Με την τρόικα να επιμένει για νέα μέτρα ύψους 2-2,5 δισ. ευρώ και τις κοινοβουλευτικές ομάδες τους σε αναβρασμό, οι αρχηγοί της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ βλέπουν πιο κοντά παρά ποτέ το ενδεχόμενο κατάρρευσης της συγκυβέρνησης

Των Μπάμπη Αγρολάμπου και Αλίκης Μάτση

Με την πλάτη στον τοίχο βρέθηκε αίφνης η κυβέρνηση Σαμαρά, λίγες ώρες μετά την επανέναρξη των συνομιλιών με την τρόικα για το νέο πακέτο μέτρων. Και ενώ το βράδυ της Κυριακής, όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες έβγαιναν από το μέγαρο Μαξίμου αισιόδοξοι διότι η απόσταση με τους εκπροσώπους των δανειστών για το δημοσιονομικό κενό του 2014 «γεφυρώνεται», χθες το βράδυ το κενό διευρύνθηκε τόσο πολύ που δείχνει πλέον αγεφύρωτο όσα διαρθρωτικά μέτρα και αν εφεύρει το οικονομικό επιτελείο.

Μεθαύριο Πέμπτη, η κυβέρνηση υποχρεούται να καταθέσει στη Βουλή τον νέο προϋπολογισμό. Και την Παρασκευή ο πρωθυπουργός θα έχει στο Βερολίνο συνάντηση εργασίας με την καγκελάριο Α. Μέρκελ.

Διαφωνίες για τον προϋπολογισμό

Ο προϋπολογισμός, όμως, είναι στον αέρα, μετά την άρνηση της τρόικας να δεχθεί το ποσό που όρισε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας, ύψους 1,3 δισ. ευρώ, για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2014, επιμένοντας αφ’ ενός στη δική της εκτίμηση για 2 με 2,5 δισ. ευρώ και αφ’ ετέρου αμφισβητώντας ευθέως την αποτελεσματικότητα του σχεδίου διαρθρωτικών αλλαγών που παρουσίασαν οι υπουργοί Γ. Στουρνάρας, Γ. Βρούτσης και Κ. Χατζηδάκης.

Δίχως συμφωνία για τα βασικά μεγέθη, είναι αδύνατον να προχωρήσουν οι άλλες μείζονες εκκρεμότητες που έχει η κυβέρνηση, το φορολογικό των ακινήτων, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και κατόπιν το Μεσοπρόθεσμο που προοιωνίζεται επιπρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα (βλ. ρεπορτάζ σελ. 51).

Η εμπλοκή έρχεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την κυβέρνηση, όπου εκτός των πιέσεων που δέχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι αντιμέτωπη με τους εσωτερικούς κραδασμούς και κυρίως, με την αδυναμία της να θέσει τις κόκκινες γραμμές έναντι των εκπροσώπων των δανειστών. «Είναι σαν να κινούμαστε με τον νόμο του Μέρφι, όλα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο», σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη που δηλώνουν έτσι την αδυναμία τους να διακινδυνεύσουν πρόβλεψη για τη συνέχεια. Στα ενδότερα του κυβερνητικού σχήματος, τείνει να παγιωθεί η αίσθηση αδιεξόδου σε όλα τα πεδία.

● Στο οικονομικό, η διαπραγματευτική τακτική του Γ. Στουρνάρα να επιχειρήσει να κατευνάσει τα πνεύματα στο Eurogroup ανεβάζοντας τον πήχη των μέτρων από τα 500 εκατ. ευρώ στο 1,3 δισ. ευρώ, απεδείχθη ατελέσφορη. Πάντως, από το οικονομικό επιτελείο, γίνεται σαφές ότι ο υπουργός δεν αυτοσχεδίαζε, αλλά ήταν σε συνεχή συνεννόηση με το μέγαρο Μαξίμου.

