Χαρακτηρίζουν τον άχρηστο ή τον αχρείαστο πέμπτο τροχό του κάρου· κοινώς ρεζέρβα. Και δωδέκατο παίκτη αυτόν που βοηθάει αθέμιτα μια ποδοσφαιρική ομάδα. Συνήθως τον διαιτητή ή το αλαλάζον πλήθος. Κάτι τέτοιο έχουν στο μυαλό τους οι επικριτές του επί των οικονομικών Στούρνου αποκαλώντας τον τέταρτο μέλος της τρόικας. Πέμπτο φύλλο σ' ένα καρέ πά' να πει. Η δουλειά τύπων σαν τον Γιάννη είναι να σερβίρουν καφέδες και ποτά τους χαρτοπαίκτες, οι οποίοι τους χρεώνουν τυχόν γκαντεμιά και τους σούρνουν τα εξ αμάξης. Η τέλεια περίπτωση αποδιοπομπαίου τράγου.
Ρεζέρβα ο Γιαννάκης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, δέχτηκε πέρυσι, αδιαμαρτύρητα όπως πάντα, την εξομοίωση του φόρου στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης. Την παρουσίασε μάλιστα ως εξαιρετική ιδέα για να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου και να παταχθεί το λαθρεμπόριο στα καύσιμα. Τίποτα απ’ τα δυο δεν συνέβη. Οι λαθρέμποροι εξακολουθούν να κάνουν χρυσές δουλειές και το ταμείον να είναι μείον, καθώς έπεσε κατακόρυφα η κατανάλωση κλείνοντας τη στρόφιγγα του ρευστού που εισρέει στον κρατικό κορβανά.
Εργα και ημέρες της εθνοσωτηρίου κυβερνήσεως. Καλοριφέρ γιοκ λοιπόν, με αποτέλεσμα να ξεπαγιάζει ο κοσμάκης και μες στην απελπισία του να καίει ό,τι βρίσκει προκειμένου να πυρώσει λίγο το κοκαλάκι του. Μέχρι και λάστιχα αυτοκινήτου εντόπισε η θυγατέρα του ακατονόμαστου, που είναι από τζάκι και κατέχει. Τόσα ρυπογόνα σωματίδια είχε να δει η ατμόσφαιρα από την περίοδο της Κατοχής. Οικολογική καταστροφή εξαιτίας της οικονομικής εξαθλίωσης. Αλλά αυτά αποτελούν ασήμαντες λεπτομέρειες. Το ζητούμενο είναι να χαλιναγωγήσουμε το χρέος.
Ομως το χρέος αποδεικνύεται ατίθασο κι αντί να μειωθεί, αβγατίζει με γεωμετρική πρόοδο. Τόλμησε ο αποδιοπομπαίος στουρνάρειος τράγος να ψελλίσει στους χαμηλόβαθμους υπαλλήλους των δανειστών ότι το μέτρο μάλλον δεν αποδίδει τα αναμενόμενα κι εάν έχουν την ευγενή καλοσύνη θα έπρεπε ίσως να το αποσύρουν, αντικαθιστώντας το εν ανάγκη με άλλα δυσβάσταχτα βάρη στις πλάτες του λαουτζίκου, όστις τα ζεύεται ως υπομονετικός όνος. Εκείνοι απάντησαν με ένα ξερό «όχι». Στις ορντινάντσες καλύτερα να μη δίνεις αέρα, σχολίασαν όταν έμειναν μόνοι.
Στην είσοδο του υπουργείου του υπήρχε άλλοτε η επιγραφή «Εθνικής Οικονομίας». Το «εθνικής υποτελείας» είναι ακριβέστερο. Είδε κι απόειδε ο Στούρνος ότι παίρνει κάτω απ' τη βάση στις «Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» καθόσον στουρνάρι κι είπε να δοκιμάσει στα «Νεοελληνικά Κείμενα». Διάβασε στο εγχειρίδιο Εμπειρίκο, Ελύτη, Σαραντάρη αλλά στο διαγώνισμα πάτωσε. «Το μνημόνιο είναι το μόνο σοβαρό κείμενο στη χώρα» έγραψε. Η φιλόλογος τραβούσε τα μαλλιά της. Αλλά τι τα θες; Οι οσφυοκάμπτες μπερδεύουν με τις λασπωμένες σόλες του αφεντικού τους τον ουρανό, ο οποίος παρεμπιπτόντως θα είναι σήμερα γαλανός εκτός από τα βορειοδυτικά, όπου αναμένεται συννεφιά με σποραδικές βροχές.
Μετέωρος [email protected]
