ΙΡΛΑΝΔΙΑ Χρησιμοποιώντας την ευρωπαϊκή προεδρία και τις μνημονιακές της επιτυχίες πιέζει τη Μέρκελ για επαναδιαπραγμάτευση του χρέους της και τον Κάμερον για φιλοευρωπαϊκή στροφή
Της Ελλης Πάνου
Οι θερμοί έπαινοι για την εξαντλητική προσπάθεια καταφτάνουν από παντού: το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, οικονομολόγους, ακόμα και από τη Γερμανία. Και το Δουβλίνο υποστηρίζει ότι είναι σοβαρές οι πιθανότητες στα τέλη του χρόνου να καταφέρει να βγει από το «πρόγραμμα βοήθειας» της τρόικας, έχοντας στο μεταξύ διασφαλίσει ότι θα μπορεί να δανείζεται από τις αγορές. Απαιτεί, όμως, αλλαγή στάσης των Ευρωπαίων απέναντι στο ιρλανδικό πρόβλημα.
Αναλαμβάνοντας την προεδρία της Ε.Ε. από την 1η Ιανουαρίου, ο πρωθυπουργός Εντα Κένι, όχι τυχαία, ξεκίνησε προχθές τη χρονιά με μια επίσκεψη στη Βαυαρία και, αφού τόνισε στους Γερμανούς ότι η κυβέρνησή του έχει πλήρως συμμορφωθεί με τις υποδείξεις, ζήτησε έναν νέο διακανονισμό για τα δεκάδες δισ. του χρέους των τραπεζών που έχουν φορτωθεί οι φορολογούμενοι.
«Η αλληλεγγύη δεν είναι μονόδρομος», είπε ο Κένι θυμίζοντας στους Γερμανούς τη φράση που φροντίζει να επαναλαμβάνει η ίδια η Μέρκελ, όταν απαιτεί περισσότερη λιτότητα από τις «αμαρτωλές» χώρες της περιφέρειας, και ζήτησε να διευκολυνθεί η έξοδος της χώρας από το πρόγραμμα διάσωσης. Επί εβδομάδες τώρα, μέλη της κυβέρνησής του εξαπολύουν πυρά ομαδόν κατά των Βρυξελλών και της ΕΚΤ για τους χειρισμούς τους στην περίπτωση της χώρας τους, με τον υπουργό Επικοινωνιών να κατηγορεί την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι επέβαλε άδικα σκληρούς όρους, παρ' ότι η Ιρλανδία δέχτηκε να «θυσιαστεί» εγγράφοντας τα τοξικά δάνεια των τραπεζών στον προϋπολογισμό της, και να απειλεί ότι εάν δεν αλλάξουν στάση οι εταίροι, η κυβέρνηση μπορεί να αρνηθεί να πληρώσει την επόμενη συμφωνημένη δόση των 3,1 δισ. ευρώ για τις προβληματικές της τράπεζες.
Εκμεταλλευόμενος την ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. και μετά από δύο χρόνια «διακριτικής διπλωματίας», ο Εντα Κένι έχει αρχίσει να πιέζει να μεταφερθεί το ένα τέταρτο του κρατικού χρέους -δηλαδή τα 31 δισ. που δανείστηκε η χώρα για τη σωτηρία δύο τραπεζών- από τις πλάτες των Ιρλανδών φορολογούμενων στην Ε.Ε., με την εξόφληση των δανείων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, δηλαδή από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.
Οι απαιτήσεις του Δουβλίνου μπορεί να αποδειχτούν αρκετά τσουχτερές για τη Γερμανία, στη διάρκεια μάλιστα μιας κρίσιμης εκλογικής χρονιάς, και ο Κένι θα πρέπει να ελιχθεί προσεκτικά, αφού θα χρειαστεί την υποστήριξη και της Μέρκελ και της γερμανικής Βουλής για να πετύχει τον στόχο του. Εάν το Βερολίνο αρνηθεί, τότε, εκτιμά το «Spiegel», η Ιρλανδία θα χρειαστεί κι άλλη βοήθεια το φθινόπωρο.
