Το εργασιακό καθεστώς που υποχρεούται να ακολουθεί τόσο ο άμεσος όσο και ο έμμεσος εργοδότης
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Τον θεσμό της προσωρινής απασχόλησης (κατά πολλούς «ενοικίαση εργαζομένων») έφερε στο προσκήνιο η πρόθεση της κυβέρνησης να επεκτείνει την «ενοικίαση» εργαζομένων και στο Δημόσιο για ειδικότητες πέραν των security και των καθαριστριών.
Ομως με ποιους όρους εργάζονται οι προσωρινά απασχολούμενοι; Ποιο είναι το εργασιακό καθεστώς που υποχρεούται να ακολουθεί τόσο ο άμεσος (αυτός που τους προσέλαβε) όσο και ο έμμεσος (αυτός που τους απασχολεί) εργοδότης;
Οπως ρητά αναγράφεται στην κείμενη νομοθεσία, οι βασικοί όροι εργασίας των εργαζόμενων με σύμβαση ή σχέση εργασίας προσωρινής απασχόλησης, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι αποδοχές, κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής τους στον έμμεσο εργοδότη είναι τουλάχιστον αυτοί που θα εφαρμόζονταν αν οι εργαζόμενοι είχαν προσληφθεί απευθείας από τον εν λόγω εργοδότη (τον έμμεσο εργοδότη) για να καταλάβουν την ίδια θέση.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι διατάξεις που αφορούν την προστασία των εγκύων και γαλουχουσών, την προστασία των παιδιών και των νέων, καθώς και την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών και κάθε δράση για την καταπολέμηση οποιασδήποτε διάκρισης λόγω φύλου, φυλής, εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας, πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού, εφαρμόζονται και στους προσωρινά απασχολούμενους.
Η διάρκεια της τοποθέτησης του μισθωτού στον έμμεσο εργοδότη, στην οποία περιλαμβάνονται και οι ενδεχόμενες ανανεώσεις που γίνονται εγγράφως, δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερη από 36 μήνες.
Κατά ρητή δε αναφορά της εργατικής νομοθεσίας, σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων επέρχεται μετατροπή της υπάρχουσας σύμβασης σε αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη.
Πάντως θα πρέπει να επισημανθεί ότι αν συνεχίζεται η απασχόληση του μισθωτού από τον έμμεσο εργοδότη μετά τη λήξη της διάρκειας της αρχικής τοποθέτησης και των τυχόν νόμιμων ανανεώσεών της ακόμα και με νέα τοποθέτηση, χωρίς να μεσολαβεί διάστημα 23 ημερολογιακών ημερών, θεωρείται ότι πρόκειται για σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου μεταξύ του μισθωτού και του έμμεσου εργοδότη.
Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο έμμεσος εργοδότης υποχρεούται κατά την ενημέρωση των εκπροσώπων των εργαζομένων του να παρέχει πληροφορίες για τον αριθμό των προσωρινά απασχολουμένων, το σχέδιο χρήσης προσωρινά απασχολουμένων, καθώς και για τις προοπτικές πρόσληψής τους απευθείας από αυτόν.
Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες απαγορεύεται η απασχόληση μισθωτού σε έμμεσο εργοδότη με σύμβαση προσωρινής απασχόλησης. Συγκεκριμένα δεν επιτρέπεται:
α) όταν με αυτήν αντικαθίστανται εργαζόμενοι που απεργούν,
β) όταν ο έμμεσος εργοδότης το προηγούμενο εξάμηνο είχε πραγματοποιήσει απολύσεις εργαζομένων της ίδιας ειδικότητας για οικονομοτεχνικούς λόγους ή το προηγούμενο δωδεκάμηνο είχε προβεί σε ομαδικές απολύσεις ιδίων ειδικοτήτων,
γ) όταν ο έμμεσος εργοδότης προσλαμβάνει προσωπικό μέσω ΑΣΕΠ,
δ) όταν οι εργασίες λόγω της φύσης τους εγκυμονούν ιδιαίτερους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων,
ε) όταν ο απασχολούμενος υπάγεται στις ειδικές διατάξεις περί ασφαλίσεων εργατοτεχνιτών οικοδόμων.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ
Η προστασία της μητρότητας
Μητέρα που είναι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και εργάζεται με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις, μετά τη λήξη της άδειας λοχείας και της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, δικαιούται να λάβει ειδική άδεια προστασίας μητρότητας έξι (6) μηνών.
