Του Γιώργου Τσιάρα
Στο πάμφτωχο Μπανγκλαντές η «τακτική υποχώρηση» αφεντικών και κυβέρνησης, που αναγκάστηκαν να αποδεχτούν αύξηση 76% στον κατώτατο μισθό έπειτα από εβδομάδες σκληρών απεργιακών αγώνων, δεν στάθηκε τελικά αρκετή για να κάμψει τις μαχητικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στη βιομηχανία ετοίμων ενδυμάτων.
Και ο λόγος είναι πως, παρά την απόφαση για αύξηση του μισθού των νεοπροσληφθέντων στα 68 δολάρια (50 ευρώ), από 38 δολάρια (28 ευρώ) που είναι σήμερα, οι «παλιοί» εργαζόμενοι στα εργοστάσια–κολαστήρια, που πρωτοστάτησαν στις απεργίες, δεν θα δουν ουσιαστικά καμιά αύξηση στις αμοιβές τους: το αντίθετο μάλιστα, καθώς αρκετοί «σκληροί» διευθυντές εργοστασίων προσπαθούν ήδη να μετακυλήσουν σε αυτούς το αυξημένο μισθολογικό κόστος, μειώνοντας –με την ανοχή της κυβέρνησης- τα επιδόματα μετακίνησης και γευμάτων ανάμεσα στις εξαντλητικές βάρδιες. Πόσο μάλλον που ο νέος υψηλότερος βασικός παραμένει, σύμφωνα με τα συνδικάτα, ο χαμηλότερος κατώτατος μισθός στον κόσμο…
Ετσι τα συνδικάτα αποφάσισαν να συνεχίσουν τις απεργιακές κινητοποιήσεις στον κλάδο έπειτα από τέσσερις μέρες «ανακωχής»: περισσότερα από 140 εργοστάσια, που τροφοδοτούν με την παραγωγή τους τα πολυκαταστήματα διάσημων αλυσίδων ρουχισμού σε όλο τον κόσμο, παρέμειναν κλειστά, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες διαδήλωσαν ξανά στους δρόμους των βιομηχανικών «γκέτο» της χώρας, όπως η Ασούλια και η Γκαζιπούρ – δύο προάστια της πρωτεύουσας Ντάκα όπου εδρεύουν δεκάδες εργοστάσια ρούχων που προμηθεύουν μεγάλες δυτικές εταιρείες, όπως η GAP. Σε αρκετές περιπτώσεις σημειώθηκαν συγκρούσεις με την αστυνομία, με τους εργάτες να πετούν πέτρες και μπουκάλια και τους αστυνομικούς να απαντούν με ελαστικές σφαίρες, δακρυγόνα και άγριο ξύλο. Να σημειωθεί ότι τουλάχιστον δύο απεργοί έχασαν τους ζωή τους και εκατοντάδες τραυματίστηκαν κατά τις πολυήμερες πανεθνικές απεργίες – με τον τελευταίο θάνατο να σημειώνεται πριν από δώδεκα ημέρες στην πόλη Τσιταγκόνγκ, ένα από τα σημαντικότερα εξαγωγικά λιμάνια του Μπανγκλαντές.
Τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται σήμερα στα «sweatshops» έτοιμου ενδύματος του Μπανγκλαντές, φτιάχνοντας «επώνυμα» ρούχα για ένα κομμάτι ψωμί: μπλουζάκια-«μάρκες» που πωλούνται για ένα δολάριο το κομμάτι στους μεγαλοεξαγωγείς-μεσάζοντες και φτάνουν να αγοράζονται για 20-30 δολάρια στα εμπορικά κέντρα των ΗΠΑ και της Ευρώπης, προσφέροντας υπερκέρδη για ντόπιους και ξένους εκμεταλλευτές. Το δράμα αυτών των σύγχρονων σκλάβων της βιομηχανίας θα παρέμενε ίσως άγνωστο στον πολύ κόσμο, αν δεν είχε προηγηθεί τον περασμένο Απρίλιο η κατάρρευση του συγκροτήματος εργοστασίων «Ράνα Πλάζα» που στοίχισε τη ζωή σε 1.135 εργάτες – μια ανείπωτη τραγωδία που ωστόσο ανέδειξε σε όλο το κόσμο τις μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας, τις εξοντωτικές βάρδιες και τους τραγικά χαμηλούς μισθούς των εργατών.
Πάντως οι «υποχωρήσεις» της κυβερνητικής πλευράς δεν είναι άσχετες με τις επικείμενες εκλογές, που είναι προγραμματισμένες για τις 24 Ιανουαρίου και αναμένεται να πραγματοποιηθούν σε έντονα πολωμένο κλίμα φέρνοντας αντιμέτωπες δύο γυναίκες: τη σημερινή πρωθυπουργό Σιχ Χασίνα Ουαζέντ, του κόμματος Λαϊκή Ενωση, και την πρώην πρωθυπουργό Χαλέντα Ζία, που προηγείται σε αρκετές δημοσκοπήσεις.
