ΙΤΑΛΙΑ Οι κάτοικοι της Λαμπεντούζα επιφύλαξαν «θερμή» υποδοχή σε όλους όσοι με τις παραβλέψεις τους αλλά και με τους νόμους που ψήφιζαν ευθύνονται για τον χαμό τριακοσίων τόσων ψυχών στον μεσογειακό βυθό
Της Βίκυς Καπετανοπούλου
«Ντροπή σας, δολοφόνοι!». «Ζούμε έτσι εδώ και 20 χρόνια. Οχι άλλοι νεκροί! Αυτοί οι θάνατοι βαραίνουν τη συνείδηση των Ιταλών και των Ευρωπαίων πολιτικών»… Αιφνίδιο και δυσάρεστο το χθεσινό «καλωσόρισμα» των «υψηλών» επισκεπτών από τους κατοίκους της Λαμπεντούζα και απόλυτα δικαιολογημένο το ξέσπασμα της οργής τους κατά της πολιτικής ηγεσίας της Ε.Ε. και της χώρας τους, που όψιμα εκφράζουν σοκ και αποτροπιασμό για την εκατόμβη των Αφρικανών μεταναστών.
«Να πάτε στο κέντρο υποδοχής. Πηγαίνετε να δείτε πώς ζουν αυτοί οι άνθρωποι!», φώναξαν βροντερά δεκάδες ντόπιοι στον Μανουέλ Μπαρόζο, τον Ενρίκο Λέτα, την επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλμστρεμ και τον αντιπρόεδρο της ιταλικής κυβέρνησης Αντζελίνο Αλφάνο, αναγκάζοντάς τους να κάνουν μια σύντομη στάση εκτός προγράμματος στον κοιτώνα «φιλοξενίας» προσφύγων του μικρού νησιού, στον οποίο στοιβάζονται σχεδόν χίλιες ψυχές, μεταξύ τους πολλά γυναικόπαιδα που αναγκάζονται να κοιμούνται στο ύπαιθρο.
Μέχρι το 2011 (που ξέσπασε η «αραβική άνοιξη» και κορυφώθηκε το μεταναστευτικό κύμα από τη Βόρεια Αφρική προς τη Μεσόγειο) το κέντρο αυτό διέθετε μόνον 850 κλίνες, αλλά ύστερα από πυρκαγιά που κατέστρεψε μέρος των εγκαταστάσεων, καλύπτει πλέον τις ανάγκες μόλις 250 ατόμων, σταγόνα στον ωκεανό της προσφυγιάς. Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι τότε όχι μόνον ολιγώρησε στην αποκατάσταση των ζημιών, παρά την ανθρώπινη πλημμυρίδα που κατέκλυζε τη Λαμπεντούζα, αλλά υποσχέθηκε να «καθαρίσει» το νησί από τους μετανάστες, οι οποίοι για μια περίοδο ξεπερνούσαν σε αριθμό τους 5.000 κατοίκους του νησιού.
