«Οι γυναίκες δεν είναι πλέον αιχμάλωτες στο σπίτι τους», τόνιζε το 2001 η πρώτη κυρία των ΗΠΑ
Της Χριστίνας Πάντζου
Ηταν 7 Οκτωβρίου του 2001 όταν, σε απάντηση για τις τρομοκρατικές επιθέσεις κατά των Δίδυμων Πύργων, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την Επιχείρηση Διαρκούς Ειρήνης βομβαρδίζοντας το Αφγανιστάν με στόχο «την καταστροφή των θυλάκων της Αλ Κάιντα και την ανατροπή των Ταλιμπάν», που ανάμεσα στα άλλα καταπίεζαν φρικτά τις γυναίκες. Πέντε εβδομάδες αργότερα, η πρώτη κυρία Λόρα Μπους θριαμβολογούσε πως «λόγω των πρόσφατων στρατιωτικών μας επιτυχιών, οι γυναίκες δεν είναι πλέον αιχμάλωτες στο σπίτι τους.
Η μάχη κατά της τρομοκρατίας είναι επίσης μάχη για τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των γυναικών». Δώδεκα χρόνια αργότερα, η πραγματικότητα διαψεύδει ακόμη μια φορά την προπαγάνδα.
Σήμερα τα κορίτσια και οι γυναίκες του Αφγανιστάν εξακολουθούν να πωλούνται για να πληρώνονται οικογενειακά χρέη, έφηβες αναγκάζονται σε γάμους με ηλικιωμένους και, σε αγροτικές περιοχές, ακόμη και το μιλήσει μια γυναίκα με άγνωστο άντρα μπορεί να τιμωρηθεί με θάνατο. Την τελευταία δεκαετία αυξάνουν οι «φόνοι τιμής», με θύματα όχι μόνο τις γυναίκες που «ατίμασαν» την οικογένειά τους, αλλά και όσους τόλμησαν να τις στηρίξουν, όπως δημοσιογράφοι, δικηγόροι ή ακόμη και δημόσιοι υπάλληλοι.
«Εγκλήματα ήθους»
Σύμφωνα με το Human Right Watch, τουλάχιστον 600 γυναίκες και κορίτσια (αύξηση 50%) σύρθηκαν στη φυλακή τους τελευταίους 18 μήνες για «εγκλήματα ήθους», ενώ στην πραγματικότητα ήταν θύματα βίας, ανάμεσά τους κάποιες που καταδικάστηκαν για μοιχεία επειδή βιάστηκαν. Πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών αποκαλύπτει πως ακόμη και το 70% των γυναικών αστυνομικών του Αφγανιστάν υφίστανται σεξουαλική βία και παρενόχληση από τους άντρες συναδέλφους τους.
Ο πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι προσυπέγραψε τον περασμένο Μάρτιο δήλωση του Εθνικού Θρησκευτικού Συμβουλίου που χαρακτηρίζει τις γυναίκες «δευτερεύουσες» και καλεί σε απόλυτο διαχωρισμό των φύλων στην εκπαίδευση, την εργασία και τη δημόσια σφαίρα. Ο υπουργός Δικαιοσύνης χαρακτήρισε τα καταφύγια κακοποιημένων γυναικών «τόπους ανηθικότητας και πορνείας». Και οι ζοφερές ειδήσεις πολλαπλασιάζονται. Νωπή είναι η είδηση ότι οι θύτες της έφηβης Σαχάρ Γκουλ, που βασανίστηκε φρικτά από την οικογένεια του ηλικιωμένου συζύγου της, αφέθηκαν ελεύθεροι. Οτι πέρασε νόμος που απαγορεύει στα θύματα βίας να καταθέτουν εναντίον συγγενών τους σε δικαστήρια. Οτι τον Απρίλιο μια 29χρονη πετροβολήθηκε μέχρι θανάτου λόγω υποτιθέμενης μοιχείας. Οτι δολοφονήθηκε η επικεφαλής των υπηρεσιών Γυναικείων Θεμάτων στο Λανγκχάμ, γιατί «διέφθειρε» τις νέες. Οτι την άνοιξη και το καλοκαίρι υπήρξε σειρά δηλητηριάσεων σε σχολεία θηλέων από ένοπλες ομάδες, οι οποίες αρνούνται το δικαίωμα των κοριτσιών στη μάθηση. Οτι γυναίκες βουλευτές απάγονται, για να εκφοβίζεται κάθε γυναίκα που θα επιχειρήσει να διεκδικήσει τα δικαιώματά της. Και ότι αυξάνει ανησυχητικά ο αριθμός των γυναικών που αυτοκτονούν ή αυτοπυρπολούνται για να ξεφύγουν από τη μιζέρια της ζωής στην οποία τις έχουν καταδικάσει.
