→Ολα τα κόμματα στη Γερμανία, με εξαίρεση την Αριστερά, συμφωνούν στα θεμελιώδη ζητήματα για τη διάσωση της ζώνης του ευρώ: Λιτότητα, λιτότητα, λιτότητα…
Του Μιχάλη Ψύλου
Η «καγκελάριος Τεφλόν» -αυτό είναι το παρατσούκλι της Ανγκελα Μέρκελ- θα επανεκλεγεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο για μια τρίτη θητεία στις αυριανές εκλογές. Ολες οι δημοσκοπήσεις φέρουν τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ στην πρώτη θέση με ποσοστό γύρω στο 40% και τουλάχιστον 10 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά από τους Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι τέσσερα χρόνια τώρα δεν έπεισαν τους Γερμανούς ψηφοφόρους πως έχουν να προτείνουν κάτι καλύτερο για τη βελτίωση της ζωής τους. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα είχε χάσει 10 εκατομμύρια ψηφοφόρους μεταξύ 1998 και 2009 -τα χρόνια που ήταν στην εξουσία- αλλά και τα τέσσερα τελευταία χρόνια στην αντιπολίτευση μικρή μόνο ανάκαμψη φαίνεται να έχει. Το μόνο που ελπίζουν οι Σοσιαλδημοκράτες είναι να υποχρεωθεί η Μέρκελ να συμπράξει μαζί τους στον νέο κυβερνητικό συνασπισμό, αν οι Ελεύθεροι Δημοκράτες -οι σημερινοί εταίροι των Χριστιανοδημοκρατών- δεν καταφέρουν να εκπροσωπηθούν στη νέα Βουλή.
Η μοναδική αβεβαιότητα των αυριανών εκλογών έχει να κάνει λοιπόν με το πολιτικό χρώμα της μελλοντικής κυβέρνησης. Γιατί τη σφραγίδα θα συνεχίσει να τη βάζει η σιδηρά καγκελάριος. «Angie for ever» (Ανγκελα για πάντα), όπως έγραφε στα αγγλικά ένα πανό στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωση της Μέρκελ, προκειμένου να διαβαστεί από τον υπόλοιπο κόσμο. Και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, που έχει βυθιστεί σε μια κρίση χρέους και ύφεσης τα τελευταία τέσσερα χρόνια λόγω ακριβώς της πολιτικής της Μέρκελ.
Τι μπορεί να περιμένει η υπόλοιπη Ευρώπη από το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών; Αυτό είναι άλλωστε και το μοναδικό ερώτημα που καθιστά «κρίσιμη» την αυριανή αναμέτρηση για τον μέσο Ευρωπαίο πολίτη.
«Μην περιμένετε σημαντικές αλλαγές στην ευρωπαϊκή πολιτική της Γερμανίας μετά τις 22 Σεπτεμβρίου, ακόμη κι αν συμβεί το απίστευτο και δεν επανεκλεγεί η Μέρκελ» λέει η Νίνα Σικ, αναλύτρια του Ινστιτούτου Open Europe. «Η εξίσωση δεν είναι αν η Μέρκελ αποτύχει, το ευρώ θα αποτύχει, η Ευρώπη θα αποτύχει. Ακόμη και μια αριστερή κυβέρνηση στο Βερολίνο θα ήταν ίσως λίγο πιο φιλική προς τις χώρες της κρίσης, αλλά και οι Σοσιαλδημοκράτες συμμερίζονται την πολιτική της Μέρκελ να κρατηθούν χαμηλά τα ελλείμματα των προϋπολογισμών των χωρών-μελών της ευρωζώνης. Αλλωστε όλα τα κόμματα στη Γερμανία, με εξαίρεση την Αριστερά, συμφωνούν στα θεμελιώδη ζητήματα για τη διάσωση της ζώνης του ευρώ» προσθέτει η Γερμανίδα αναλύτρια.