Συντριπτικά στοιχεία
Τα επίσημα στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες είναι συντριπτικά: πάνω από 30.000 μετανάστες υπολογίζεται ότι έχουν φτάσει φέτος στις ακτές της Ιταλίας, 4 φορές περισσότεροι από το 2012. Από αυτούς οι 7.500 προέρχονται από τη σπαρασσόμενη Συρία, 7.500 από την Ερυθραία και 3.000 από τη Σομαλία. Και η «ροή» συνεχίζεται…
Η «αυτοψία» των επισήμων στο κέντρο υποδοχής της Λαμπεντούζα, που φιλοξενεί και τους 155 επιζώντες του μοιραίου ναυαγίου, αποδείχθηκε «διαφωτιστική». Ο Ενρίκο Λέτα ζήτησε συγγνώμη για τις άθλιες συνθήκες, ενώ ο Μανουέλ Μπαρόζο έσπευσε να ανακοινώσει την επείγουσα αποδέσμευση 30 εκατομμυρίων ευρώ για έργα συντήρησης και την άμεση μετεγκατάσταση των μεταναστών σε άλλους χώρους ανά την ιταλική επικράτεια. Σύσσωμη η αντιπροσωπεία εξέφρασε την οδύνη της μπροστά στα 302 φέρετρα των αδικοχαμένων Αφρικανών: οι σοροί 210 αντρών, 83 γυναικών και 9 παιδιών κείτονται σ’ ένα υπόστεγο στο αεροδρόμιο του νησιού. «Η εικόνα αυτή δεν θα φύγει ποτέ από το μυαλό μου. [...] Η Ευρώπη δεν μπορεί πια να κάνει πως δεν βλέπει», δήλωσε εμφανώς ταραγμένος ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Συγκινημένος και ο Ιταλός πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως τα θύματα θα κηδευτούν δημοσία δαπάνη και μίλησε τη γλώσσα της αλήθειας για το πραγματικό διακύβευμα αυτής της τραγωδίας: την ουσιαστική στήριξη και την ισότιμη συμμετοχή όλων των χωρών της Ε.Ε. στο φλέγον ζήτημα της μετανάστευσης, αλλά και την αλλαγή της ιταλικής (και ιδανικά και της κοινοτικής) νομοθεσίας για τη χαλάρωση των όρων χορήγησης ασύλου, ιδιαίτερα στους πολιτικούς πρόσφυγες. Αγκάθι, ωστόσο, παραμένει ο ισχύων νόμος «Μπόσι – Φίνι» (της ξενοφοβικής Λέγκας του Βορρά), με βάση τον οποίο έχει ήδη ξεκινήσει εισαγγελική έρευνα κατά των επιζώντων «λαθρομεταναστών».
«Αισθάνομαι ντροπή γι’ αυτόν τον ζήλο», υπογράμμισε ο Λέτα, ενώ ο Αντζελίνο Αλφάνο εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για την αλλαγή του αμφιλεγόμενου νόμου (που έχει ψηφιστεί επί κυβέρνησης της κεντροδεξιάς του παράταξης) επειδή «σπανίως εφαρμόζεται στην πράξη».
40.000 υπογραφές
Η εφημερίδα Repubblica έχει ήδη συγκεντρώσει πάνω από 40.000 υπογραφές υπέρ της κατάργησης της συγκεκριμένης νομοθεσίας, που ποινικοποιεί την προσφυγιά. Το πρώτο βήμα έγινε ήδη χθες το βράδυ, όταν η Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων της Γερουσίας ενέκρινε τροπολογία δύο γερουσιαστών του Μπέπε Γκρίλο, που ζητά την ακύρωσή της.
«Το 2014 πρέπει να γίνει έτος στροφής για το μεταναστευτικό», είπε ο Ιταλός πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι στο ταξίδι του στην Αθήνα τον Αύγουστο συζήτησε σε βάθος το θέμα της κοινής δράσης με την ελληνική κυβέρνηση, η οποία θα προεδρεύσει της Ε.Ε. το επόμενο εξάμηνο. Ζήτησε επίσης το θέμα να τεθεί στην κορυφή της ατζέντας της επόμενης ευρωπαϊκής συνόδου στις 24 και 25 Οκτωβρίου. «Υπάρχουν κι άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Μάλτα και η Βουλγαρία, που δέχονται μεγάλη μεταναστευτική πίεση. Χρειάζεται μια κοινή πολιτική όλης της Ευρώπης για τη μετανάστευση και το δικαίωμα ασύλου», δήλωσε ο Μπαρόζο, «η αλληλεγγύη είναι επιβεβλημένη».
Μένει, βεβαίως, να αποδειχθεί αν πρόκειται για αληθινή δέσμευση ή για χιλιοειπωμένα ευχολόγια. Ενδεικτική είναι, άλλωστε, η ανακοίνωση του επικεφαλής της υποστελεχωμένης ευρωπαϊκής δύναμης φύλαξης των συνόρων Frontex ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός της, ύψους μόλις 86 εκατομμυρίων ευρώ, έχει ήδη εξαντληθεί και τα ταμεία της υπηρεσίας έχουν στεγνώσει, λόγω της έμφασης που έχει δοθεί το τελευταίο διάστημα στις επιχειρήσεις της στα ιταλικά χωρικά ύδατα.
