Το βιβλίο της ομότιμης καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αννας Φραγκουδάκη, αποκαλύπτει τις υφέρπουσες εθνικιστικές απόψεις στο εκπαιδευτικό σύστημα, οι οποίες αποτέλεσαν το πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη των πιο ακραίων, ανιστόρητων και εν τέλει εγκληματικών νεοναζιστικών μορφωμάτων που μας απασχολούν σήμερα
«…Αλλωστε είναι αποκαλυπτικό ότι η ιστορία είναι το μόνο σχολικό μάθημα που έχει τόσο μεγάλη απόκλιση από την αντίστοιχη επιστήμη, με αποτέλεσμα να διδάσκει όχι μια προσαρμοσμένη ή έστω αλλοιωμένη, αλλά την αντίθετη με βάση τα επιστημονικά κεκτημένα προσέγγιση του παρελθόντος».
Αννα Φραγκουδάκη, «Ο εθνικισμός και η άνοδος της ακροδεξιάς», εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2013
Της Ιωάννας Σωτήρχου
Ισως σε αυτό το σημείο αποκαλύπτεται ένας βαθύτερος λόγος για τον οποίο οι υφέρπουσες εθνικιστικές απόψεις, κυρίαρχη ιδεολογία στο εκπαιδευτικό σύστημα και προϊόν μιας διαστρέβλωσης με την οποία έχουν γαλουχηθεί γενιές Ελλήνων, αποτέλεσαν το πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη των πιο ακραίων, ανιστόρητων και εν τέλει εγκληματικών νεοναζιστικών μορφωμάτων που μας απασχολούν σήμερα. Πάνω σε αυτό το υπόβαθρο θεμελιώνεται η κρίση ιδεών, αξιών, θεσμών και πολιτικής, η αμφισβήτηση του κοινοβουλευτισμού και των πολιτικών και η οικονομική δυσανεξία, με τις άδικες πολιτικές με τις οποίες επιχειρείται η υπέρβασή της, οδηγώντας σε αδιέξοδο μεγάλα τμήματα του ελληνικού πληθυσμού.
Πόσο πιθανό είναι, ακριβώς η παραμορφωμένη εικόνα που έχει διαμορφωθεί σε αυτό τον λαό, που δεν έχει αξιωθεί να γνωρίσει τον εαυτό του και να μάθει την ιστορία του, να έχει οδηγήσει στη διάδοση του εξτρεμισμού που επιχειρεί να ενδυθεί τον μανδύα μιας κίβδηλης ιδεολογίας; Αυτό ακριβώς είναι το διακύβευμα του βιβλίου της ομότιμης καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, που παρουσιάστηκε προχθές. Εδώ έγκειται και ο αγώνας που οφείλεται για την υπεράσπιση των αξιών, όπως επισήμαναν οι πολιτικοί επιστήμονες (Γιάννης Βούλγαρης, Δημήτρης Σωτηρόπουλος) και ιστορικοί (Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Εφη Αβδελά), που μίλησαν για το βιβλίο.
Σε αυτό τον εθνικό κατήφορο έχουν όλοι μερίδιο ευθύνης: από τον Τύπο και τα ΜΜΕ, που πρόθυμα φιλοξένησαν τον ανορθολογισμό, λειτουργώντας ως «δούρειοι ίπποι» για την κοινωνική του εμπέδωση, αλλά κυρίως οι κυβερνητικοί χειρισμοί και το πολιτικό επίπεδο αντιπαράθεσης που τον υπέθαλψαν και τον εξέθρεψαν. Τον φόβο ότι κάθε απόπειρα βελτίωσης αυτού του πλαισίου δεν θα είναι σε θέση να αντισταθεί στην «πίεση του περιβάλλοντος που αυτήν τη στιγμή είναι βουτηγμένο σε μια κίβδηλη ιστορία», εξέφρασε ο ομότιμος διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Β. Παναγιωτόπουλος.
Τους λόγους που γεννούν την εθνική ανασφάλεια και την κρίση εθνικής ταυτότητας στην περίοδο της ωριμότερης δημοκρατίας, και παράλληλα με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, ανέλυσε ο καθηγητής του Παντείου Γ. Βούλγαρης, κάνοντας λόγο για την εγρήγορση των δημοκρατικών συνειδήσεων και την ετοιμότητα των πνευματικών ανθρώπων να αντιπαρατεθούν.
«Η στάση απέναντι στο διαφορετικό μαρτυρά την αντίληψη απέναντι στον εαυτό μας», παρατήρησε η καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Εφη Αβδελά, μιλώντας για το σαθρό εκπαιδευτικό υπόβαθρο που διαπερνά όλες τις τάξεις της κοινωνικής ζωής και έστρωσε τον δρόμο για την άνοδο της ακροδεξιάς σε συνθήκες κρίσης. Εδωσε τις κορυφαίες εκφράσεις του αντιεπιστημονικού ανορθολογισμού διά στόματος πρωθυπουργού, όπως ότι «η ιστορία δεν ξαναγράφεται» όπως είχε πει στη ΔΕΘ ή ότι «ο ρατσισμός δεν είναι στο DNA του Ελληνα», για να καλέσει σε συστράτευση προκειμένου να αλλάξουν πολλά και θεμελιακά.
Η αποτυχία της κρατικής πολιτικής στη διαχείριση ζητημάτων όπως το μεταναστευτικό και η ανεργία, η αδυναμία διαχείρισης των οικονομικών σκανδάλων με τη σκανδαλώδη επιείκεια για τις ευθύνες υπουργών που προηγήθηκαν της οικονομικής κρίσης, σε συνδυασμό με τα σπασμωδικά, άδικα και ατελέσφορα μέτρα που την ακολούθησαν, αλλά και η πολιτική ανεπάρκεια στην αντιμετώπιση της βίας από τα κάτω με ανεξέλεγκτη βία από τα πάνω είναι μερικά από τα συστατικά του υποστρώματος για την ανάπτυξη του ακροδεξιού εξτρεμισμού, σύμφωνα με τον αν. καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δ. Σωτηρόπουλο. Στην ανάπτυξη του οποίου σε ορισμένες περιπτώσεις συνετέλεσε και η απλουστευμένη ρητορική αριστερών κομμάτων. Εναπόθεσε τέλος τις ελπίδες του στη συγκρότηση συμμαχιών με φιλοευρωπαϊκή προοπτική για την ανατροπή των άδικων πολιτικών.