Για τους επόμενους έξι μήνες, λοιπόν, ο Εντα Κένι θα πρέπει να πιέζει για το ιρλανδικό ζήτημα και να προωθεί ταυτόχρονα και την «Ευρώπη». Προς αυτή την κατεύθυνση, η πρώτη κίνηση της κυβέρνησής του ήταν να στείλει προειδοποιητικό μήνυμα στο γειτονικό Λονδίνο. «Η φημολογία για έξοδο της Ελλάδας έχει ευτυχώς σταματήσει, αλλά τώρα έχει αρχίσει η κουβέντα για τη Βρετανία» είπε η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Λουσίντα Κρέιτον, ζητώντας από τον Ντέιβιντ Κάμερον να αναγνωρίσει τις σημαντικές σχέσεις που έχει η Ε.Ε. με τη Βρετανία.
Την περασμένη Κυριακή, ο Κάμερον πέταξε πάλι το γάντι στις Βρυξέλλες και τους ομολόγους του απειλώντας να μπλοκάρει περαιτέρω προσπάθειες να έρθει πιο κοντά η ευρωζώνη, εκτός κι αν επιτραπεί στη Βρετανία να ανακτήσει εξουσίες που έχει παραχωρήσει στην Ε.Ε. «Θα είναι δύσκολο, αλλά εφικτό», είπε ο Κάμερον στο BBC, να γίνει επαναδιαπραγμάτευση μιας καλύτερης συμφωνίας συμμετοχής της Βρετανίας στην Ενωση και υποσχέθηκε να τα εξηγήσει όλα σε ομιλία του για την Ευρώπη, που θα δώσει σε λίγες ημέρες, στη διάρκεια επίσκεψής του στην Ολλανδία.
Τα ίδια επανέλαβε και σήμερα ενώπιον της Βουλής, την ώρα που 10 σημαντικοί επιχειρηματίες, μέσω ανοικτής επιστολής τους στους «Financial Times», του ζητούσαν να το ξανασκεφτεί. Οι επιχειρηματίες -μεταξύ αυτών, ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον, ιδρυτής του Ομίλου Virgin, και ο Κρις Γκίμπσον Σμιθ, πρόεδρος του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου- υποστήριξαν ότι ο πρωθυπουργός θα προκαλέσει μεγάλη ζημιά στην εύθραυστη βρετανική οικονομία εάν ζητήσει μεγάλες αλλαγές, που μπορεί να απειλήσουν τη σχέση της χώρας με την Ε.Ε., μια αγορά 500 εκατομμυρίων ανθρώπων και προορισμός του 50% των βρετανικών εξαγωγών.
Δεν υπάρχει πιθανότητα διαπραγμάτευσης ή επανεξέτασης των συνθηκών, τόνισε χθες και ο Εντα Κένι υποδεχόμενος τον Χέρμαν Βαν Ρομπάι στο Δουβλίνο. «Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι ένα μενού α λα καρτ», διαμήνυσε η κυβέρνησή του στην Ντάουνινγκ Στριτ, «ή είμαστε Ενωση ή δεν είμαστε. Δεν μπορεί το σύστημα να λειτουργήσει εάν έχουμε 27 ή 28 κατηγορίες μελών». Στην κουβέντα ενεπλάκη και η κυβέρνηση Ομπάμα, δείχνοντας δημόσια την ανησυχία της για μια πιθανή ρήξη στις σχέσεις της Βρετανίας με την Ε.Ε.
Κατ' ιδίαν οι Αμερικανοί διπλωμάτες -γράφουν οι «Financial Times»- μήνες τώρα προειδοποιούν το Λονδίνο ότι με την πολιτική που ακολουθεί διακινδυνεύει να βρεθεί μπροστά στην έξοδο. Και χθες, κάνοντας σαφές ότι θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις για τη Βρετανία, η Ουάσιγκτον θύμισε στην κυβέρνηση Κάμερον ότι οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη είναι πολύ σημαντικές και ότι είναι θέμα εθνικού συμφέροντος να θέλει μια ισχυρή βρετανική φωνή στις Βρυξέλλες.