Η έμφυλη βία, η ελλιπέστατη υγειονομική περίθαλψη και η φτώχεια έχουν καταστήσει το Αφγανιστάν την πιο επικίνδυνη χώρα για τις γυναίκες, σύμφωνα με έρευνα του TrustLaw. Γι’ αυτές, η «Διαρκής Ειρήνη» που τους υποσχέθηκε η Δύση αποδείχθηκε ένας αέναος πόλεμος ενάντια στην ίδια τους την ύπαρξη.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Πόλεμος κατά των γυναικών
Σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης WOW, το 45% βιώνει οικονομική ανασφάλεια
Η εμμονή των Ρεπουμπλικάνων να ακυρώσουν τον Νόμο Προσιτής Περίθαλψης του Ομπάμα, που για πρώτη φορά θα καλύπτει εκατομμύρια ανασφάλιστους Αμερικανούς, οδήγησε εν τέλει στην παύση πληρωμών της κυβέρνησης. Αλλά ανάμεσα στις πολλές αναλύσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, μία έλαμψε διά της απουσίας της: ο δυσμενέστατος αντίκτυπος που η ενδεχόμενη ακύρωση του νόμου θα έχει στη ζωή των γυναικών.
Ο νόμος κηρύσσει παράνομη την πρακτική των ασφαλιστικών να χρεώνουν κατά μέσο όρο 50% περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες για τις ίδιες καλύψεις. Δεν είναι μόνο τα ακριβότερα ασφάλιστρα που θα συνεχίζουν να καταβάλλουν οι γυναίκες αν ακυρωθεί ο νόμος. Επιπρόσθετα, 26,9 εκατ. γυναίκες θα υποχρεωθούν να πληρώνουν ακριβές συνεισφορές για υπηρεσίες, όπως εξετάσεις για καρκίνο του μαστού και του τραχήλου της μήτρας, γιατί θα θεωρούνται «προϋπάρχουσες συνθήκες» και άρα μη καλυπτόμενες. Και θα σημάνει ότι θα επιβληθούν «όρια κάλυψης» για 40 εκατ. γυναίκες που πάσχουν από σοβαρές χρόνιες νόσους ή σοβαρά ατυχήματα που απαιτούν πολύχρονες θεραπείες, όταν δηλαδή περισσότερο τις χρειάζονται. Επίσης θα μείνουν χωρίς περίθαλψη 1,1 εκατ. νέες γυναίκες 19-25 ετών που τώρα έχουν πρόσβαση στην περίθαλψη μέσω των προγραμμάτων των γονιών τους, ενώ άλλα 8 εκατ. γυναίκες θα στερηθούν υπηρεσίες περίθαλψης που σχετίζονται με τη μητρότητα, την αντισύλληψη και την αναπαραγωγική τους υγεία, τη στιγμή που οι ΗΠΑ έχουν ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεπιθύμητων κυήσεων και θανάτων κατά τη γέννα ανάμεσα στις αναπτυγμένες χώρες. Και σαν να μην έφταναν αυτά, έφεραν τροπολογία στο Κογκρέσο προτείνοντας τη διαβόητη «ρήτρα συνείδησης», που επιτρέπει σε εργοδότες να αρνηθούν υπηρεσίες υγείας στους εργαζόμενούς τους αν διαφωνούν θα λόγους συνείδησης, ήθους ή θρησκείας.
