Οσοι έχουν ενταχθεί στις διατάξεις του νόμου του 2011 οφείλουν να υπαχθούν στις νέες ρυθμίσεις, καθώς θα βρεθούν στον αέρα σε περίπτωση που δεχτούν προσφυγή

→Καλύπτονται μόνον οι προ του 1983 περιπτώσεις. Ερωτήματα και για την τύχη τού 4178/2013 μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματικό το σύνολο των διατάξεων του 4014/2011

Της Χαράς Τζαναβάρα

Μόνον οι προ του 1983 ιδιοκτήτες αυθαιρέτων μπορεί να νιώθουν ασφαλείς προσφεύγοντας στις νέες διαδικασίες τακτοποίησης. Για λόγους πρόνοιας, παρ’ όλο που δεν επιβάλλεται από τον νόμο, οι περίπου 350.000 περιπτώσεις που έχουν ενταχθεί στις διατάξεις του νόμου του 2011 οφείλουν να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις καθώς θα βρεθούν στον αέρα σε περίπτωση που δεχτούν προσφυγή από κάποιο γείτονα.

Την Παρασκευή έγιναν γνωστά περισσότερα στοιχεία για την υπ’ αριθμόν 3341/2013 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματικό το σύνολο των διατάξεων του 4014/2011, η οποία σύμφωνα με νομικούς κύκλους δημιουργεί ερωτήματα και για την τύχη τού 4178/2013, που τέθηκε σε εφαρμογή από τις 2 Σεπτεμβρίου. Συνεργάτες του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος Σταύρου Καλαφάτη, που ρωτήθηκαν από την «Εφ.Συν.», διαβεβαιώνουν ότι οι νέες ρυθμίσεις θα αντέξουν στον βέβαιο νέο έλεγχο συνταγματικότητας.

Το γραφείο Τύπου εξέδωσε δισέλιδη ανακοίνωση στην οποία αναφέρει με έμφαση ότι ο νέος νόμος «κινείται στο πλαίσιο της νομολογίας του ΣτΕ», παρ’ όλο που ώς χθες δεν είχε στα χέρια του το πλήρες κείμενο της απόφασης του Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Βασικό επιχείρημα είναι η διπλή κατηγοριοποίηση των αυθαιρέτων, με βάση τον χρόνο κατασκευής και τη βαρύτητα της πολεοδομικής παράβασης. Δίνουν έμφαση στο γεγονός ότι σε μεγάλες παρανομίες ή για αυθαίρετα που δεν έχουν οικοδομική άδεια, οι ιδιοκτήτες θα ενταχθούν στη διαδικασία, αλλά για την οριστική τακτοποίηση θα ελεγχθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Οι επιχειρηματολογία των δικαστών

«Η καταγραφή των αυθαιρέτων είναι ο μόνος τρόπος να γνωρίσουμε την κατάσταση για να προχωρήσουμε στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό» υποστήριξε συνεργάτης του Στ. Καλαφάτη, προαναγγέλλοντας την έκδοση του διατάγματος για την «ηλεκτρονική ταυτότητα», που αφορά όλα τα κτίρια και αναμένεται μέσα σε μία πενταετία να δώσει την πλήρη εικόνα των οικοδομών της χώρας. Ετοιμάζεται επίσης το νομοσχέδιο για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, που με βάση τα προβλεπόμενα στον νόμο για τα αυθαίρετα πρέπει να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή ώς το 2018.

Δύο είναι τα βασικά σημεία για τα οποία η Ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος Κ. Μενουδάκος, εισηγήτρια Αικατερίνη Σακελλαροπούλου) έκρινε με μεγάλη πλειοψηφία ως μη συνταγματικό τον νόμο τού 2011:

• Νοθεύεται ο επιβαλλόμενος από το άρθρο 24 του Συντάγματος ορθολογικός σχεδιασμός, γίνεται αλλοίωση της λειτουργικότητας των οικισμών και επιδείνωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων.

• Δημιουργούνται δυσμενείς περιβαλλοντικές επιπτώσεις που δεν αναιρούνται με το ειδικό πρόστιμο που καταβάλλει ο ιδιοκτήτης του αυθαιρέτου. Οι σχετικοί πόροι κατατίθενται στο «Πράσινο Ταμείο», αλλά μόλις το 2,5% πηγαίνει για έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης. Να σημειωθεί ότι τα έσοδα από τα πρόστιμα του νόμου τού 2011 υπολογίζονται σε ένα δισ. ευρώ, αλλά μόνον 25 εκατ. θα απορροφηθούν για έργα σε υποβαθμισμένες περιοχές. Επιπλέον, στην απόφαση του ΣτΕ σημειώνεται με έμφαση ότι «οι εισπρακτικοί και λοιποί σκοποί δεν θα ήταν δυνατόν να θεμελιώσουν λόγο δημοσίου συμφέροντος που θα δικαιολογεί τη θέσπιση ρυθμίσεων με ευρύτερες συνέπειες σε βάρος του περιβάλλοντος.» Επισημαίνεται μάλιστα ότι μεγάλο μέρος των εσόδων καταλήγει στον κρατικό προϋπολογισμό. Η εκτίμηση των δικαστών επιβεβαιώνεται από ότι αρχικά προβλεπόταν η διάθεση του 5% για έργα αναβάθμισης, αλλά αργότερα μειώθηκε κατά 50%. Ο νέος νόμος δεν καθορίζει καν το ποσοστό και απλώς προβλέπει την έκδοση υπουργικής απόφασης με βάση τις γενικότερες συνθήκες!