Λιτότητα, λιτότητα, λιτότητα…
Αγριεύουν τα πράγματα
Η Γερμανία της Μέρκελ μετέτρεψε την κρίση χρέους σε ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα για όλη την Ευρώπη. Τα μνημόνια που επιβάλλει στη μια χώρα της ευρωζώνης μετά την άλλη φέρνουν απερίγραπτη φτώχεια και δυστυχία. Μισθοί και συντάξεις καταρρέουν και η ανεργία εκτινάσσεται σε πρωτοφανή ύψη. Να γιατί ο ευρωσκεπτικισμός ανεβαίνει στα ύψη σε όλη την Ευρώπη, όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις. Στην Ισπανία, το 37% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι η συμμετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση επιδείνωσε την κατάσταση. Τον Ιούνιο του 2012 την ίδια άποψη είχε μόλις το 26% των Ισπανών. Στη Γαλλία -την πατρίδα της ευρωπαϊκής ιδέας- το 43% θεωρεί επίσης ότι τους έβλαψε η συμμετοχή στην Ε.Ε. (από 38%) και το 33% τάσσεται υπέρ της αποδέσμευσης από το ευρώ. Στην επίσης παραδοσιακά φιλο-ευρωπαϊκή Ιταλία το 45% έχει αρνητική γνώμη για την Ε.Ε. (από 39%), ενώ και στην ίδια τη Γερμανία το 44% των πολιτών βλέπει με δυσμενή τρόπο την Ε.Ε. (από 36%).
Η πολιτική του Βερολίνου, που αξιοποιείται θαυμάσια και από τις κυβερνήσεις των περισσότερων χωρών, θα συνεχίσει να βυθίζει τη γηραιά ήπειρο στην κρίση. Μόνο που έτσι, η κοινωνική κρίση θα εξελίσσεται ραγδαία σε πολιτική κρίση της Ε.Ε. Η γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» έγραψε ότι η Μέρκελ προτίθεται να επιδιώξει απευθείας συμφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών και όχι μέσω Βρυξελλών. Στη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας η καγκελάριος είπε άλλωστε ότι «δεν χρειάζεται να δοθεί περισσότερη εξουσία στις Βρυξέλλες».
H επιθεώρηση «Stratfor»
«Η Γερμανία δεν θα αλλάξει ξαφνικά τη στρατηγική της για την παροχή βοήθειας στις προβληματικές χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχίσει να παρέχει κεφάλαια» εκτιμά η αμερικανική επιθεώρηση «Stratfor» σε ανάλυση με τίτλο «Τι να περιμένει η Ευρώπη μετά τις γερμανικές εκλογές». Υπενθυμίζει μάλιστα μελέτη του γερμανικού ινστιτούτου Ifo σύμφωνα με την οποία «εάν η ευρωζώνη διαλυθεί και οι πέντε χώρες που έχουν ήδη λάβει βοήθεια αφεθούν να χρεοκοπήσουν, η Γερμανία θα χάσει περίπου 530 δισεκατομμύρια ευρώ». «Το πραγματικό κόστος θα ήταν πιθανό να είναι πολύ υψηλότερο, καθώς η πολιτική αστάθεια σε μεμονωμένες χώρες θα απειλούσε τη σταθερότητα της ευρωζώνης» σημειώνει η «Stratfor» και προσθέτει: «Η Γερμανία παρουσιάζεται συχνά ως η ηγέτις στην Ευρώπη, η χώρα που μπορεί να καθορίσει το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτή την απεικόνιση, αλλά οι πράξεις του Βερολίνου στην πραγματικότητα καθοδηγούνται από τη δύναμη της εξωτερικής ζήτησης και την ανάγκη να διατηρηθεί η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
«Η Ε.Ε. σήμερα δεν είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση πριν από πέντε χρόνια. Πολλά έχουν γίνει, διότι η κρίση είναι τόσο βαθιά» λέει ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, οικονομολόγος στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πολιτικής στις Βρυξέλλες. «Σε αυτά τα τρία-τέσσερα-πέντε χρόνια, η γερμανική κυβέρνηση και η καγκελάριος έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο». Η κρίση του ευρώ και η γερμανική διαχείρισή της έχουν αλλάξει την ισορροπία της εξουσίας στις Βρυξέλλες. Η κάποτε ισχυρή Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πρότεινε νόμους και ήλεγχε την κατάσταση, έχει χάσει έδαφος, καθώς τα πάντα καθορίζονται από το Βερολίνο. Είναι σαφές πλέον ότι καταρρέει η εμπιστοσύνη εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων προς το ευρώ και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, η οποία προκαλεί φυγόκεντρες δυνάμεις πρωτοφανούς έντασης και αναβιώνει την εχθρότητα κατά της Γερμανίας.
