Οι Τσέχοι πάνε σε κάλπες Παρασκευή και Σάββατο, μετά την κατάρρευση του δεξιού συνασπισμού, και όλα τα γκάλοπ δείχνουν μπροστά, και με απόσταση, Σοσιαλδημοκράτες και Κομμουνιστές

ΒΙΕΝΝΗ Του Δημήτρη Δημητρακούδη

Στις πρόωρες κάλπες, μετά την κατάρρευση τον περασμένο Ιούνιο του δεξιού τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού, καλούνται την Παρασκευή και το Σάββατο σχεδόν 8,5 εκατομμύρια Τσέχοι ψηφοφόροι, και η επικράτηση των αριστερών δυνάμεων θεωρείται δεδομένη, καθώς σε όλες τις δημοσκοπήσεις στην πρώτη θέση εμφανίζονται, με τεράστια απόσταση από τους δεξιούς αντιπάλους τους, οι Σοσιαλδημοκράτες ακολουθούμενοι από τους Κομμουνιστές.

Αυτή η αριστερή στροφή στην Τσεχία έρχεται ως λογική απάντηση στην απομάκρυνση της Δεξιάς από την εξουσία, έπειτα από μια σειρά σκανδάλων, στα οποία φέρεται να εμπλέκεται ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός, Πετρ Νέτσας, αρχηγός του δεξιού Δημοκρατικού Κόμματος Πολιτών, το οποίο ηγείτο της τριμερούς κυβέρνησης που είχε αναλάβει τον Ιούνιο του 2010.

Το σκάνδαλο το οποίο ανάγκασε τον πρωθυπουργό Νέτσας σε παραίτηση περιελάμβανε δωροδοκία, διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας, μυστικές παρακολουθήσεις, αλλά είχε και αρκετό «ροζ» χρώμα, με άμεσα εμπλεκόμενους από το στενό περιβάλλον του επικεφαλής του δεξιού συνασπισμού.

Πρόεδρος με τα όλα του…

Αποδεικνύοντας πως παίρνει σοβαρά τον ρόλο του ύπατου αξιώματος και εξαντλώντας τις δικαιοδοσίες που του παρέχει το Σύνταγμα της χώρας, ο πρόεδρος της Τσεχίας, ο σοσιαλδημοκρατικής προέλευσης Μίλος Ζέμαν, ο οποίος είναι και ο πρώτος πρόεδρος της χώρας που έχει εκλεγεί απευθείας από τον λαό, είχε δώσει τότε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών στον οικονομολόγο και πρώην υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησης, της οποίας ηγείτο ο ίδιος, Γίζι Ρούσνοκ.

Ο Μίλος Ζέμαν είχε απορρίψει πρόταση της παραιτηθείσας κυβέρνησης να συνεχίσει το έργο της με επικεφαλής ως πρωθυπουργό την πρόεδρο της Βουλής Μιροσλάβα Νέμτσοβα, καθώς μια μόνον αντικατάσταση του Πετρ Νέτσας, απλά θα παρέτεινε τη ζωή εκείνου του ταλανιζόμενου μεταξύ σκανδάλων παραπαίοντος κυβερνητικού σχήματος, από το οποίο ο πρόεδρος θεωρούσε πως θα έπρεπε να απαλλάξει τους άκρα δυσαρεστημένους και πληττόμενους από τα αντιλαϊκά μέτρα, πολίτες.

Με την απόφασή του αυτή, ο Μίλος Ζέμαν είχε απέναντί του έστω και την οριακή πλειοψηφία των 101 βουλευτών της Δεξιάς, αν όχι μάλιστα και ολόκληρη τη Βουλή, όπως διατείνονται μέχρι σήμερα οι αντίπαλοί του, με πρώτο και καλύτερο τον αρχηγό του πρώην συγκυβερνώντος δεξιο-νεοφιλελεύθερου κόμματος ΤΟΠ-09 και πρώην υπουργό Εξωτερικών με αριστοκρατικές ρίζες, Κάρολ Σβάρτσενμπεργκ, όπως ο ίδιος εξακολουθεί να ισχυρίζεται σε εμφανίσεις του σε αυστριακά Μέσα Ενημέρωσης. Ο Σβάρτσενμπεργκ υπήρξε ο κύριος αντίπαλος του Ζέμαν και ηττημένος, στις πρώτες με λαϊκή ετυμηγορία, προεδρικές εκλογές στην Τσεχία τον περασμένο Ιανουάριο.