Αν δεν κάνει χρήση της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, η μητέρα δικαιούται αμέσως μετά τη λήξη της άδειας λοχείας την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας, στη συνέχεια δε και το μειωμένο ωράριο.
Κατά τη διάρκεια της ειδικής άδειας, ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος. Σε περίπτωση απασχόλησης μέχρι και 4 ώρες ημερησίως ή μέχρι 13 ημέρες τον μήνα, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου που προηγείται της άδειας κυοφορίας, το καταβαλλόμενο από τον ΟΑΕΔ ποσό ισούται με το μισό του καθοριζόμενου κατώτατου μισθού. Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδους κύριας σύνταξης και ασθένειας του ΙΚΑ, καθώς και στους φορείς επικουρικής ασφάλισης, οι δε προβλεπόμενες εισφορές υπολογίζονται επί του κατώτατου μισθού.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ
Το βιβλίο νεοπροσλαμβανομένων
Οι εργοδότες υποχρεούνται να καταχωρίζουν στο Ειδικό Βιβλίο τούς νεοπροσλαμβανόμενους εργαζόμενους που υπάγονται στην ασφάλιση του IΚΑ. Πάντως, απαλλάσσονται της σχετικής υποχρέωσης οι εργοδότες που απασχολούν εργαζόμενους οι οποίοι υπάγονται για κύρια και επικουρική ασφάλιση σε άλλα ταμεία και καταβάλλουν στο ΙΚΑ εισφορές μόνο για κλάδους και φορείς, τις οποίες εισπράττει το ΙΚΑ (δηλαδή δεν αναγράφονται όσοι εργαζόμενοι έχουν κρατήσεις μόνο για συνεισπραττόμενα ΟΑΕΔ, ΟΕΚ, ΟΕΕ κ.λπ.). Ακόμη, προβλέπεται ότι η υποχρέωση τήρησης του Ειδικού Βιβλίου δεν καταλαμβάνει τους εργοδότες οικοδομικών και τεχνικών έργων, τους εργοδότες που απασχολούν τους εργαζόμενους στο σπίτι τους, καθώς και όσους απασχολούν και ασφαλίζουν σε ατομικές επιχειρήσεις μέλη της οικογένειάς τους. Το Ειδικό Βιβλίο τηρείται με ευθύνη των εργοδοτών σε προσιτό σημείο, στους χώρους όπου παρέχουν την εργασία τους οι ασφαλισμένοι και τίθεται άμεσα στη διάθεση των αρμοδίων για έλεγχο οργάνων (ΕΥΠΕΑ, εξωτερικοί υπάλληλοι ελέγχου των αρμοδίων υποκαταστημάτων ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΣΕΠΕ), όταν τους ζητηθεί. Από την υποχρέωση τήρησης του Ειδικού Βιβλίου στον τόπο εργασίας των ασφαλισμένων εξαιρούνται οι εργοδότες που οι εργαζόμενοί τους απασχολούνται σε χώρους εκτός της επιχείρησης. Στις περιπτώσεις αυτές, το Ειδικό Βιβλίο τηρείται στην έδρα ή στα γραφεία του εργοδότη.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ΕΥΡΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου 2013 θα μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν αίτηση ένταξής τους σε κάποια από τα 6 προπτυχιακά (4.890 θέσεις) και 26 μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών (5.110 θέσεις) του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ), ακαδημαϊκού έτους 2014–2015. Η προθεσμία ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης ένταξης ξεκίνησε την 1η Νοεμβρίου και αφορά σπουδές με τη μέθοδο εξ αποστάσεως. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι εφόσον οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι από τις θέσεις, αυτές θα καλυφθούν με ηλεκτρονική κλήρωση. Οι αιτήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση: http://www.eap.gr/eisagogi_2014_2015/instructions.htm και για ένα και μόνο πρόγραμμα. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Πανεπιστημίου, η εκδήλωση υποψηφιότητας θα γίνει μόνο με ηλεκτρονική υποβολή αίτησης μέσα από την ιστοσελίδα του ΕΑΠ και με τη χρήση της συγκεκριμένης ειδικής φόρμας. Γι’ αυτό οι υποψήφιοι δεν πρέπει να εκτυπώσουν την αίτηση και να την αποστείλουν στο ΕΑΠ. Εντυπες αιτήσεις είναι άκυρες και δεν λαμβάνονται υπόψη. Η δημόσια και ανοικτή για τους ενδιαφερόμενους κλήρωση θα πραγματοποιηθεί τη 16η Δεκεμβρίου 2013 και ώρα 10.00 π.μ.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ
Αν κάποιος εργάζεται σε επιχείρηση με ημερομίσθιο για τρεις συνεχόμενες ημέρες (και τις υπόλοιπες δεν εργάζεται) τότε ο υπολογισμός των αποδοχών του προκύπτει μετά από αναγωγή του ημερομισθίου του επί των ωρών που εργάστηκε πραγματικά. Π.χ. εργαζόμενος που εργάστηκε τρία 8ωρα μέσα σε μία εβδομάδα δικαιούται αμοιβή που ισούται με το ωρομίσθιό του επί τις 24 ώρες που εργάστηκε μέσα στην εβδομάδα.
Ο συγκεκριμένος υπολογισμός είναι πολύ χρήσιμος στις περιπτώσεις της μερικής απασχόλησης που διαρκώς κερδίζει έδαφος στην ελληνική αγορά εργασίας. Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι το ίδιο δεν ισχύει για τον υπολογισμό της ασφαλιστικής κάλυψης του μερικώς απασχολούμενου. Οσον αφορά τους ημερομίσθιους, οι αποδοχές που αναφέρονται στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και στις Διαιτητικές Αποφάσεις (εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά), αντιστοιχούν σε ημερομίσθιο 6 ωρών και 40 λεπτών. Για τον λόγο αυτό, οι αμειβόμενοι με ημερομίσθιο λαμβάνουν 6 ημερομίσθια εβδομαδιαίως. Οταν ο μισθωτός απασχολείται πέντε ημέρες εβδομαδιαίως, θεωρείται ότι καλύπτει με τη 1 ώρα και 20 λεπτά επιπλέον την 6η ημέρα εργασίας.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
Μόνο όσοι εργαζόμενοι έχουν σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου δικαιούνται σε περίπτωση συνταξιοδότησής τους την καταβολή από τον εργοδότη τους της αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης, που ισούται με το ήμισυ της αποζημίωσης λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας. Οπως έχει κρίνει ο Αρειος Πάγος, όσοι εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου (ακόμη και αν αυτές είναι μεγάλης διάρκειας) δεν δικαιούνται την εν λόγω παροχή. Αναλυτικότερα, μισθωτοί που συνδέονται με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου, αν συμπληρώσουν δεκαπενταετή υπηρεσία στον ίδιο εργοδότη ή το προβλεπόμενο από τον οικείο ασφαλιστικό οργανισμό όριο ηλικίας ή, σε περίπτωση έλλειψης αυτού, το 65ο έτος της ηλικίας τους και αποχωρήσουν από την υπηρεσία με τη συγκατάθεση του εργοδότη δικαιούνται το μισό της οριζόμενης αποζημίωσης για την περίπτωση απροειδοποίητης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας. Η εφαρμογή της διάταξης αυτής προϋποθέτει μισθωτούς που συνδέονται με σχέση εργασίας αόριστης διάρκειας και δεν επεκτείνεται και σε εκείνους που η εργασιακή τους σχέση είναι ορισμένου χρόνου (χωρίς, σημειώνεται, να προαπαιτείται και η συνδρομή των προϋποθέσεων για τη λήψη πλήρους σύνταξης γήρατος).
