Του Γιώργου Τσιάρα
Χάρη σε μια κλασική, για τους παροικούντες την Ουάσιγκτον, «συμφωνία της τελευταίας στιγμής» μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών, η Αμερική απέφυγε χθες να πέσει στον διαβόητο «δημοσιονομικό γκρεμό», όμως οι περισσότεροι ανεξάρτητοι αναλυτές εκτιμούν πως η συμφωνία αυτή έχει αμιγώς προσωρινό χαρακτήρα και δεν είναι από μόνη της αρκετή για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα υπερχρέωσης του αμερικανικού κράτους, την επίλυση του οποίου απλώς μεταθέτει στις καλένδες.
Από τεχνικής άποψης, βέβαια, τίποτα δεν είχε τελειώσει ώς αργά χθες το βράδυ, αφού το σχέδιο έπρεπε να εγκριθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου κυριαρχούν οι… πλουτοκράτες Ρεπουμπλικανοί, και στη συνέχεια να υπογραφεί από τον πρόεδρο Ομπάμα. Κάτι που θεωρείται περίπου βέβαιο, δεδομένου ότι η συμφωνία εκτός από «κατεπείγοντα» έχει σαφέστατα και προσωρινό χαρακτήρα.
Τι συμφώνησαν οι «σένατορς»; Στη δραματική ψηφοφορία που έλαβε χώρα τα ξημερώματα της Τρίτης, η αμερικανική Γερουσία ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία (89 υπέρ – 8 κατά) μια ενδιάμεση συμφωνία, με την οποία αποτρέπεται η αυτόματη εφαρμογή από σήμερα των προβλεπόμενων μέτρων σκληρής λιτότητας -μεγάλες περικοπές δημοσίων δαπανών και αυξήσεις φόρων σε ολόκληρη την κλίμακα- που θα έριχναν τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου στον λεγόμενο «δημοσιονομικό γκρεμό» της ύφεσης.
Με τον τρόπο αυτό διασφαλίστηκε και η συνέχιση της πλήρους καταβολής των επιδομάτων ανεργίας και άλλων κοινωνικών κονδυλίων πρώτης ανάγκης, τουλάχιστον για τους επόμενους λίγους μήνες.
Η συμφωνία προβλέπει αύξηση της φορολογίας για τις οικογένειες με ετήσιο εισόδημα 450 χιλιάδες δολάρια και άνω και για όσα άτομα βγάζουν πάνω από 400.000 τον χρόνο –γεγονός που σημαίνει ότι η βασική προεκλογική υπόσχεση του Μπαράκ Ομπάμα για αύξηση της φορολόγησης όσων έχουν εισόδημα πάνω από 250 χιλιάδες δολάρια κατέληξε, όπως και τόσες άλλες, στο προεδρικό συρτάρι.
Βέβαια, και οι Ρεπουμπλικάνοι είχαν δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα μπλοκάρουν κάθε αύξηση φόρων για τους πολύ εύπορους, ενώ όλες τις τελευταίες εβδομάδες προσπαθούσαν να βάλουν το «πλαφόν» της αυξημένης φορολογίας στο 1 εκατομμύριο δολάρια και πλέον ετησίως.
Στην πράξη, η προσωρινή συμφωνία απλώς αναβάλει τη… βουτιά στον «γκρεμό» για δύο μήνες, αφού το τεράστιο δημόσιο χρέος εξακολουθεί να αυξάνεται και τον ερχόμενο Μάρτιο αναμένεται να ξεπεράσει τα 16,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, που είναι το σημερινό «πλαφόν» δανεισμού, μετά τη συμφωνία του περσινού καλοκαιριού για αύξηση του ορίου από τα 14 τρισ. δολάρια. Τότε θα δοθεί και η επόμενη μεγάλη πολιτική μάχη γύρω από την νέα (απαραίτητη) αύξηση του ορίου, αλλά και γύρω από το ποια εισοδηματική τάξη θα πληρώσει μακροπρόθεσμα την εξωφρενικά υψηλή «λυπητερή».
Το μόνο βέβαιο είναι πως μια νέα αύξηση του πλαφόν δανεισμού θα πυροδοτήσει νομοτελειακά έναν νέο γύρο πιστοληπτικών υποβαθμίσεων από τη γνωστή αγέλη των… οίκων. Ως γνωστόν, η Standard & Poor’s υποβάθμισε από τον Αύγουστο του 2011, μετά δηλαδή την προηγούμενη αύξηση της οροφής του χρέους, την αξιολόγηση της Αμερικής, στερώντας της το ΑΑΑ –μια επιθετική κίνηση που έκτοτε απειλούν να αντιγράψουν οι άλλοι δύο οίκοι, δηλαδή η Moody’s και η Fitch, με δυνάμει σαρωτικές επιπτώσεις για την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία.
Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν ώς τώρα την κρίση τυπώνοντας δολάρια, στο πλαίσιο της λεγόμενης «ποσοτικής χαλάρωσης» (quantitative easing): έτσι, η Fed έχει πλημμυρίσει κυριολεκτικά την αγορά ομολόγων με φρεσκοτυπωμένο χρήμα, έχοντας ρίξει πάνω από δύο τρισεκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικά ομόλογα –πρακτική που, όπως φαίνεται, δεν θα εγκαταλειφθεί σύντομα.
Ομως αυτός ο ποταμός των δολαρίων δεν μπορεί να συγκαλύψει τα δομικά παραγωγικά προβλήματα της αμερικανικής οικονομίας και την εξάρτησή της από τον δανεισμό –ιδίως σε μια συγκυρία που η Ευρώπη, ή σωστότερα η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αρνούνται πεισματικά να ακολουθήσουν τη Fed στον δρόμο της δημοσιονομικής… απώλειας, λόγω της γνωστής αντιπληθωριστικής υστερίας του Βερολίνου.
Δεν γίνεται, με άλλα λόγια, το δολάριο να παραμείνει νο1 παγκόσμιο νόμισμα αναφοράς, όταν η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ το υπονομεύει τυπώνοντας αδιάκοπα για να δανείζει τον εαυτό της…
Η Χίλαρι στην εντατική
Ενας «θρόμβος στη φλέβα που βρίσκεται στον χώρο ανάμεσα στον εγκέφαλο και στο κρανίο πίσω από το δεξί αυτί» ήταν ο λόγος που οδήγησε στην εντατική τη Χίλαρι Κλίντον. Η απερχόμενη υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν υπέστη τελικά εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως ήταν ο αρχικός φόβος των γιατρών.
Στην 65χρονη Κλίντον χορηγήθηκε αντιπηκτικό υγρό ώστε να διαλυθεί ο θρόμβος, ενώ οι γιατροί ανέφεραν ότι η Κλίντον «σημειώνει εξαίρετη πρόοδο και είμαστε βέβαιοι ότι θα αναρρώσει πλήρως». Οπως και να 'χει, την Κλίντον πρόκειται να διαδεχτεί στον θώκο ο Τζον Κέρι, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, τον οποίο έχει ονομάσει επόμενο υπουργό Εξωτερικών ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.