● Στο πολιτικό πεδίο, η κυβέρνηση έχει από χθες άλλον έναν πονοκέφαλο, με τη σφοδρή σύγκρουση του Ευάγγ. Βενιζέλου με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα. Η επίθεση που εξαπέλυσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είχε συζητηθεί στη σύσκεψη που είχε την Κυριακή με τον Αντ. Σαμαρά, ωστόσο η σφοδρότητα με την οποία εξαπολύθηκε, τα επιχειρήματα περί αποστασίας και αποσταθεροποίησης του πολιτικού συστήματος προκάλεσαν έκπληξη στη Ν.Δ. αλλά και σε κυβερνητικά στελέχη. Είναι ενδεικτικό ότι κορυφαίοι παράγοντες του κόμματος παίρνουν αποστάσεις από το περιεχόμενο της δήλωσης Βενιζέλου στην εφημερίδα «Τα Νέα», λέγοντας ότι «υπερέβαλε και προκάλεσε θέμα». Το θέμα αυτό μπορεί να εξυπηρετεί τον σκοπό της συσπείρωσης των κυβερνητικών βουλευτών, όμως από την άλλη, δημιουργεί νέες εστίες αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Εμπειρα κοινοβουλευτικά στελέχη της Ν.Δ. εκφράζουν την ανησυχία τους ότι «οι ασκήσεις εσωκομματικών ισορροπιών του Ευάγγ. Βενιζέλου μπορεί να συμπαρασύρουν σε πτώση την κυβέρνηση».

● Εκτός από το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. έχει και τα δικά της, με την Ντόρα Μπακογιάννη να επιμένει στην πρότασή της για μια πρωτοβουλία του Αντ. Σαμαρά προς τον Φ. Κουβέλη ώστε να επιστρέψει η ΔΗΜΑΡ στην κυβέρνηση. Η πρώην υπουργός επανήλθε (συνέντευξη στον ρ/σ «Βήμα Fm») λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «μπαίνουμε σε μια περίοδο πολιτικής αναταραχής και νομίζω ότι το βλέπουμε όλοι μας». Και με αφετηρία την αναταραχή προχώρησε στο συμπέρασμα πως αν η κυβέρνηση θέλει να παραμείνει «πρέπει να έχει ευρύτερη συνεργασία», πάντα με τον κ. Σαμαρά πρωθυπουργό.

● Στο μέγαρο Μαξίμου η ενόχληση είναι μεγάλη. Δημοσίως ωστόσο, με ανοιχτά όλα τα μέτωπα στο νομοθετικό πεδίο, είναι επόμενο να θεωρείται αναγκαία η ψήφος της Ντόρας Μπακογιάννη, όπως και του Β. Πολύδωρα, που το Σάββατο (συνέντευξη στην εφημερίδα «Παραπολιτικά») δήλωνε ότι οι βουλευτές εκβιάζονται από την κυβέρνηση. Πάντως, στο επιτελείο του πρωθυπουργού, θεωρούν ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να ακολουθήσει ο κ. Σαμαράς τη διαδρομή του κ. Παπανδρέου, για να γίνει μία άλλη κυβέρνηση μεταβατικού χαρακτήρα.

Αγκάθια και στην Υγεία

● Στο κοινωνικό πεδίο, επίσης τα πράγματα δεν εξελίσσονται σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο. Την ώρα που η κυβέρνηση θέλει να κλείσει το μέτωπο που έχει με τα Πανεπιστήμια και μάλιστα καταφεύγοντας στο μέτρο της επίταξης, σε μια προσπάθεια να δείξει ότι δεν έχει χάσει τον έλεγχο της κατάστασης, ανοίγει νέο και ενδεχομένως μεγαλύτερο μέτωπο στην Υγεία με τις καταργήσεις των ιατρικών υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ. Ο κ. Σαμαράς δέχεται εισηγήσεις να προχωρήσει σήμερα στην επίταξη των διοικητικών υπαλλήλων των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου Τ. Μπαλτάκος έχει συντάξει το προεδρικό διάταγμα. Ομως την ώρα που η κυβέρνηση δείχνει αδύναμη απέναντι στις αξιώσεις της τρόικας και την ίδια ώρα ο κυβερνητικός εταίρος ομφαλοσκοπεί με τον φόβο της αποστασίας, η επιστράτευση μπορεί να πετύχει το αντίθετο αποτέλεσμα.

● Με αυτούς τους πονοκεφάλους, η επίσκεψη του κ. Σαμαρά στο Βερολίνο θα μπορούσε να είναι μια ευχάριστη απόδραση. Εν τούτοις οι προσδοκίες στην κυβέρνηση για τη στάση που θα τηρήσει η καγκελάριος Μέρκελ, χαμηλώνουν και δεν αποκλείεται αντί για φιλί της ζωής, προκειμένου η κυβέρνηση να φτάσει στις ευρωεκλογές, να εισπράξει ξανά ένα συγκρατημένο χαμόγελο και μια δήλωση ενθάρρυνσης.