ΣΥΡΙΑ Το καθεστώς Ασαντ επέτρεψε την έξοδο αμάχων από τη συνοικία Μουανταμίγια προπύργιο των ανταρτών, οι οποίοι λιμοκτονούσαν. Η κατάστασή τους σόκαρε δυτικούς παρατηρητές
Της Βίκυς Καπετανοπούλου
Με τα πόδια, με φορεία, αναπηρικά καροτσάκια, ακόμα και στα χέρια των μελών της Ερυθράς Ημισελήνου κορυφώθηκε χθες άλλη μια έξοδος των ανελεύθερων πολιορκημένων της Μουανταμίγια. Περίπου 1.800 πεινασμένοι κι εξαθλιωμένοι άμαχοι από το προάστιο της Δαμασκού -μεταξύ αυτών που υπέστησαν την αποτρόπαιη επίθεση με χημικό αέριο σαρίν στις 21 Αυγούστου- κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από την πόλη, που έχει πέσει από τον Μάρτιο στον έλεγχο των ανταρτών κι έκτοτε παραμένει πλήρως αποκλεισμένη από δυνάμεις του συριακού στρατού. Ολο αυτό το διάστημα οι ντόπιοι επιβιώνουν οριακά, χωρίς τρόφιμα, καθαρό νερό και φάρμακα, παρότι -από κοινού με διεθνείς οργανώσεις αρωγής- εκλιπαρούσαν το καθεστώς Ασαντ να τους γλιτώσει από τη λιμοκτονία και τις ασθένειες, επιτρέποντας έστω βασικά είδη πρώτης ανάγκης να φτάσουν στην περιοχή τους. Το μήνυμα, όμως, ήταν σαφές προς τους αντικαθεστωτικούς (τρομοκράτες κατά τις Αρχές) και μοιραία προς τους κατοίκους–ομήρους (που κατηγορούνται ότι στηρίζουν το αντάρτικο): παραδοθείτε ή πεθάνετε απ’ την πείνα.
Οψιμος «ανθρωπισμός»
Σε μια κίνηση όψιμου «ανθρωπισμού» και υπό την επίβλεψη της υπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων της Συρίας, δόθηκε χθες ξανά άδεια για μερική εκκένωση των αμάχων της Μουανταμίγια, με τη συνδρομή της Ερυθράς Ημισελήνου. Μια πλημμυρίδα από άντρες, γυναίκες και παιδιά, ορισμένοι κλαίγοντας, άρχισαν σιγά σιγά να βγαίνουν απ’ την πόλη και να αρπάζουν με λαχτάρα τα μπουκάλια με νερό που τους μοίραζαν τα συνεργεία. «Δεν έχουμε δει ένα κομμάτι ψωμί εδώ και εννιά μήνες. Τρώγαμε φύλλα και χορτάρι» δήλωσε μια γυναίκα στην απεσταλμένη του BBC, Λιζ Ντουσέτ. Ενα μικρό κορίτσι με ροζ φόρεμα της έδειξε τα τρεμάμενα χέρια του. «Είμαστε όλοι άρρωστοι» της είπε δίπλα στη μικρή αδερφή της, κρατώντας σφιχτά στις χούφτες τους πολύτιμες μερίδες ψωμιού.
Υπήρξε τέτοια η απόγνωση του ντόπιου πληθυσμού ώστε ομάδα μουσουλμάνων κληρικών αναγκάστηκε πρόσφατα να εκδώσει φάτουα, με την οποία επέτρεπε στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής της Γκούτα να τρώνε γάτες, σκύλους και γαϊδούρια κατά παράβαση του ισλαμικού νόμου, επισημαίνοντας ότι, αν η κατάσταση χειροτερέψει, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος καταφυγής ακόμα και σε κανιβαλισμό. Αντίστοιχες αποφάσεις είχαν εκδοθεί στο παρελθόν για τους κατοίκους του Χαλεπίου και της Χομς.
Ηταν η τρίτη «ελεγχόμενη» έξοδος των αμάχων της Μουανταμίγια. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, 3.000 γυναίκες και παιδιά την έχουν ήδη εγκαταλείψει. Εντός της πόλης παραμένουν παγιδευμένες περί τις 12.000 ψυχές, εκτιμά η συριακή αντιπολίτευση και καταγγέλλει ότι έχει καταστραφεί το 90% των κτιρίων και των υποδομών της. Είκοσι λεωφορεία μετέφεραν χθες τα γυναικόπαιδα σε κυβερνητικά καταφύγια. Οι άρρενες, ανεξαρτήτως ηλικίας, περίμεναν σε ξεχωριστές ουρές ώστε να περάσουν πρώτα από ενδελεχή ανάκριση.