Η αναμενόμενη σαφής επικράτηση των Σοσιαλδημοκρατών στις πρώρες εκλογές της Παρασκευής και του Σαββάτου, δεν τους εξασφαλίζει αυτόματα και την ανάληψη της εξουσίας, αφενός διότι δεν θα έχουν την απαραίτητη πλειοψηφία για αυτοδύναμη κυβέρνηση και αφετέρου διότι θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη, αν όχι και αδύνατη, η αναζήτηση ενός εταίρου για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.

Ενα ρεαλιστικό σενάριο

Ρεαλιστική για αρκετούς αναλυτές εμφανίζεται η εκδοχή σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας από τους Σοσιαλδημοκράτες, με σιωπηρή ανοχή και στήριξή της από τους Κομμουνιστές, κάτι που θεωρείται πολύ πιθανό πως θα αποδεχθεί ο πρόεδρος Ζέμαν, εξάλλου δεν αποκλείεται και μια συμμετοχή σε κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιωμάτων των Πολιτών, που είχε ιδρύσει ο ίδιος μετά την αποχώρησή του από τους Σοσιαλδημοκράτες, εάν βέβαια αυτό εξασφαλίσει την είσοδο στη Βουλή.

Σε αντίθεση με την εποχή μετά τη λεγόμενη «Βελούδινη Επανάσταση» στο τέλος του 1989, όταν είχε ανατραπεί ειρηνικά το προηγούμενο κομμουνιστικό καθεστώς στην Τσεχία και είχε περιθωριοποιηθεί το τσεχικό Κ.Κ., ο αντικομμουνισμός σήμερα δεν φαίνεται να παίζει ουσιαστικό ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας, ούτε και οι Σοσιαλδημοκράτες να θυμούνται παλιές διακηρύξεις τους ότι δεν πρόκειται να βρεθούν ποτέ σε συγκυβέρνηση με το Κ.Κ. Οι αναλυτές παραπέμπουν και στην πρόσφατη εμφάνιση στο πολιτικό σκηνικό του κόμματος του 59χρονου Τσέχου δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Αντρέι Μπαμπίς, που φέρεται να συγκεντρώνει στους κόλπους του δυσαρεστημένους ψηφοφόρους, να διακηρύττει την πάταξη της διαφθοράς και να θυμίζει αρκετά την αυστριακή εκδοχή του στο πρόσωπο του 81χρονου Αυστρο-Καναδού επίσης δισεκατομμυριούχου Φρανκ Στρόναχ ο οποίος, σε αντίθεση με τις προσδοκίες του για μεγάλο διψήφιο ποσοστό, προσγειώθηκε με μόλις 5,7% στις πρόσφατες αυστριακές εκλογές.

Βέβαια οι Σοσιαλδημοκράτες δεν συζητούν κάποια ενδεχόμενη συνεργασία με το νεόκοπο κόμμα του Μπαμπίς καθώς τους παραείναι δεξιό και νεοφιλελεύθερο, όπως δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια βάση συνεργασίας τους με το φάσμα των ιδιαίτερα συρρικνωμένων πλέον δεξιών κομμάτων.

Σύμφωνα με όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, οι Τσέχοι Σοσιαλδημοκράτες διατηρούν σταθερό προβάδισμα με ένα ποσοστό 22,8%-28,5% (έναντι του 22,1% στις εκλογές του Μαΐου 2010, το Κομμουνιστικό Κόμμα κινείται μεταξύ 12,5% και 17,1% (11,3% το 2010), το κόμμα ΑΝΟ του δισεκατομμυριούχου Μπαμπίς στο 12%-13%, το ΤΟΠ-09 του Κάρολ Σβάρτσενμπεργκ στο 11-13,2% (16,7%), το Δημοκρατικό Κόμμα Πολιτών του πρώην πρωθυπουργού Νέτσας στο 6,5%–7,2% (20,2%), οι Χριστιανοδημοκράτες στο 5-6% (4,4%), ενώ το Κόμμα Δικαιωμάτων των Πολιτών εμφανίζεται με ποσοστό 4/5% (4,3% το 2010).