Πιστοί στον πόλεμο κατά των φτωχών και των γυναικών που έχουν κηρύξει, οι Ρεπουμπλικάνοι προτιμούν να «κλείσουν» την κυβέρνηση για να επιτρέψουν στις ασφαλιστικές να διαιωνίζουν αυτές τις διακρίσεις κατά της υγείας και της τσέπης των γυναικών. Κι όλα αυτά σε μία χώρα όπου, σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης Μεγαλύτερες Ευκαιρίες για τις Γυναίκες (WOW), το 45% των αμερικανικών νοικοκυριών βιώνουν την οικονομική ανασφάλεια, με πρώτες στη λίστα όσων απειλούνται να βρεθούν κάτω από τα όρια της φτώχειας τις γυναίκες και τις επικεφαλής μονογονεϊκών οικογενειών, που κατά 82% στερούνται σταθερού εισοδήματος.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Μαθαίνοντας να μη σκοτώνουν τις φίλες τους
Είναι 8.00 το πρωί και το πρώτο μάθημα σε κάποια ιταλικά γυμνάσια είναι «πώς να καταπολεμήσεις την ορμή να σκοτώσεις τη φίλη σου». Οι έφηβοι μέσα από κείμενα, βίντεο και παιχνίδια ρόλων μαθαίνουν να σέβονται τα ταίρια τους. Τα παιδιά συζητούν επίσης ειδήσεις για εκατοντάδες γυναίκες που έχουν δολοφονηθεί ή τραυματιστεί σοβαρά από συντρόφους τους.
Η πρωτοβουλία ήρθε σαν απάντηση στην επιδημία βίας κατά των γυναικών που βιώνει η Ιταλία, όπου το 2012 124 γυναίκες έχασαν τη ζωή τους από τα χέρια νυν και πρώην συντρόφων τους, ενώ μόνο το πρώτο οκτάμηνο φέτος ο αριθμός τους έχει φτάσεις τις 80.
Το πρόβλημα είναι τόσο έντονο, ώστε τον Αύγουστο το Κοινοβούλιο αφιέρωσε μια ειδική συνεδρίαση στο θέμα για να υιοθετήσει ειδικά μέτρα, ενώ η πρόεδρος της Βουλής Λάουρα Μπολντρίνι πρότεινε επιπλέον να γίνουν ειδικά «σεμινάρια ισότητας» σε όλους τους δημόσιους υπαλλήλους της Ιταλίας.
Διαλέξεις
Πίσω από αυτή την πρωτοβουλία βρίσκεται η Λορέλα Ζανάρντο, συγγραφέας του βιβλίου που έγινε και ντοκιμαντέρ, «Το Σώμα των Γυναικών», η οποία εδώ και χρόνια δίνει διαλέξεις σε σχολεία για τις σεξιστικές πρακτικές στην κοινωνία, αλλά και στα μίντια και τη διαφήμιση, που ενισχύουν τη λογική της αντρικής κυριαρχία στις σχέσεις. «Πρέπει να διδάξουμε τους νέους άντρες να σέβονται τις νέες γυναίκες και τα σχολεία πρέπει να μάθουν τα κορίτσια να μη δέχονται τίποτε λιγότερο από τον σεβασμό. Το θέμα δεν είναι μόνο η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.
Τα σχολεία πρέπει να εστιάσουν και να διδάξουν τρόπους ισότιμη συνύπαρξης στις σχέσεις». Προς το παρόν, μόνο λίγα σχολεία στον Βορρά έχουν εισαγάγει αυτά τα μαθήματα, ελπίζοντας ότι θα υπάρξει από πλευράς της κυβέρνησης τόσο η βούληση όσο και η χρηματοδότηση να επεκταθεί το πρόγραμμα σε ολόκληρη τη χώρα.
