αν το SPD καταφέρει να κινητοποιήσει επιπλέον 2 εκατομμύρια ψηφοφόρους του, οι οποίοι απείχαν από τις δύο τελευταίες αναμετρήσεις, θα μειώσει το ποσοστό της δεξιάς Συμμαχίας CDU/CSU στο 37% από το σημερινό 40%. Κάτι τέτοιο θα γκρέμιζε τις φιλοδοξίες της Μέρκελ και θα την ανάγκαζε ή να προχωρήσει στη συγκρότηση ενός μεγάλου συνασπισμού Αριστεράς – Δεξιάς, όπως έκανε το 2005-2009, ή, στη χειρότερη για εκείνη περίπτωση, Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι θα πετύχαιναν μια σπουδαία νίκη.
