Γράφει η Βάλια Καιμάκη
Το παρθενικό του «τιτίβισμα» στο twitter έκανε στις 12 Δεκεμβρίου, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας της Γουαδελούπης (βοήθειά μας) ο Ποντίφικας (@Pontifex) σε οκτώ γλώσσες. Το επιτελείο του ενημέρωσε πως πάτησε το κουμπί για την παρθενική αυτή ανάρτηση ο ίδιος, ενώ στη συνέχεια θα αναλάβει τα ηνία ειδικό επιτελείο, με τον Βενέδικτο 16ο να έχει μονάχα την επίβλεψη.
Τα των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης του Βατικανού έχει αναλάβει ο Γκρεγκ Μπουρκ, άρτι αφιχθείς από το κανάλι Fox News… Σημειωτέον, πέρυσι το Βατικανό είχε λανσάρει εφαρμογή «εξομολογήσεων» για iPhone, έναντι αντιτίμου φυσικά. Και τελευταία «γαργαλιστική» λεπτομέρεια: ο Πάπας δεν θ’ ακολουθεί κανέναν, γιατί, ως γνωστόν, δεν υπάρχει κανένας πάνω από αυτόν. Ακολουθεί μόνο τον εαυτό του στις άλλες γλώσσες.
Η είσοδος του Πάπα στο twitter μπορεί να είναι σημαντική για τα εκατομμύρια των καθολικών ανά τον κόσμο, είναι όμως ακόμα περισσότερο σημαντική για το στάτους των κοινωνικών δικτύων.
Ο συμβολισμός είναι ξεκάθαρος. Τα sosial media έγιναν αποδεκτά και από το πλέον συντηρητικό οχυρό του δυτικού κόσμου, κάτι που μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα: ή ότι τα social media έχουν τόση δύναμη, που ούτε ο Πάπας δεν μπορεί να τα αγνοήσει, ή ότι έχουν πια ενταχθεί στα mainstream μίντια και άρα η παρουσία της κάθε περσόνας εκεί είναι απαραίτητη. Φυσικά το ένα δεν αποκλείει το άλλο και κατά πάσα πιθανότητα συμβαίνουν και τα δύο.
Οι πολιτικοί στο twitter (ας μην ξεχνάμε ότι ο Πάπας είναι αρχηγός κράτους) ακολουθούν συνήθως δύο δρόμους. Ο ένας είναι ο θεσμικός: ανακοινώσεις Τύπου –ενίοτε διανθισμένες με μια προσωπική νότα-, επίσημες φωτογραφίες, τίποτα που δεν θα έστελναν και σε μια εφημερίδα. Είναι η κατηγορία των ηγετών, οι οποίοι επιτρέπουν στα επικοινωνιακά τους επιτελεία να φτάσουν μέχρι ένα ορισμένο σημείο αντισυμβατικότητας αλλά να μην το ξεπεράσουν.
Είναι οι ίδιοι που συνήθως δεν ασχολούνται προσωπικά (όπως ο Πάπας) αλλά «επιτρέπουν» να περάσει η πολιτική τους ατζέντα και στα social media. Με αυτόν τον τρόπο, βέβαια, καταστρατηγείται κάθε έννοια του κοινωνικού δικτύου, κάθε πλεονέκτημα διάδρασης, πλησιάσματος με τον απλό πολίτη, αυθορμητισμού… όλων των στοιχείων που συνθέτουν τη δύναμη των social media.
Ο άλλος δρόμος ακολουθείται από εκείνους που ασχολούνται προσωπικά και, για απίθανους λόγους τους οποίους δεν έχω καταλάβει ακόμα, χαρακτηρίζεται από ένα απίθανο ξεγύμνωμα, συνήθως σε δίδυμο με μια εξίσου απίθανη επιθετικότητα. Αφορά κυρίως μεσαία και προς τα πάνω στελέχη, τα οποία θεωρούν ότι με την κατά μέτωπον επίθεση στον «εχθρό» κερδίζουν πόντους.
Και αυτό είναι αλήθεια, συσπειρώνουν τους οπαδούς του κόμματος, οι οποίοι φανατίζονται εξίσου και με τη σειρά τους διασπείρουν την επιθετικότητα, σε σημείο που να γίνονται πολλές φορές ενοχλητικοί. Ωστόσο, ο απλός πολίτης αυτό που εισπράττει είναι κυρίως σκουπίδια. Κραυγές στο Διαδίκτυο που του πληγώνουν τα αυτιά.
Για να γυρίσουμε, όμως, στον Πάπα, πέρα από την ηγεσία του σ’ ένα μικροσκοπικό, αλλά διπλωματικά ισχυρό κράτος, πάνω από όλα είναι ο μεγαλύτερος θρησκευτικός ηγέτης στον κόσμο. Και εγκαινιάζει μια καινούργια εποχή, της διαδικτυακής κατήχησης.
Και μάλιστα σε μια συγκυρία, που λόγω της κρίσης πολύς κόσμος στρέφει τις ελπίδες του εκ νέου στη θρησκεία. Πώς θα διαρθρωθεί; Θα είναι τόσο θεσμική που να αναμεταδίδει τα δελτία Τύπου του Βατικανού ή θα θελήσουν να δώσουν και μια πιο προσωπική χροιά;
Το πρώτο του μήνυμα «Αγαπητοί μου φίλοι, είμαι ευτυχής που έρχομαι σ’ επαφή μαζί σας μέσω του twitter. Σας ευχαριστώ για τη μεγάλης σας ανταπόκριση. Εχετε την ευλογία μου μέσα από την καρδιά μου», πηγαίνει προς τα εκεί. Οπως και όλα τα υπόλοιπα μηνύματα της ίδιας μέρας: «Εχετε προτάσεις για το πώς μπορούμε να ασχοληθούμε περισσότερο με την προσευχή όταν η εργασία, η οικογένεια και ο κόσμος μάς απασχολούν τόσο πολύ;», για παράδειγμα.
Το περίεργο είναι ότι μετά τις 12 Δεκεμβρίου, ούτε φωνή ούτε ακρόαση… Περιμένουμε, λοιπόν, το χριστουγεννιάτικο τιτίβισμα.