Πριν από δέκα μέρες, η Ουάσινγκτον είχε ζητήσει επιτακτικά από τη Δαμασκό να επιτρέψει τη δημιουργία ασφαλών ανθρωπιστικών διαδρόμων στα ανατολικά προάστια της πρωτεύουσας, επικαλούμενη «πρωτοφανείς αναφορές» για παιδιά που πέθαιναν από υποσιτισμό σε απόσταση μόλις λίγων χιλιόμετρων από το προεδρικό μέγαρο. Συγκλονιστική η μαρτυρία στο BBC ενός 11χρονου αγοριού από το Γιαρμούκ, μια από τις περιοχές υπό πολιορκία: «Αν ο στρατός θέλει να μας επιτεθεί με χημικά όπλα, ας το κάνει. Μπορούν όμως να τα φτιάξουν να μυρίζουν ψωμί, ώστε να πεθάνουμε ευτυχισμένοι;»…
Εκτός από την πείνα, η εμπόλεμη Συρία βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη και με το φάσμα των μολυσματικών ασθενειών. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), κρούσματα πολιομυελίτιδας έχουν αρχίσει να εξαπλώνονται στα βορειοανατολικά της χώρας κοντά στο Ιράκ και είναι ορατή πλέον η απειλή να ξεσπάσει επιδημία, εντός κι εκτός συνόρων. Η θανατηφόρα ασθένεια προκαλείται από ιό που μεταδίδεται μέσω μολυσμένου φαγητού ή νερού και μπορεί να εξαπλωθεί ταχύτατα ανάμεσα σε παιδιά κάτω των πέντε ετών που δεν έχουν εμβολιαστεί, ιδιαίτερα υπό τις άκρως ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης οι οποίες επικρατούν τόσο στο εσωτερικό της Συρίας όσο και στους ασφυκτικά γεμάτους προσφυγικούς καταυλισμούς γειτονικών χωρών.
Στην επαρχία Ντέιρ Αλ Ζορ καταγράφηκαν 22 περιπτώσεις ανηλίκων που παρέλυσαν στις 17 Οκτωβρίου. Σε εργαστήρια του ΠΟΥ επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη άγριου πολυοϊού σε δείγματα 10 παιδιών, ενώ αναμένονται τα αποτελέσματα για τα άλλα 12 κρούσματα. Τα περισσότερα θύματα είναι κάτω των 2 ετών και πιστεύεται ότι δεν έχουν εμβολιαστεί επαρκώς κατά της ασθένειας. Είναι οι πρώτες περιπτώσεις πολιομυελίτιδας που εμφανίζονται στη Συρία εδώ και 14 χρόνια. Ο επικεφαλής της UNICEF εκτιμά ότι 500.000 παιδιά δεν έχουν κάνει τα απαραίτητα εμβόλια λόγω της ολοκληρωτικής κατάρρευσης του δημόσιου συστήματος υγείας στη χώρα και σε συνάντησή του με τον Σύρο πρωθυπουργό Ουάελ Αλ Χάλκι στη Δαμασκό ζήτησε να ξεκινήσουν άμεσα μαζικοί εμβολιασμοί για όλες τις μεταδοτικές ασθένειες. Η πολιομυελίτιδα παραμένει ενδημική μόνο στο Πακιστάν, το Αφγανιστάν και τη Νιγηρία. Ο ΠΟΥ θα προβεί σε γενετικές εξετάσεις των εντοπισθέντων ιών για να βρει την προέλευσή τους, ενώ εξετάζεται το ενδεχόμενο να έφτασαν στη Συρία μέσω ξένων μαχητών που έχουν εμπλακεί στον εμφύλιο. Λόγω των μαζικών μετακινήσεων πληθυσμών, στέλεχος του ΠΟΥ, μιλώντας στο Reuters, προειδοποιεί πως ο κίνδυνος επιδημίας εγκυμονεί για όλη τη Μέση Ανατολή κι ότι ο ιός ίσως προήλθε από το Πακιστάν.
Απολύθηκε ο αντιπρόεδρος
Μέσα στη συνεχιζόμενη ανθρωπιστική καταστροφή, το καθεστώς Ασαντ αποφάσισε χθες να… παραιτήσει με συνοπτικές διαδικασίες τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Κάντρι Τζαμίλ, επειδή συναντήθηκε στην Ελβετία με αμερικανική αντιπροσωπεία χωρίς να έχει λάβει επίσημη άδεια. Αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters ότι ο Κάντρι, μετά από επίσκεψη στη Μόσχα, είχε συνομιλίες το Σάββατο στη Γενεύη με τον Αμερικανό πρώην πρέσβη στη Συρία, Ρόμπερτ Φορντ, με τον οποίο συζήτησε «ανεφάρμοστες προτάσεις» για τον νέο γύρο των σχεδιαζόμενων ειρηνευτικών συνομιλιών, την επονομαζόμενη σύνοδο «Γενεύη ΙΙ». «Ο Τζαμίλ απολύθηκε επειδή εγκατέλειψε το κέντρο της εργασίας του χωρίς πρότερη άδεια και δεν αντεπεξήλθε στα καθήκοντά του. Επίσης, ανέλαβε δραστηριότητες εκτός της χώρας, χωρίς συνεννόηση με την κυβέρνηση» ανέφερε ανακοίνωση της κρατικής τηλεόρασης. Ο πρώην αντιπρόεδρος είναι μέλος της λεγόμενης «πατριωτικής αντιπολίτευσης», που απαρτίζεται από πολιτικά κόμματα που αντιτίθενται μεν στον Μπασάρ Αλ Ασαντ, επέλεξαν όμως να μην εξεγερθούν με ένοπλο αγώνα εναντίον του.